ΙΔΡΥΜΑ
ΤΟ ΞΕΒΡΑΚΩΜΑ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ
Η Κιβωτός του Κόσμου: γράφει ο Γιάννης Φραγκούλης
Αφήσαμε λίγο χρόνο να περάσει. Δεν είναι ότι είχαμε λυπηθεί τον προσωπικό μας χρόνο για να γράψουμε. Απλά αφήσαμε τα γεγονότα να λάβουν χώρα και να φανεί αυτό που υπάρχει πίσω από τη «βιτρίνα» του θέματος. Θα προσπαθήσουμε να είμαστε όσο πιο αντικειμενικοί γίνεται. Πρώτα να παραθέσουμε τα γεγονότα.
Η ΚΙΒΩΤΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ: ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ
Ξέσπασε ένα σκάνδαλο όπου στο κέντρο του ενδιαφέροντος είναι ο παπάς Αντώνιος. Διοικεί την Κιβωτό του Κόσμου. Προσφέρει εδώ και δεκαετίες υπηρεσίες σε παιδιά που δεν έχουν κάποια βοήθεια. Αυτά τα παιδιά έρχονται από οικογενειακά περιβάλλοντα που έχουν κάποιο σοβαρό πρόβλημα. Το ίδρυμα αυτό προσπαθεί να τα βοηθήσει. Στα χρόνια που έχουν περάσει αυτός ο παπάς έχει γίνει ένα σύμβολο ελπίδας για τον κόσμο. Τόσο για αυτούς που πιστεύουν όσο και για αυτούς που δεν έχουν πίστη στη χριστιανική θρησκεία.
Το κίνημα me too όσο και οι καταγγελίες για κακοποιήσεις ανηλίκων εμφανίζονται συχνά πυκνά στις ειδήσεις των καναλιών και στα κοινωνικά δίκτυα. Η Αρχιεπισκοπή είχε προτείνει να θέσει την Κιβωτό υπό τη διοίκησή της. Ο παπάς αρνήθηκε. Ξαφνικά «έσκασε» ένα σκάνδαλο για κακοποιήσεις παιδιών. Τα λεγόμενα στα ρεπορτάζ που ακούστηκαν ήταν ότι αυτό ήταν τερατώδες. Όμως αν είχε τόσο μεγάλη έκταση και δύναμη δεν θα ήταν γνωστό στα μέλη των οικογενειών, στο κοινωνικό περίγυρό τους ή στην κοινωνία που περιβάλλει την Κιβωτό; Πως μπόρεσε αυτό το Ίδρυμα να κουκουλώσει τόσο καλά και αποτελεσματικά αυτό ή αυτά τα σκάνδαλα; Ερωτήματα που δύσκολα απαντιούνται.
Η ΚΙΒΩΤΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ: ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΟΥΜΕ
Αναφέρεται ότι η Κιβωτός του Κόσμου ήθελε πολλά χρήματα για να λειτουργήσει. Αυτά τα είχε συγκεντρώσει από δωρεές αγνώστων και επώνυμων, από την επιχορήγηση του κράτους. Έχουμε φτάσει στην εποχή που ανάγκη είναι να μαζέψουμε λεφτά. Από παντού. Ακόμη, ξεχνούμε επιμελημένα τα δικαιώματα του πολίτη και τις βασικές του ανάγκες. Ξεκινώντας από τους υπουργούς Άδωνη Γεωργιάδη και Κωστή Χατζιδάκη και φτάνοντας στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, βλέπουμε ένα ολέθριο πεδίο για τον πολίτη που ζει στην Ελλάδα.
Η εκποίηση της ανθρωπιάς, της αξιοπρέπειας του πολίτη, των ελάχιστων δικαιωμάτων του έχει φτάσει στο επίπεδο του κοινωνικού συναγερμού. Μέσα σε αυτό το κλίμα η Κιβωτός του Κόσμου δεν θα ήταν δυνατόν να τη γλιτώσει.
Η επίσημη διοίκηση της εκκλησίας θέλει να βοηθήσει. Άρα θα δώσει το «πράσινο φως» για να εκποιηθούν αυτά που δεν είναι στην άμεση ιδιοκτησία της. Άλλωστε, από τη σύσταση του ελληνικού κράτους μέχρι σήμερα, η εκκλησία κάνει μόνο μπίζνες. Το πρώτο «πακέτο» είναι η Κιβωτός: Δεν είναι δικό της ίδρυμα. Μπορεί με μια πιο «συνετή» διαχείριση να βγάλει λεφτά πολλαπλάσια απ’ότι πριν. Αυτά θα γεμίσουν τα ταμεία της εκκλησίας και του κράτους.
Εκτός αυτού, όποιος είναι αντάρτης στην διοίκηση εκκλησίας και κράτους θα είναι το εύκολο θύμα. Το παράδειγμα για να μην ακολουθήσουν και άλλοι. Έτσι όλα τα πρόβατα θα μπουν στο μαντρί.
Η ΚΙΒΩΤΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ: ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ
Ο παπάς εκχωρεί τη διοίκηση του ιδρύματος Η Κιβωτός του Κόσμου. Προφανώς πιέστηκε. Αυτό φάνηκε τόσο στις δηλώσεις του όσο και στις πρώτες κινήσεις του. Δεν ήξερε από τον πολιτικάντικο λόγο. Είπε κάποια πράγματα που ήταν πραγματικά άθλια. Θα το εξηγήσουμε.
Μίλησε για τα κανονικά παιδιά. Υποστήριξε ότι τα παιδιά του Ιδρύματος δεν ήταν κανονικά. Θα του αφιερώσουμε το γνωστό τραγούδι για να δώσουμε μια έννοια της κανονικότητας και της μη κανονικότητας στην ελληνική κοινωνία.
Όμως ο παπάς δεν μπορούσε να φύγει από τα στερεότυπα της εκκλησίας. Θεωρεί ότι όλα κινούνται μέσα στο πλαίσιο του θεού που λυτρώνει. Η αλήθεια είναι μόνο αυτή του Χριστού. Τα παιδιά έρχονται από οικογένειες που έχουν παραβατικό λόγο. Δεν έχουν καταφέρει να πάρουν αυτά τα στοιχεία που χρειάζονται από τους γονείς τους για να δομήσουν την ταυτότητά τους. Θεωρούν τον Αντώνιο και τους υπόλοιπους οικεία πρόσωπα. Δεν είναι όμως η οικογένειά τους. Στο πρόσωπό τους εχθρεύονται την κοινωνία που τους έχει πληγώσει.
Ο Αντώνιος δεν κατάφερε να το εξηγήσει ψυχαναλυτικά. Είπε ότι θέλουν να τους εκδικηθούν. Είχε δίκιο: Ήθελαν στο πρόσωπό τους να εκδικηθούν αυτούς που τους δημιούργησαν το ψυχολογικό τους τραύμα. Ο παπάς ήταν το εύκολο θύμα. Η κόρη του εφοπλιστή ήρθε σαν ο σωτήρας τους που θα λύσει όλα τα προβλήματα.
Η ΚΙΒΩΤΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ: ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ
Η Κιβωτός του Κόσμου αναγκάστηκε να εκχωρήσει την διοίκηση του ιδρύματος σε συστημικά πρόσωπα. Φυσικά θα έπρεπε να ήταν φιλάνθρωπα. Τώρα αρχίζει να φαίνεται ότι τα θύματα θα είναι τελικά τα παιδιά: Θα μείνουν στην Κιβωτό ή θα πάνε σε άλλες δομές; Υπάρχουν αυτές ή θα είναι το εύκολο θύμα σε παραβατικούς ανθρώπους; Θα μπορέσουν να βρουν αγάπη ή θα γνωρίσουν το άρρωστο πρόσωπο της κοινωνίας;
Προς το παρόν δεν μπορούμε να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα. Οι πρόσφατες εξελίξεις μας λένε ότι το μέλλον τους δεν θα είναι καλό. Ακόμη, θα πρέπει να περιμένουμε τις ανακριτικές και εισαγγελικές αρχές για να δούμε τι ακριβώς έχει γίνει. Αυτό που μπορούμε να γνωρίζουμε είναι οι τρέχουσες εξελίξεις. Η Κιβωτός του Κόσμου φαίνεται να χάνει τον χαρακτήρα της.
Θα γίνει, ίσως, ένα Ίδρυμα όπως όλα τα άλλα. Εκεί όπου κακοποιήθηκαν πολλά παιδιά. Βλέπε το Παπάφειο, τον Άγιο Στυλιανό κ.ά. Είναι εύκολο να γίνουν παραβατικοί ή εκδικητές της κοινωνίας. Μπορεί και όχι, αν έχουν αντοχές. Προς το παρόν το κράτος και η εκκλησία συντονίζονται τόσο καλά για να πετύχουν αυτό το κλίμα που θα δημιουργήσει περιθωριακά άτομα. Γιατί, απλά, δεν ενδιαφέρονται για τον Άνθρωπο. Θα παρακολουθούμε τις εξελίξεις και θα επανέλθουμε.