ΜΟΥΣΕΙΑ
ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΤΑ ΙΩΑΝΝΙΝΑ
Μουσείο αργυροτεχνίας: γράφει η Άννα Κβάσνιακ
Η πόλη των Ιωαννίνων χαρακτηρίζεται και ως η πόλη των ασημουργών. Στηρίζεται από μια μακραίωνη παράδοση ήδη από τους βυζαντινούς χρόνους με σημαντική εμπορική και εξαγωγική δραστηριότητα. Διακριτή θέση έχει το μουσείο αργυροτεχνίας.
ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΓΥΡΟΤΕΧΝΙΑΣ: Η ΞΕΝΑΓΗΣΗ
Για να μπορέσουμε να εντρυφήσουμε και να ανακαλύψουμε την τέχνη της ασημουργίας θα πρέπει να γνωρίσουμε τις δομές της. Η ξενάγηση μας πρόκειται να ξεκινήσει από το νοτιοανατολικό άκρο αυτής της ιδιαίτερης ιστορικής πόλης. Στο βυζαντινό κάστρο των Ιωαννίνων γνωστό και ως Ιτς Καλέ. Με κατεύθυνση προς το δυτικό προμαχώνα του Κάστρου.
Εκεί βρίσκεται το Μουσείο αργυροτεχνίας. Έργο που ιδρύθηκε από το Πολιτιστικό Ίδρυμα του Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ). Πρόκειται για ένα επιβλητικό κτίριο, η λειτουργία του οποίου ξεκίνησε το 2016.
ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΓΥΡΟΤΕΧΝΙΑΣ: ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Το διώροφο μουσείο διαχωρίζεται σε δύο θεματικές ενότητες. Στο ισόγειο, εισερχόμαστε ιστορικά στην γένεση αυτής της ιδιαίτερης τέχνης, της αργυροτεχνίας. Ταυτόχρονα γινόμαστε μυητές του τεχνογνωσιακού χαρακτήρα της.
Η ξενάγηση αποτελείται από πλούσιο υλικό πληροφοριών όπως κείμενα, φωτογραφίες, σχέδια, μακέτες και βίντεο. Μέσα από αυτά κανείς μπορεί να παρακολουθήσει διάφορες τεχνικές. Τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται. Τα στάδια επεξεργασίας και διακόσμησης των αργυρών αντικειμένων: Η σφυρηλάτηση, η χύτευση, η συρματερή, το σαβάτι και το ανάγλυφο.
Χαρακτηριστικός και άκρως ιδιαίτερος είναι ο ήχος από ένα σφυρί που χτυπά κατ’επανάληψη ένα αργυρό αντικείμενο. Σα να το προετοιμάζει σταδιακά για την ολική του μεταμόρφωση. Μάλιστα δίνεται η αρχική εντύπωση στον επισκέπτη ότι βρίσκεται μέσα στο εργαστήρι ενός αργυροχόου.
Σε συνδυασμό, με την υγρασία που αισθάνεσαι να αποπνέει ο χώρος και τα παιχνίδια διάδρασης το φέρνουν πιο κοντά σ’αυτή την ιδιαίτερη και δημιουργική γνώση. Όσο περνάει η ώρα, δημιουργεί μια ανεπανάληπτη εμπειρία σε κάθε επισκέπτη.
ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΓΥΡΟΤΕΧΝΙΑΣ: Ο ΠΡΩΤΟΣ ΟΡΟΦΟΣ
Στον πρώτο όροφο πρόκειται να συναντήσει, μια μεγάλη συλλογή από έργα της ηπειρώτικής αργυροτεχνίας. Χρονολογούνται από τον 18ο έως και τον 20ο αιώνα.
Σ’αυτό το ιστορικό μονοπάτι πρόκειται να δούμε εκστασιασμένοι πλήθος από γυάλινες προθήκες με ποικίλα εκθέματα: Ασημένιες πιστόλες, γιαταγάνια, κοσμήματα με πόρπες, σκουλαρίκια, χαρχάλια, κιουστέκια (αλυσίδες). Εβραϊκά αντικείμενα θρησκευτικής τέχνης, ασημικά αρχοντικών οικογενειών, μπαρουτόβεργες. Φυλαχτά, ρολόγια τσέπης, φλιτζανάκια καφέ κ.ά.
Είναι κρεμασμένα. Προσφέρουν την αίσθηση ότι «ίπτανται» εντός του χώρου. Παράλληλα φωτίζονται με τέτοιο τρόπο που αναδεικνύουν τη μοναδική καλαισθησία τους. Ακόμη, παρουσιάζονται δείγματα εργασιών από τους αργυροχόους. Αυτοί δραστηριοποιούνται σήμερα στην ευρύτερη περιοχή των Ιωαννίνων.
ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΓΥΡΟΤΕΧΝΙΑΣ: ΟΙ ΝΤΟΠΙΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ
Ενημερωνόμαστε για τους ντόπιους τεχνίτες. Συνέβαλλαν και επηρέασαν την εξέλιξη της αργυροτεχνίας. Πιο συγκεκριμένα, τον Σωτήρη Βούλγαρη, ιδρυτή του διάσημου οίκου Bulgari. Ακόμη το Δημήτριο Κρέμο, το Γεράσιμο Ιωαννίδη, τους αδελφούς Νέσση κ.ά.
Ξεχωριστή θέση σ’αυτήν την συλλογή, αποτελούν: Η αρχιερατική μίτρα του 1636. «Αφιέρωμα» από τους χριστιανούς της πόλης των Ιωαννίνων στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά. Επίσης το τοπόσημο μνήμης, πολυέλαιο του 1752. Ένα καλλιτεχνικό πόνημα από τους Σερμπάνο και Ευστάθιο Σουγδουρή.
Αρχικά υπήρξε σημαντική πηγή εσόδων για την περιοχή. Η τέχνη της αργυροχοΐας συνδέεται και κλείνει μέσα της όλο το κοινωνικό-ιστορικό και πολιτιστικό υπόβαθρο.
ΜΟΥΣΕΙΟ ΑΡΓΥΡΟΤΕΧΝΙΑΣ: Η ΤΕΧΝΗ
Η τέχνη της αργυροτεχνίας είναι μοναδική στο είδος της για τα ελληνικά δεδομένα. Με αποκλειστικό προνόμιο την περιοχή των Ιωαννίνων. Για το λόγο αυτό συμβάλλουν δυναμικά στο να διατηρήσουν «άσβεστη την φλόγα», της αυθεντικής λαϊκής παράδοσης. Φροντίζουν οι τεχνίτες να μεταβιβάζουν τα σκήπτρα της γνώσης τους, στις επόμενες γενιές.
Από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα ξεκίνησε να λειτουργεί μια ειδική Σχολή Αργυροχρυσοχοΐας. Προσφέρουν σημαντικά οφέλη στην τέχνη με περαιτέρω ανάπτυξη και εξέλιξη. Αλλά και ενδυνάμωση της τοπικής οικονομίας.
Η αγάπη των Γιαννιωτών για τον τόπο τους είναι μεγάλη. Εύκολα κανείς διακρίνει να αποτυπώνεται στην τέχνη τους η δημιουργικότητα και το μεράκι.
«Τα Γιάννενα πρώτα στα άρματα, στα γρόσια και στα γράμματα»!