Το «Δεσποινίς Δυστυχία» είναι το αφήγημα του Τσιμάρα Τζανάτου, το οποίο έχει ανέβει και ως θεατρικό έργο στην Αθήνα. Οι εκδόσεις Σοκόλη το 2015 το εξέδωσαν ως μυθιστόρημα, δίνοντας μία άλλη μορφή στο θεατρικό λόγο.
Ο Τσιμάρας Τζανάτος γεννήθηκε, μεγάλωσε και ζει στην Αθήνα. Σπούδασε σκηνοθεσία κινηματογράφου, θέατρο και ιστορία της τέχνης. Ως θεατρικός συγγραφέας εμφανίστηκε το 2004 με το κείμενο «Έξοδος», στο έργο «Ονείρου Οδύσσεια», των Δ. Δημητριάδη, Α. Δήμου, Μ. Πολιτοπούλου κ.ά.) που ανέβηκε στο ΚΘΒΕ, και με το «Μαζί ποτέ», το 2009, βασισμένο στην ταινία του Φατίχ Ακιν, «Gegen die wand» («Head on»), σε σκηνοθεσία Χρύσας Καψούλη (Dame Blanche).
Το έργο του «Εκκρεμότητα» παρουσιάστηκε στο Εθνικό Θέατρο, στο πλαίσιο των Αναγνώσεων 2013, υπό την επιμέλεια της Σίσσυς Παπαθανασίου, και στο Λονδίνο από το Theater Lab Company, της Αναστασίας Ρεβή, σε μετάφραση Έλσης Σακελλαριδου, με τον τίτλο «Suspense», και ως πλήρη παράσταση στο Αγγέλων Βήμα, στο Φεστιβάλ Ελληνικού Έργου του 21ου αιώνα, με καλλιτεχνική επιμέλεια της Λείας Βιτάλη, σε σκηνοθεσία Βασίλη Νούλα, με την ομάδα Nova Melancholia. Το Δεκέμβριο του 2013, σε επαφή με κρατούμενους οροθετικούς και χρήστες των φυλακών Κορυδαλλού και τη ΜΚΟ Τεχνοδρομώ, παρουσιάστηκε το έργο του «Κ», που γράφτηκε για να παιχτεί από τους ίδιους τους κρατούμενους στο χώρο της φυλακής. Στις Αναγνώσεις 2014, του Θεάτρου Τέχνης Κάρολος Κουν, που επιμελείται η Σίσσυ Παπαθανασίου, παρουσιάστηκε η θεατρική μεταγραφή του αφηγήματος «Δεσποινίς Δυστυχία» («Miss Misery»), σε σκηνοθεσία Άσπας Τομπούλη.
Οι λέξεις σε αυτό το μυθιστόρημα μεταμορφώνονται σε εικόνες. Φαίνεται ότι ο συγγραφέας το έγραψε έχοντας στο μυαλό του μία παράσταση. Οι φράσεις είναι κοφτές και, με αυτό τον τρόπο, δημιουργείται ο ρυθμός. Η άρθρωση του εικονικού λόγου, λοιπόν, συμβαδίζει με την άρθρωση του γραπτού λόγου. Η εικόνα και τα γράμματα συμβαδίζουν έτσι που δημιουργούν μία παράσταση στα μάτια του αναγνώστη, ο οποίος γίνεται, εν δυνάμει, θεατής-δημιουργός μιας παράστασης.
Ο συγγραφέας παρουσιάζει με όμορφο τρόπο την ψυχολογική κατάσταση του πρωταγωνιστή του, όπως και το ψυχολογικό του αδιέξοδο. Το δίπολο άντρας-γυναίκα θα μπορούσε να ήταν άντρας-μη άντρας και γυναίκα-μη γυναίκα, κατά συνέπεια, σύμφωνα με την ψυχολογία, λοιπόν, ο ένας ψάχνει στον άλλον (ή στον Άλλον) αυτό με τον οποίο θέλει να κάνει επαφή για να ολοκληρώσει την ταυτότητά του.
Η επικοινωνία δεν είναι επιτυχής και το αδιέξοδο έρχεται γρήγορα. Ο άνθρωπος φτάνει να δει το τέλος του δρόμου, τα δικά του αδιέξοδα, τα δικά του προβλήματα. Ο συγγραφέας μας δίνει αυτά του πρωταγωνιστή, μας καλεί να τοποθετήσουμε τα δικά μας και να δημιουργήσουμε έτσι τη συνέχεια του κειμένου του βιβλίου ή της θεατρικής παράστασης.
Ο μινιμαλισμός αφήνει χώρο στη φαντασία να αναπτύξει το δικό της κείμενο, ο θεατής-αναγνώστης αισθάνεται συμμέτοχος, συνδημιουργός. Με αυτό τον τρόπο διερευνάται το εγώ μας και, κατά συνέπεια, το κοινωνικό πεδίο, έτσι ώστε να κάνουμε μία διαδρομή αυτογνωσίας. Με αυτή την έννοια, θα μπορούσαμε να τοποθετήσουμε αυτό το κείμενο στον ουμανισμό, να σταθεί ισάξια με τα έργα ειδικά των Γερμανών, Δανών και Σουηδών δημιουργών.
Περιμένουμε η παράσταση να ανέβει στη Θεσσαλονίκη. Μέχρι τότε θα τη φανταστούμε διαβάζοντας αυτό το βιβλίο. Καλή σας ανάγνωση.
Δεσποινίς Δυστυχία
Συγγραφέας: Τσιμάρας Τζανάτος
σελ.: 52
Εκδόσεις: Σοκόλη.
Γιάννης Φραγκούλης