ΙΣΤΟΡΙΑ
Η ΠΑΡΑΞΕΝΗ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ
Γεώργιος ο Α΄: γράφει ο Θεμιστοκλής Αλμπάνης
Στο τέλος της οδού Βασιλέως Γεωργίου και στην αρχή της οδού Βασιλίσσης Όλγας, στην Θεσσαλονίκη, υπάρχουν δύο αγάλματα. Στο ένα είναι ο βασιλιάς Γεώργιος και στο άλλο η βασίλισσα Όλγα. Είναι το σημείο που σκοτώθηκε ο βασιλιάς Γεώργιος, το 1913. Ήταν ο μακροβιότερος βασιλιάς των Ελλήνων και, από κάποιους, αναφέρεται ότι ήταν αγαπητός στον λαό. Πως έγινε όμως η δολοφονία του; Ποιος τον σκότωσε; Και, κυρίως, γιατί; Ερωτήματα που μέχρι σήμερα παραμένουν αναπάντητα.
Γεώργιος ο Α΄: Η εποχή
Ο Γεώργιος ο Α΄ γεννήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 1845 ως Δανός πρίγκιπας στην Κοπεγχάγη. Ήταν 17 χρόνων όταν εκλέχθηκε βασιλιάς από την Ελληνική Εθνοσυνέλευση, με την σύμφωνη γνώμη πολλών μεγάλων δυνάμεων της εποχής. Παντρεύτηκε την Μεγάλη δούκισσα Όλγα και απέκτησε 8 παιδιά.
Ό,τι απέμεινε από το μέγαρο Χατζηλαζάρου (μπροστά όψη)
Στις 24 Νοεμβρίου 1912 μπήκε θριαμβευτικά στην Θεσσαλονίκη για να θεμελιώσει την υπομονευμένη προσάρτηση της πόλεως στην Ελλάδα. Διέμενε στην Θεσσαλονίκη στο μέγαρο Χατζηλαζάρου που χρησίμευε ως βασιλική κατοικία. Αυτό βρισκόταν στην διασταύρωση των οδών Ανθέων και Κριεζώτου στο σημείο που είναι σήμερα το Ε΄ Γυμνάσιο.
Ό,τι απέμεινε από το μέγαρο Χατζηλαζάρου (πίσω όψη)
Η Ελλάδα ήθελε πάση θυσία να κρατήσει την πόλη για πάντα ελληνική, γιατί ήταν από τις μεγαλύτερες πόλεις της βαλκανικής χερσονήσου. Ο πληθυσμός της ήταν 170.000 κάτοικοι. Το δεδομένο ήταν ότι μόνο το Βουκουρέστι, με πληθυσμό 341,000 κατοίκους, την περνούσε. Την ίδια περίοδο η Αθήνα είχε 150.000, η Σόφια 80.000 και το Βελιγράδι 106.000 κατοίκους.
Γεώργιος ο Α΄: Η καθημερινότητά του
Καθημερινά πραγματοποιούσε περιπάτους από την βασιλική του κατοικία κυρίως προς την παραλία άοπλος γιατί του άρεσε να μιλά με τον κόσμο και με μόνη συνοδεία τον υπασπιστή του Ιωάννη Φραγκούδη. Επίσης τον συνόδευαν δύο χωροφύλακες που τον ακολουθούσαν από μία απόσταση 40-50 μέτρων.
Το σημείο της δολοφονίας (στάση ΟΑΣΘ Σχολή Τυφλών)
Το άγαλμα της Βασ. Όλγας
Στις 5 Μαρτίου 1913 (18 Μαρτίου 1913) κατέβηκε το απομεσήμερο προς την παραλία. Δεν γνωρίζουμε αν πήγε να επισκεφθεί το γερμανικό πλοίο Goeben που ήταν στο λιμάνι ή όχι. Επιστρέφοντας κατά τις 16.00 προς την κατοικία του, στην περιοχή Κερίμ Εφέντη, στο δεξί πεζοδρόμιο, μπροστά από το καφενείο Πασά Λιμάν, στο σημείο που είναι σήμερα το μνημείο στην διασταύρωση Βασ. Όλγας και Αγίας Τριάδος, τον περίμενε ο δολοφόνος, ο οποίος καθόταν σε ένα παγκάκι ανάμεσα σε 2 ή 3 Τούρκους.
Γεώργιος ο Α΄: Η δολοφονία
Μόλις πέρασε από μπροστά του ο βασιλιάς και ο Φραγκούδης σηκώθηκε και πυροβόλησε από απόσταση ενός μέτρου περίπου τον Άνακτα με ένα εξάσφαιρο περίστροφο τύπου Modenegrin Gasser 1878 11,3 χιλ., το ονομαζόμενο «Μαυροβουνιώτικο» ή «Καραντάς», το οποίο υπάρχει σήμερα στο Πολεμικό Μουσείο. Ήταν το Magnum της εποχής. Η σφαίρα τον βρήκε στην σπονδυλική στήλη και τρύπησε την καρδιά. Ο Γεώργιος έβγαλε μια κραυγή πόνου και έπεσε. Προσπάθησε να τον συγκρατήσει ο Εβραίος οπωροπώλης Ααρών Αμίρ.
Ο δολοφόνος προσπάθησε να πυροβολήσει και τον Φραγκούδη αλλά το όπλο έπαθε εμπλοκή, ο υπασπιστής συνέλαβε τον δράστη που παραδόθηκε χωρίς να προβάλει αντίσταση. Τον παρέδωσε σε Κρήτες χωροφύλακες που τον προώθησαν στο κοντινό αστυνομικό τμήμα Φαλήρου.
Ο αιμόφυρτος Άνακτας μεταφέρθηκε με διερχόμενο όχημα στο Παπάφειο που λειτουργούσε ως στρατιωτικό νοσοκομείο και ξεψύχησε στις 17.30.
Γεώργιος ο Α΄: Ο αναβρασμός
Ο πρίγκιπας Νικόλαος στρατιωτικός διοικητής της Θεσσαλονίκης έσπευσε στο νοσοκομείο που είχε μεταφερθεί ο βασιλιάς. Εκεί ήδη υπήρχε ο Ρακτιβάν, υπουργός Δικαιοσύνης και γενικός διοικητής Μακεδονίας. Μετά από λίγο έφθασε και ο Α. Μομφεράτος διευθυντής της αστυνομίας που του είπε πως ο δολοφόνος ήταν Έλληνας. Ήθελε να του αναφέρει πως υπήρχε αναβρασμός στους πολίτες και το στράτευμα και πως είχαν την πρόθεση να προβούν σε αντίποινα. Ο Νικόλαος πήρε την απόφαση και διέταξε τον διευθυντή της αστυνομίας, τον φρούραρχο Δράκο να διαδώσουν άμεσα παντού ότι ο δολοφόνος ήταν Έλληνας.
Ο δολοφόνος δήλωσε πως λεγόταν Αλέξανδρος Σχοινάς και πως αν δεν σκότωνε τον βασιλιά θα τον σκότωναν άλλοι. Καταγόταν από τις Σέρρες. Τα αρχεία της πόλης είχαν καταστραφεί από τους Βουλγάρους, αυτό ήταν μια πολύ βολική υπόθεση. Αμέσως χαρακτηρίσθηκε από τις αρχές αλλά και τον τύπο της εποχής με διάφορα κοσμητικά επίθετα όπως «ανισόρροπος», «έκφυλος», «αναρχικός», «ομοφυλόφιλος», «ζων δια επαιτείας», «περιθωριακός», «παράφρων».
Ο πρωτοδίκης Κανταρές απεκάλυψε, το 1938, στον ιστορικό Κορδάτο, ότι μετά από δύο μέρες ανακρίσεων και ενώ δεν είχε πει κουβέντα, άρχισε να ενοχοποιεί Γερμανούς πράκτορες και μάλιστα τον Γερμανό πρόξενο.
Γεώργιος ο Α΄: Η σωρός
Τον δολοφόνο επισκέφθηκε στο κελί του η βασίλισσα Όλγα και βγήκε από το κελί του εξοργισμένη και συντετριμμένη. Παράλληλα, ο πρίγκιπας Νικόλαος, ο οποίος περίμενε απέξω, ζήτησε την δικογραφία.
Η σωρός του άνακτα μεταφέρθηκε με την βασιλική θαλαμηγό «Αμφιτρίτη» που συνοδεύονταν από τα πλοία «Πάνθηρ», «Νέα γενιά» και «Σφενδόνη». Επίσης και από το γερμανικό «Goeben», το αγγλικό «Yarmouth», το γαλλικό «Bruix», το ρωσικό «Uraletz», το ιταλικό «San Giorgio» και το αυστριακό «Maria Thereza». Αφού έφθασε στην Αθήνα και προηγήθηκε δοξολογία και λαϊκό προσκύνημα ενταφιάσθηκε στο Τατόι.
Το magnum της εποχής.
Γεώργιος ο Α΄: Οι διαφορετικές εκδοχές
Υπάρχουν τέσσερις διαφορετικές εκδοχές για την δολοφονία του βασιλιά.
- Ο δολοφόνος έδρασε μόνος.
- Ο δολοφόνος ήταν όργανο των Βουλγάρων.
- Ο δολοφόνος ήταν ο Αυστριακός αξιωματικός Schinazyi ο οποίος ήταν μαζί με τον Σχοινά και θα αναλάμβανε δράση αν ο Σχοινάς αστοχούσε. Έσπευσε να εξαφανιστεί.
- Πίσω από την δολοφονία ήταν οι Αυστριακοί, θεωρία που την δέχονται οι περισσότεροι.
- Εδώ παραθέτω και μια πέμπτη θεωρία που την βασίζω σε πληροφορίες που συνέλεξα, τόσο από τα βιβλία που έχουν γραφεί, τον τύπο της εποχής, όσο και από διηγήσεις ηλικιωμένων της περιοχής, η θεωρία αυτή αναφέρεται σε αυστριακο-βουλγαρική επιχείρηση μυστικών υπηρεσιών. Το δεδομένο είναι ότι ο δολοφόνος είχε τακτικές επαφές με τον Βούλγαρο συνταγματάρχη και κομιτατζή Τσιλιγκερώφ και παρά την «ένδειά του» έκανε πολλά ταξίδια σε Γερμανία, Αυστρία και Κωνσταντινούπολη.
Ήταν γόνος αριστοκρατικής οικογένειας και αξιωματικός των μυστικών υπηρεσιών της Αυστρουγγαρίας. Έδρασε με ομάδα και όχι μόνος γιατί το σχέδιο προέβλεπε, κτύπημα και διαφυγή. Επίσης το πιστόλι που κρατούσε ήταν πολύ βαρύ, περίπου 1.300 γραμμάρια, μαζί με τις σφαίρες του. Μόνον σε ένα εξασκημένο χέρι θα ήταν χρηστικό.
Γεώργιος ο Α΄: Η απόκρυψη
Ο πρίγκιπας Νικόλαος αρκετές φορές καταφέρθηκε μετά την δολοφονία κατά των Γερμανών σύμφωνα και με τις διηγήσεις των υφισταμένων του.
Έγινε προσπάθεια συγκάλυψης, γεγονός που το μαρτυρούν τα κάτωθι γεγονότα:
Η εκπαραθύρωση στις 23 Απριλίου 1913.
Ενώ λείπει σε άδεια ο ανακριτής, διατάζεται να μεταφερθεί ο κρατούμενος στο Διοικητήριο για ανάκριση. Οι δύο χωροφύλακες παραδίδουν τον κρατούμενο σε δύο γραφιάδες στρατιώτες. Μετά από λίγο φεύγει ο ένας στρατιώτης και ο κρατούμενος μένει με έναν γραφέα ο οποίος ήταν σκυμμένος πάνω στο γραφείο και έγραφε. Ο δολοφόνος βγαίνει από το δωμάτιο και πέφτει από το παράθυρο του 2ου ορόφου από ύψος 30 μέτρων και «αυτοκτονεί».
Αργότερα ο ανακριτής δήλωνε ότι ήταν σίγουρος ότι εκπαραθυρώθηκε, πιθανόν από αξιωματικούς του στρατού ή της αστυνομίας.
Γεώργιος ο Α΄: Το υλικό
Η καταστροφή του ανακριτικού υλικού.
Κατόπιν εντολής του υπουργείου Δικαιοσύνης ζητήθηκε να μεταφερθεί όλο το ανακριτικό υλικό στην Αθήνα. Πραγματικά μπήκε σε ένα μπαούλο και φορτώθηκε στο ατμόπλοιο «Ελευθερία» με προορισμό τον Πειραιά
Κατά την διάρκεια του πλου, έπιασε φωτιά μόνον η καμπίνα που ήταν το ανακριτικό υλικό. Το αποτέλεσμα ήταν να καταστραφεί ολοσχερώς.
Ο συνταγματάρχης Ιωάννης Φραγκούδης, υπασπιστής του βασιλιά, δεινός σκοπευτής και ολυμπιονίκης στην σκοποβολή, παρότι ήταν αυτόπτης μάρτυς στην δολοφονία, ουδέποτε εκλήθη να δώσει την μαρτυρία του. Σχεδόν αμέσως μετά την δολοφονία εκλήθη στην Αθήνα και διορίσθηκε ως στρατιωτικός ακόλουθος στις ΗΠΑ. Το 1916 απεβίωσε από ηλεκτροπληξία στην Νέα Υόρκη, ενώ βρισκόταν σε αποστολή του ελληνικού στρατού, με σκοπό την προμήθεια πυρομαχικών.
Γεώργιος ο Α΄: Τα παρασκήνια
Ο βασιλιάς Γεώργιος ο Α΄ έπεσε θύμα της Γερμανικής Διπλωματίας είχε «προγραφεί» όπως λένε χαρακτηριστικά αρκετοί ιστορικοί. Υποστήριζε την πολιτική του Βενιζέλου που ήταν «αγγλόφιλος» και είχε καταφερθεί αρκετές φορές κατά του Κάιζερ. Ήταν αντίθετος με τα Γερμανικά σχέδια για τα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη, ενώ οι Γερμανοί ήθελαν να βρίσκεται στην εξουσία ο διάδοχος Κωνσταντίνος που ήταν «γερμανόφιλος» και γαμπρός επ΄ αδελφή του Κάιζερ. Η γυναίκα του Σοφία ήταν αδελφή του Κάιζερ Γουλιέλμου του Β” της Γερμανίας.
Οι Γερμανοί δεν ήξεραν ότι ο Γεώργιος ο Α” σκόπευε να παραιτηθεί τον Οκτώβριο του 1913 με την συμπλήρωση 50 χρόνων στον Ελληνικό Βασιλικό θρόνο και την θέση του να πάρει ο διάδοχός του Κωνσταντίνος που είχε καταξιωθεί στην συνείδηση του Ελληνικού λαού λόγω των νικών του Ελληνικού Στρατού στους Βαλκανικούς πολέμους.
Δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν πως αν δεν δολοφονείτο ο Άνακτας δεν θα ακολουθούσε η σύγκρουση Βενιζέλου-Κωνσταντίνου και ο Εθνικός Διχασμός .
ΟΙ λόγοι της αποσιώπησης, της εξαφάνισης του ανακριτικού υλικού, της επαραθύρωσης του δράστη (ο οποίος να σημειωθεί ότι έπεσε στο κράσπεδο του Διοικητηρίου χωρίς χειροπέδες), ο περίεργος θάνατος του αυτόπτη μάρτυρα υπασπιστή Φραγκούδη, έχουν σχέση, κατά την άποψή μου. κατ αρχάς με την εσωτερική γαλήνη του Παλατιού, αλλά και στην εύθραυστη κατάσταση που υπήρχε στην Θεσσαλονίκη εκείνη την εποχή με έντονη παρουσία Βουλγαρικών Στρατευμάτων μέσα και έξω από την Θεσσαλονίκη και την παρουσία αρκετών πολεμικών πολεμικών πλοίων στο λιμάνι της πόλης.
