ΡΕΠΟΡΤΑΖ
ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ Ή ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΗ;
Flyover: γράφει ο Γιάννης Ιωανίδης
Ο flyover είναι ένα έργο καταστροφικό για την υγεία, την ποιότητα ζωής και το περιβάλλον της Θεσσαλονίκης. Ένα έργο που, επιπλέον, θα ταλαιπωρήσει τους πολίτες αυτής της πόλης για 4 χρόνια, αν όλα πάνε καλά. Αλλά είναι γνωστή σε όλους μας η παράταση και οι παρατάσεις που μεγαλώνουν τη χρονική διάρκεια, βλέπε Μετρό!
FLYOVER: Η ΣΥΖΗΤΗΣΗ
Στην πρώτη συνεδρίαση λογοδοσίας της δημοτικής αρχής Νεάπολης-Συκεών, η Πόλη Αλλιώς έθεσε και το φλέγον ζήτημα του flyover. Η συζήτηση έγινε μεταμεσονύχτια και με ελάχιστους δημοτικούς συμβούλους στην αίθουσα. Αυτό επειδή την ίδια ημέρα η διοίκηση έβαλε και δημοτικό συμβούλιο(!) υποβαθμίζοντας έτσι την διαδικασία. Είναι γνωστό ότι ο δήμαρχος, παρά τις επιμέρους τεχνικές παρατηρήσεις-ενστάσεις του που συνδέονται και με το κύμα λαϊκής δυσαρέσκειας, τάσσεται υπέρ της κατασκευής του flyover.
Ενός έργου που ταλαιπωρεί και θα συνεχίζει να ταλαιπωρεί τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης τα επόμενα χρόνια. Ακόμη εξυπηρετεί αποκλειστικά και μόνο συμφέροντα ιδιωτικών εργολαβικών μεγαλοεταιρειών και αυτοκινητοβιομηχανιών. Παράλληλα προκαλεί δραματικές επιπτώσεις στην υγεία των πολιτών, στο περιβάλλον, την καθημερινή κυκλοφορία και την ποιότητα ζωής. Έχει προτείνει μάλιστα και ευφάνταστες «λύσεις» για την γρηγορότερη ολοκλήρωση του έργου που ήδη έχει δείξει την προχειρότητα, τις παθογένειες, την καταστροφική λογική του και έχει ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων από ενεργούς πολίτες, επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς, συλλογικότητες, πρωτοβουλίες κατοίκων και αυτοδιοικητικά σχήματα.
FLYOVER: Η ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ
Συγκεκριμένα με την τοποθέτησή της η Πόλη Αλλιώς τεκμηρίωσε και με επιστημονικά επιχειρήματα το γεγονός ότι ο flyover δεν θα λύσει το κυκλοφοριακό. Αντίθετα θα αναπαράγει τα αίτια που το προκαλούν, αφού με βάση την συγκοινωνιακή επιστήμη έχει αποδειχτεί διεθνώς και στην πράξη ότι το κυκλοφοριακό δεν λύνεται με την δημιουργία ενός ακόμη δρόμου που δίνεται στα Ι.Χ αυτοκίνητα, γιατί αυτά το καταλαμβάνουν και δημιουργούν πολύ γρήγορα ακριβώς το ίδιο πρόβλημα.
Άλλωστε σε καμία από τις κυκλοφοριακές μελέτες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα για το Πολεοδομικό Συγκρότημα και την Περιαστική Ζώνη -Γενική μελέτη Μελέτη Μεταφορών και Κυκλοφορίας του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου 2020, Νέο Ρυθμιστικό σχέδιο Θεσσαλονίκης που εκπονήθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας, Κλιματικής Αλλαγής το 2014 και Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας- δεν αναφέρεται ως λύση η κατασκευή του flyover.
Ιδιαίτερα στο Νέο Ρυθμιστικό του 2014 με πλήθος μελετών συγκοινωνιακού, χωροταξικού, κοινωνιολογικού, περιβαλλοντικού, οικονομικού χαρακτήρα προτείνονται 2 συγκεκριμένα μέτρα.
Μεγάλη αύξηση δημόσιων λεωφορείων σε όλη την πόλη που θα κινούνται σε αποκλειστικές λεωφορειολωρίδες ταχείας κυκλοφορίας. Θα διασυνδέονται με ένα δίκτυο που θα περιλαμβάνει μετρό, τραμ, ποδηλατοδρόμους, θαλάσσια συγκοινωνία πεζοδρόμους και ελεύθερους δημόσιος χώρους. Έτσι και οι πολίτες θα εξυπηρετούνται και θα μειωθεί το κυκλοφοριακό χάος από το μποτιλιάρισμα των Ι.Χ στην πόλη και στην περιφερειακή οδό.
Μία εξωτερική περιφερειακή οδό -ως συνέχεια της Εγνατίας οδού- την οποία θα χρησιμοποιούν τα βαρέα οχήματα αλλά και Ι.Χ για να παρακάμπτουν την πόλη. Σήμερα όλα αυτά τα βαρέα οχήματα χρησιμοποιούν την περιφερειακή οδό που είχε σχεδιαστεί μόνο για την διευκόλυνση της κίνησης των Ι.Χ από την μία στην άλλη άκρη της πόλης.
FLYOVER: ΧΩΡΙΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ
Αντί να υλοποιηθούν όλα τα παραπάνω -χωρίς καμιά διαβούλευση με δήμους, φορείς, συλλογικότητες, κατοίκους- δρομολογήθηκε με Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα -δηλαδή με χρήματα των φορολογούμενων πολιτών- και ανατέθηκε στην εταιρεία ΑΒΑΞ-Μυτιληναίος ο flyover. Μία υπερυψωμένη ταχεία λεωφόρος μήκους 4 χιλιομέτρων στην οποία θα κινούνται μόνο Ι.Χ, 220.000 την ημέρα κατά εκτιμήσεις. Το δε συνολικό έργο των 13χλμ με κόμβους, σήραγγες και γέφυρες θα κοστίσει συνολικά στο Δημόσιο με τις πληρωμές διαθεσιμότητας, συντήρηση και λειτουργία, για την περίοδο 2026-2052 το αστρονομικό ποσό του 1,5 δις.
Πρόκειται για ένα πρόχειρο και επικίνδυνο έργο, για το οποίο δεν έχει γίνει ούτε οριστική μελέτη οδοποιίας και μελέτη κυκλοφοριακών-περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Ούτε βέβαια υπάρχει σχέδιο αντιμετώπισης των επιπτώσεων καθώς και περιγραφή-αξιολόγηση εναλλακτικών λύσεων, όπως απαιτεί και η νομοθεσία (ν.4014/2011).
FLYOVER: ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ
Η Πόλη Αλλιώς επισήμανε επίσης τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα όπως:
Την διαρκή κυκλοφοριακή συμφόρηση στην υπάρχουσα περιφερειακή αλλά και στην πόλη με δραματικές καθυστερήσεις στην μετακίνηση, 45 λεπτά ανά μετακίνηση. Με ό,τι αυτή συνεπάγεται σε βενζίνη, εργατατοώρες και ψυχική ταλαιπωρία.
Τις δυσκολίες πρόσβασης των ασθενοφόρων στα νοσοκομεία Παπαγεωργίου και Παπανικολάου.
Τα προβλήματα ασφάλειας στην περιοχή των έργων εξαιτίας της παρουσίας μηχανημάτων και μικρού πλάτους διέλευσης.
Το προβλεπόμενο χάος κατά την καλοκαιρινή περίοδο με την αύξηση των διερχόμενων αυτοκινήτων και από το εξωτερικό.
Την υφιστάμενη και μελλοντική -επικίνδυνη για την υγεία- αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης με την συγκέντρωση των αιωρούμενων μικροσωματιδίων PM10 και PM2,5 που προκαλούνται από την κυκλοφορία των οχημάτων και μεταφέρονται με τον αέρα σε όλη την πόλη. Ήδη από το 2005 τα PM10 παρουσιάζουν υπέρβαση των ορίων στην Θεσσαλονίκη και τον Ιούλιο του 2023 υπήρξε καταδίκη της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Ακόμη πιο επικίνδυνα τα PM2,5 (πάνω από το όριο και αυτά από το 2022), επειδή έχουν την ιδιότητα να διεισδύουν στο κατώτερο αναπνευστικό μεταφέροντας προσροφημένες καρκινογόνες και μεταλλαξιογόνες ενώσεις. Και οι δύο αυτές κατηγορίες μικροσωματιδίων αυξήθηκαν δραματικά από την έναρξη της κατασκευής του flyover.
Εκτίναξη και της ηχορύπανσης στις περιοχές που συνορεύουν με τον flyover. Ο δήμος Νεάπολης-Συκεών ανήκει σε αυτές τις περιοχές.
Ακόμη το αρνητικό αποτύπωμα του έργου στο Σέιχ Σου. Σε αυτό θα καταστραφούν συνολικά 82.000 τ.μ περιαστικού δάσους για την κατασκευή του. Θα αποκοπεί -τουλάχιστον προσωρινά- η πρόσβαση σε αυτό από περιοχές του δήμου μας με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό.
FLYOVER: ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ
Είναι σαφές ότι ο flyover δεν θα λύσει το κυκλοφοριακό πρόβλημα. Ελλείψει αξιόπιστων Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, Ι.Χ και βαρέα οχήματα θα συνεχίσουν να κινούνται στην εσωτερική περιφερειακή. Ένας μεγαλύτερος αριθμός αυτοκινήτων θα προστεθεί στον flyover μεταφέροντας επιπλέον ατμοσφαιρικούς ρύπους στην Θεσσαλονίκη.
Έτσι, η κυκλοφοριακή συμφόρηση θα αποτελεί καθημερινότητα για τους κατοίκους της πόλης και μετά την ολοκλήρωση του έργου. Και βέβαια το πρόβλημα δεν θα λυθεί με την ολοκλήρωση του Μετρό: Έχει τεκμηριωθεί ότι η βελτίωση του κυκλοφοριακού στην πόλη εξαιτίας της λειτουργίας του δεν θα ξεπεράσει το 5%.
Η Πόλη Αλλιώς επιμένει:
Ειδική συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου για το θέμα του flyover με την συμμετοχή επιστημονικών φορέων, οικολογικών και κοινωνικών συλλογικοτήτων και ενεργών πολιτών.
Αναγκαιότητα να δραστηριοποιηθεί η δημοτική αρχή για την ενημέρωση-κινητοποίηση των συμπολιτών-ισσών ενάντια στον flyover με στόχο την άμεση παύση των εργασιών.
Για εμάς ο μόνος κερδισμένος από αυτό το έργο είναι η ανάδοχος εταιρεία που θα δει τα κέρδη της να αυξάνονται ραγδαία. Χαμένοι όλοι οι κάτοικοι που ζουν και θα ζουν τον εφιάλτη της καθημερινής μετακίνησης.
Γι’αυτό και απέναντι στην κυριαρχία του Ι.Χ θεωρούμε ότι απαιτείται γενικότερη μείωση της ανάγκης μετακινήσεων προς το υδροκέφαλο κέντρο της πόλης με παράλληλη αποκεντρωμένη ανάπτυξη των υπηρεσιών, πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων.
Η Πόλη Αλλιώς συνεχίζει μαχητικά να διεκδικεί:
Την άμεση αύξηση αξιόπιστων δημόσιων Μέσων Μαζικής Μεταφοράς σε όλη την πόλη. Λεωφορεία που θα κινούνται σε αποκλειστικές λεωφορειολωρίδες ταχείας κυκλοφορίας και θα διασυνδέονται με ένα δίκτυο μετρό, τραμ, ποδηλατοδρόμων, θαλάσσιας συγκοινωνίας, πεζοδρόμων και ελεύθερων δημόσιων χώρων. Μόνο έτσι θα περιοριστεί σε μεγάλο βαθμό η χρήση των Ι.Χ και συνακόλουθα το κυκλοφοριακό χάος.
Την δημιουργία προαστιακού σιδηροδρόμου για την άνετη-γρήγορη εξυπηρέτηση των μετακινήσεων από πόλη σε πόλη χωρίς την χρήση Ι.Χ και
Διορθωτικές παρεμβάσεις στην εσωτερική περιφερειακή με διαπλάτυνση, διόρθωση κακοτεχνιών, μείωση ορίων ταχύτητας κ.λπ.
