23 ΑΝΤΙ 25 ΜΑΡΤΙΟΥ;
Κάποτε θα πρέπει να αλλάξουν κάποιες ημερομηνίες επετείων. Θα ξεκινήσουμε με τη μεγαλύτερη επέτειο της νεώτερης ιστορίας της Ελλάδας. Στο ερώτημα, για το αν η επανάσταση του 1821 κηρύχτηκε στις 25 Μαρτίου, απαντήσαμε στο προηγούμενο άρθρο μας. Εδώ θα θέσουμε το προβληματισμό μας σε άλλο επίπεδο. Τι θα έπρεπε να κάνει μία προοδευτική διακυβέρνηση στη σημερινή Ελλάδα;
Το πρώτο θέμα είναι το γιατί επιβλήθηκε αυτή η ημερομηνία και όχι άλλη. Η 25η Μαρτίου είναι η ημέρα που γιορτάζεται ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου. Είναι η ημέρα που ο άγγελος αναγγέλλει στην Παναγία ότι κυοφορεί το τέκνο της, το Χριστό, ο οποίος θα γίνει μετά Θεός. Μία καινούργια σελίδα ανοίγει για την παγκόσμια θεολογία: η γέννηση μίας νέας θρησκείας. Αυτό είναι ένα γεγονός. Η ημέρα του Ευαγγελισμού έχει πλέον συμβολοποιηθεί και έχει τη δική της βαρύνουσα σημασία.
Το δεύτερο θέμα είναι η επικείμενη απελευθέρωση της Ελλάδας. Αυτοί που επαναστάτησαν ήταν ο λαός και όχι οι προύχοντες. Πως όμως θα γινόταν δυνατό να ελεγχθούν αυτές οι επαναστατικές δυνάμεις; Βρισκόμαστε ακριβώς στη στιγμή που το ελληνικό κράτος δεν υπάρχει και η κατάσταση ήταν ανεξέλεγκτη. Ο μόνος οργανωμένος θεσμός ήταν η εκκλησία. Επί προσθέτως, η εκκλησία ελέγχει όλο το ελληνικό έθνος. Συνεργάζεται με τις αρχές της οθωμανικής αυτοκρατορίας και είναι η μόνη που μπορεί να εκφέρει συγκροτημένο λόγο.
Αν λοιπόν συνδυάσουμε αυτά τα δύο δεδομένα τότε θα καταλήξουμε σε κάποια συμπεράσματα. Κατά πρώτο λόγο, ο ευαγγελισμός της Θεοτόκου, η γέννηση μίας νέας ζωής και μίας νέας κοσμοθεωρίας, ως σύμβολο, μας φέρνει στη γέννηση μίας νέας μορφής του έθνους. Κατά δεύτερο λόγο, ο ζυγός της οθωμανικής αυτοκρατορίας μετατοπίζεται στο ζυγό της εκκλησίας ο οποίος δεν είναι πλέον σωματικός αλλά ιδεολογικός, εγγράφεται στο συμβολικό και φαντασιακό για να πραγματωθεί στο πραγματολογικό στην κοινωνία. Τελικά, ο ζυγός αυτός κάθεται καλά, μπαίνει βαθιά μέσα στο «πετσί» του Έλληνα που γίνεται συνείδηση και βρισκόμαστε στο σημείο το κράτος να ταυτίζεται με το κράτος και όχι το αντίστροφο.
Αν, λοιπόν μία προοδευτική κυβέρνηση, όχι αναγκαστικά αριστερή, θέλει να αναπτύξει τη δομή της κοινωνίας, θα πρέπει πρώτα απ’όλα να διαχωρίσει με σαφή τρόπο το διοικητικό μέρος του κράτους απ’το ιδεολογικό της εκκλησίας, την εξουσία του κράτους απ’αυτή της εκκλησίας. Θα μπορούσε να ξεκινήσει απ’το σαφή προσδιορισμό των εορτών δίνοντάς τους το ιδεολογικό βάρος που έχουν, έτσι όπως αυτό εγγράφεται μέσα απ’την Ιστορία όπως έχει διαδραματισθεί στην ελληνική κοινωνία μέσα στα χρόνια. Μήπως να ξεκινούσε απ΄τη γιορτή της εθνικής απελευθέρωσης του 1821;
Γιάννης Φραγκούλης