ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΠΗΓΙΑΚΗ
Μονή Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας: γράφει ο Δημήτρης Βασιλείου
Η Μονή Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας βρίσκεται στους νότιους πρόποδες του όρους Ομβριανού, Κλάδου του Χορτιάτη. Πλησίον της κωμόπολης των Βασιλικών. Απέχει μόλις 32 χλμ από τη Θεσσαλονίκη. Είναι Σταυροπηγιακή μονή. Χτίστηκε προς τιμή της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας. Μαρτύρησε το 304 μ.Χ. κατά τους διωγμούς του Διοκλητιανού.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ
Το μοναστήρι αυτό διοικητικά υπάγεται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης. Υπό την πνευματική καθοδήγηση του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου. Μετόχιο της Μονής είναι ο Ναός της Παναγίας Φανερωμένης στη Νέα Σκιώνη Χαλκιδικής. Με τις τοιχογραφίες του 16ου αιώνα.
Η εν Χαλκιδική Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή της Αγίας ενδόξου Μεγαλομάρτυρος Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας είναι κτισμένη στη νότια πλαγιά του «Μεγάλου Βουνού». Στα αριστερά του δρόμου που οδηγεί από την Θεσσαλονίκη προς τον Πολύγυρο-Αρναία-Άγιον Όρος. Ανάγει την ίδρυση της στα τέλη του 9ου αιώνα. Την εποχή της δυναστείας των Μακεδόνων.
Ο Ιεροδιάκονος Μελχισεδέκ Μακρής (1909) δέχεται ότι το Μοναστήρι το ίδρυσε η Θεοφανώ. Πρώτη γυναίκα του Λέοντα Στ΄ του Σοφού. Αυτή το προίκισε με πολλές δωρεές και κτήματα.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: ΟΙ ΕΥΕΡΓΕΣΙΕΣ
Μεγαλύτερη ευεργεσία ήταν η Τίμια Κάρα της Αγίας Αναστασίας. Επίσης και μέρος από το δεξί πόδι της Αγίας. Ακόμη και Σταυρός με μέρος από το Τίμιο Ξύλο. Τέλος το σκήπτρο του αυτοκράτορα Λέοντα Στ΄ του Σοφού. Αυτό μαζί με χρυσόβουλα και αλλά τιμαλφή καταστράφηκαν κατά το ολοκαύτωμα της Ιεράς Μονής τον Ιούνιο του 1821.
Ο πατήρ Θεωνάς προερχόμενος από το Άγιον Όρος εγκαταστάθηκε, εις το σεσαθρωμένον και ερειπωμένον μονύδριον. Έτσι το περιγράφει ο βιογράφος του Αγίου Θεωνά, ο Όσιος Νικόδημος ο Αγιορείτης. Αναφέρει: «και ευρόντες το μοναστήριον τούτο της Αγίας Αναστασίας. Ήτον τότε Μονύδριον, μικρότατον, παλαιότατον και σεσαθρωμένων. Ανήγειραν εκ βάθρων και λίαν ικανά κελλία δια τους αδελφούς. Χάριτι Χριστού εσυνάχθησαν έως εκατόν πεντήκοντα αδελφοί. Απερνούσαν κοινοβιακήν ζωήν. Επάνω δε είς τάς οικοδομάς αυτάς και επάνω είς όλους τους αδελφούς, ήτον ηγούμενος και προεστώς ο Άγιος Θεωνάς».
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: ΟΙ ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ
Η Μονή Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας προσέφερε κατά την εποχή του Αγίου Θεωνά από θρησκευτικής και εθνικής πλευράς πολλά. Οι κάτοικοι της Χαλκιδικής έστρεφαν πάντοτε το βλέμμα τους στο μοναστήρι. Για στηριγμό θρησκευτικό και εθνικό. Στα κτήματα της Μονής εργάζονταν δια τον βιοπορισμό τους. Στο μοναστήρι τα παιδιά τους μάθαιναν γράμματα από τους μοναχούς στην αρχήν. Αργότερα με οργανωμένο σχολείο όπου οι μοναχοί ήταν οι διδάσκαλοι.
Στο μετόχι της Επανομής συνολικής εκτάσεως 8.000 στρεμμάτων ο Άγιος Θεωνάς κτίζει κτιριακό συγκρότημα. Για τη διαμονή του οικονόμου των μοναχών. Ακόμη 35 περίπου κατοικίες για τους εργάτες και τις οικογένειες τους. Κατάλοιπα του μετοχιακού συγκροτήματος σώζονται με κεντρικό κτίριο τον Πύργο. Εκεί υπάρχει επιγραφή του Αγίου Θεωνά ως ηγούμενου, τον Οκτώβριο 1530.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: ΤΑ ΚΥΡΙΑΡΧΙΚΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
Το 1531 ο Θεσσαλονίκης Ιωάσαφ αναθέτει στον ηγούμενο Θεωνά την διακυβέρνηση του μισογκρεμισμένου μοναστηριού της Υπαπαντής του κυρ. Ιωήλ. Ο σημερινός ναός στην Εγνατία. Το 1535 εκλέγεται Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης. Το 1538 ως Θεσσαλονίκης επικυρώνει με γράμμα την συνοριακή διαφορά ανάμεσα στις αγιορείτικες ιερές μονές Άγιου Παύλου και Ξενοφώντος.
Το Μάιο του 1541 ως Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης εκδίδει βεβαιωτικό γράμμα. Με οποίο επικυρώνει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Αγίας Αναστασίας στο Μοναστήρι της Υπεραγίας Θεοτόκου η του κυρ Ιωήλ. Το βεβαιωτικό γράμμα σώζεται και φυλάσσεται εις την Ιερά Μονή.
Ο Άγιος Θεωνάς εκοιμήθη εν Κυρίω το 1541 και ετάφη εις την Ιερά Μονή. Μετά την εκταφήν το μυροβόλον λείψανον και τα θαύματα τον κατέστησαν Άγιο της Εκκλησίας. Με πράξη της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας.
Ασφαλίζεται το Μοναστήρι της Υπεραγίας Θεοτόκου ή του κυρ. Ιωήλ στο Μονή Άγιας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας. Μετά την οσιακή κοίμηση του Αγίου Θεωνά. Τον Απρίλιο του 1542 ο Πατριάρχης Ιερεμίας Α΄ με γράμμα του και το Δεκέμβριο του 1546 ο Πατριάρχης Διονύσιος. Αυτός επισκέφθηκε το μοναστήρι.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: Η ΑΝΑΚΥΡΗΞΗ ΤΟΥ
Μεγάλο ενδιαφέρον για τη Μονή Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας έδειξε ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Ιωάσαφ Αργυρόπουλος. Επίσης και άλλοι Αρχιερείς ανάμεσα στους οποίους: Ο Επίσκοπος Κίτρους Δαμασκηνός, ο πρώην Επίσκοπος Σερβίων Λεόντιος και ο κατά το 1565 Επίσκοπος Σερβίων Μακάριος. Ακόμη ο κατά το 1565 ηγούμενος του μοναστηριού Γαβριήλ και άλλοι γέροντες μοναχοί αυτού. Αυτά περιλαμβάνονται σε γράμμα του Πατριάρχη Μητροφάνη Γ΄. Το Σεπτέμβριο του 1565. Έτσι αναφέρονται στο μοναστήρι.
Με το ίδιο γράμμα κηρύσσεται το μοναστήρι Πατριαρχικό και Σταυροπηγιακό. Αυτοδέσποτο, αδούλωτο και ακαταπάτητο. Με όλα του τα κτήματα και τα αναθήματά του. Επίσης οι πατέρες του μοναστηριού έχουν εξουσία να εκλέγουν τον ηγούμενο τους. Σύμφωνα με αυτά, που καθώρισε ο Άγιος Θεωνάς στην κτιτορική διατύπωση. Την εκλογή αυτή επικυρώνει ο Πατριάρχης.
Το 1572 κατασκευάζεται κρήνη στην ανατολική είσοδο της μονής. Από το Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Ιωάσαφ Αργυρόπουλο. Με εντοιχισμένη επιγραφή. Τη δημοσίευσαν ο Π. Παπαγεωργίου (1898) και στους νεότερους χρόνους ο Λινός Πολίτης. Τις δυο δημοσιεύσεις τις περιλαμβάνει στο βιβλίο του για την μονή ο ομογάλακτος αδελφός καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Απόστολος Γκλαβίνας.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ
Επίσης αναφέρει ότι το 1576 ο Θεοδόσιος Ζυγομαλάς γραφεί στο Στέφανο Γερλάχιο. Του αναφέρει, ανάμεσα σε αλλά πολλά, τα εξής για το μοναστήρι: Η μονή της Αγίας Αναστασίας ώσει ωρών Θ’ ο πλησίον 300. Δηλαδή το Μοναστήρι απείχε περίπου 9 ώρες από τη Θεσσαλονίκη. Με τα ποδιά οπωσδήποτε. Είχε κοντά 300 μοναχούς.
Στα τέλη του 16ου αιώνα επικυρώθηκε η ελευθερία του μοναστηριού και των μοναχών που ασκούσαν σ’αυτό. Πιο συγκεκριμένα στις 12 Μαρτίου 1597 ο Πατριάρχης Αλεξάνδρειας Μελέτιος Πηγάς ενήργησε προς αυτό. Βρισκόταν τότε στην Κωνσταντινούπολη. Ο 16ος αιώνας είναι ασφαλώς ο αιώνας της ακμής για τη Μονή Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας. Η εποχή του Αγίου Θεωνά είναι η πιο πνευματική. Από τον κύκλο των μαθητών του προήλθε ένας σοβαρός αριθμός λόγιων μοναχών. Αυτοί είναι μέχρι και σήμερα γνωστοί.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: ΤΟ ΠΑΡΙΣΙΝΟ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟ
Ο μοναχός Ιωάννης, το 1518, έγραψε το παρισινό χειρόγραφο 1060. Ο Θεοφάνης μοναχός ο Αναστασιώτης έγραψε μεταξύ των ετών 1522 και 1538: Το «λόγον εις τον οσιομάρτυρα και καθηγητήν πατέρα ημών Ιάκωβον τον νέον». Μαρτύρησε την 1η Νοεμβρίου 1519. Ο «σοφότατος και λογιότατος Θεοφάνης Αναστασιώτης» (16ος αιώνας) έγραψε «επιτομή εισαγωγικής κεφαλαιωδώς». Είναι άραγε το ίδιο πρόσωπο με τον προηγούμενο Θεοφάνη;
Ο μοναχός Κύριλλος έγινε Μητροπολίτης Ναύπακτου. Έγραψε το 1540 τον παρισινό κώδικα 1375. Ο μέγας χαρτοφύλακας της Μεγάλης Εκκλησίας Μανουήλ (Μάξιμος) Ξανθινός (1560) ήταν Αναστασιώτης. Λόγιος ήταν και ο ηγούμενος του Μοναστηριού Γαβριήλ. Βασικό πρόσωπο στον κωμωδιάλογο του Επισκόπου Λιτής και Ρεντίνης Δαμασκηνού του Στουδίτη (1560). Ο ιερομόναχος Νικόδημος αντέγραψε το 1563 και 1564 έργα του Γρηγορίου Παλαμά. Την ίδια εποχή εμφανίζεται ο μοναχός Ακάκιος. Αυτός έγραψε τον παρισινό κώδικα 1557.
Επίσης ο μοναχός Ιωακείμ, ο πρώτος ύστερα από την άλωση Έλληνας γεωγράφος κατά τον Γεδεών. Έγραψε το «πόνημα γεωγραφικών εκ διαφόρων συναθροισθέν πολυμαθών και σοφών γεωγράφων, και μάλιστα του Στράβωνος».
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: ΤΟ ΜΟΝΥΔΡΙΟ ΤΗΣ ΥΠΑΠΑΝΤΗΣ
Πολύ αργότερα ο ιεροδιάκονος Ιωακείμ έγραψε Κανόνες και Εγκώμιο στο νεομάρτυρα Ιάκωβο. Κώδικας 21, 18ος/19ος αιώνας, της Σίμωνος Πετρας, φ.31. Τον Ιούλιο του 1630 ο Πατριάρχης Κύριλλος υπήγαγε στη Μονή Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας μία ακόμη εκκλησία της Θεσσαλονίκης. Την εκκλησιά του Αγίου Υπατίου. Η σημερινή Πανάγια Δεξιά. Τότε ήταν μετόχι του Αγίου Παντελεήμονα. Είχε ήδη ερημωθεί. Στη Πατριαρχική αυτή πράξη γίνεται ακόμη λόγος για το μονύδριο της Υπαπαντής. Φυσικά για το ελεύθερο του Μοναστηριού της Αγίας Αναστασίας.
Στο Ναό της Υπαπαντής αναφέρεται και απόφαση του Σεπτεμβρίου του 1631 του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Αθανασίου Πατελλάρου. Το γνήσιο γράμμα του Μητροπολίτου Αθανασίου 1631 σώζεται και φυλάσσεται στην Ιερά Μονή. Οι περιπέτειες και δικονομικές δυσκολίες αρχίζουν από το πρώτο μισό του 17ου αιώνα. Όταν οι Οθωμανοί δήμευσαν τα κτήματα της μονής. Προέτρεψαν την Μονή να τα επαναγοράση καταβάλλοντας πολύ μεγάλο τίμημα.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: Η ΕΠΑΝΑΓΟΡΑ
Για την εξεύρεση των χρημάτων η Μονή πραγματοποίησε πολλές ζητείες. Εντός της Μακεδονίας. Ζητείες στη Ρωσία. Το 1644 αντιπροσωπεία μεταβαίνει στη Μόσχα για να συναντήσει τον Τσάρο Μιχαήλ Θεοδώροβιτς. Αυτός ανταποκρίθηκε στο αίτημα της μονής. Επίσης το έτος 1652 αντιπροσωπεία μεταβαίνει στη Μόσχα. Για να συναντήσει τον Τσάρο Αλέξιο Μιχαήλοβιτζη. Για τον ίδιο σκοπό το γράμμα υπογράφει ο ηγούμενος Αρσένιος.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ
Τον 17ον αιώνα ο επίσκοπος Γαλατζήτας Μελέτιος γράφει στον Καρδινάλιο Βερτερίνο για την επαρχία του. Αναφέρεται και στην Ιερά Μονή Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας με την εξής περιγραφή: «Μοναστηριόν δε εστίν εν τη επαρχία η Αγία Αναστασία. Πλούσιον κατά πολλά, έχον μοναχούς πεντακοσίους και επέκεινα ένδοθεν και εξοθεν. Διότι έχει κτήματα πολλά, αγρούς, αμπελώνας. Ετέρας μονάς μικράς εις αποδωχήν των μοναχών. Ζεύγη βοβαλικά και βοίδια διακόσια πεντήκοντα. Επέκεινα ίππους τε οραιοτάτους και ημιόνους προβάτων. Ερηφίων χιλιάδας τέσσαρας.
Επέκεινα ένδοθεν δε το μοναστήριον πάνυ καλώς κατασκευασμένον ο ναός ένδοθεν ευπρεπισμενός ωραιώτατα έχων διάφορον κόσμον εκκλησιαστικόν. Βιβλία παλαία των αγίων Πατέρων. Λείψανα αγίων διαφόρων, του Μεγάλου Βασιλείου, του αγίου Χρυσοστόμου, και άλλων, την κάραν της αγίας Αναστασίας. Η ακολουθεία των Ιερέων ακατάπαυστος.
Ποιούντων όλου του ενιαυτού αγρυπνίας παννυχίους εν τη εκκλησία είς τάς δεσποτικάς εορτάς και Θεομητερικάς. Και άλλων εορταζομένων αγίων, η τροφή αυτών μέτριος. Σάββατο δε και Κυριακή εστιώσι τυρόν και ωά. Πίνωσιν δε και οίνον. Κατά τάς ημέρας κρεατοφαγίας παντελώς απέχουσι κακοπαθούσι δε πλείστα υπό των ασεβών αενάως. Διότι η αυτών μονή έμπροσθεν αυτών υπάρχει. Ταυτά μεν ίσθι περί της επαρχίας μου της Γαλάτζητας.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: ΟΙ ΦΟΡΟΙ
Οι δυσβάστακτοι φόροι της οθωμανικής διοίκησης και η τακτική των δημεύσεων οδήγησαν την μονή προοδευτικά σε χρεοκοπία. Το 1790 ο Ηγούμενος Ανατόλιος γράφει προς τον Επίσκοπο Καμπανίας Θεόφιλο. Τον παρακαλεί να δεχθεί τον αδελφό της μονής ιερομόναχο Γαβριήλ. Να περιέρχεται την επαρχία του για συλλογή ελεημοσυνών για το Μοναστήρι.
Το Πατριαρχείο επί της ηγουμενίας του Ανατόλιου (17 Αυγούστου 1796) ορίζει έξαρχους τον Επίσκοπο Πολυανής Θεοδόσιο και των Ιωάννη δούκα Καυτατζίογλου. Ήλθαν στην Μονή με Πατριαρχική εντολή δια την επίλυσιν των προβλημάτων. Στις 21 Αυγούστου 1797 οι δυο Πατριαρχικοί έξαρχοι απέστειλαν λεπτομερή έκθεση στον Οικουμενικό Πατριάρχη Γρηγόριο Ε΄. Τον πληροφορούσαν λεπτομερώς για την κατάσταση της μονής. Με λεπτομερή κατάλογο της κτηματικές περιουσίας αλλά και των κειμηλίων. Αναφέρουν δε ότι το χρέος του Μοναστηριού «ήναι πουγγεία εκατόν οκτώ και γρόσια εκατόν τεσσαράκοντα έξι».
Με βάση την έκθεση των Εξάρχων ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ εξέδωσε το Σεπτέμβριο του 1797 πατριαρχικό σιγγιλιώδες μεβράνινογράμμα με το οποίο καθορίζονται λεπτομερώς τα της λειτουργίας της Μονής.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: Η ΕΥΧΗ
Το 1430 κατέλαβαν οι Οθωμανοί τη Θεσσαλονίκη, ολόκληρη τη Θράκη, Μακεδονία και Χαλκιδική. Μέχρι το 1821 το φρόνημα των υποδούλων Ρωμιών εθνικό και θρησκευτικό διατηρήθηκε ακμαίο. Η εθναρχεύουσα Εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως κράτησαν άσβεστη την ελπίδα της ανάστασης του γένους. Δια των επισκόπων της, των μονών, των ηγουμένων, των μοναχών και των δασκάλων.
Γιόρταζαν κάθε χρόνο την Ανάσταση του Κυρίου. Η ευχή «Καλή Ανάσταση» ήταν και ευχή για την ανάσταση του γένους. Η Χαλκιδική γέννησε νέο Λεωνίδα στο πρόσωπο του ηρωικού Στάμου Χάψα. Δημιούργησε νέες Θερμοπύλες, εδώ στους πρόποδες της Μονής. Τους τριακοσίους του Λεωνίδα αντικατέστησαν τα 62 παλικάρια της Συκιάς. Αυτοί οι λίγοι μαχητές με όπλο την πίστη τους για την ελευθερία του γένους έσπρωξαν τον τακτικό στρατό των Οθωμανών μέχρι την Θέρμη. Αν δεν υπήρχε ενίσχυση από άλλους πολυάριθμους Οθωμανούς στρατιώτες, ίσως έφθαναν μέχρι την Θεσσαλονίκη. Η τελική μάχη έγινε στις αρχές Ιουνίου του 1821. Στους πρόποδες της Ιεράς Μονής. Εντός των κτημάτων αυτής όπου έπεσαν μέχρις ενός οι σύγχρονοι ήρωες.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ
Η θυσία του Στάμου Χάψα και των ηρωικών συναγωνιστών του δεν πήγε χαμένη. το αίμα τους πότισε το νεόφυτο δένδρο της ελευθερίας του γένους. Τα γυναικόπαιδα από τα γύρω χωριά κατέφυγαν στο μοναστήρι για να σωθούν. Αλλά ο κατακτητής την επόμενη ημέρα κατέλαβε το μοναστήρι. Έσφαξε τον ηγούμενο Μακάριο, του μοναχούς. Από τα γυναικόπαιδα άλλα έσφαξε και άλλα οδήγησε στα σκλαβοπάζαρα. Ο Επίσκοπος Ιγνάτιος διέφυγε. Από την Κασσάνδρα πήγε στην Πελοπόννησο.
Δυστυχώς αργότερα πρωτοστάτησε στην ανίερη πράξη της Αυτοκεφαλίας της Ελλαδικής Εκκλησίας. Ο π. Παπαγεωργίου κάνει λόγο για την ολοσχερή καταστροφή την οποία προκάλεσε ο Αχμέτ Μπέης στο τέλος Ιουνίου 1821. Το 1830 οι πατέρες από τα διάφορα μετόχια επέστρεψαν στην κατεστραμμένη από το ολοκαύτωμα Ιερά Μονή. Το 1832 αρχίζει η ανοικοδόμηση. Οι πατέρες με αναφορά τους ανακοινώνουν στον Πατριάρχη Κωνσταντίνο τον Α΄ την πρόθεση τους να ανοικοδομήσουν την καταστραφείσα Ιερά Μονή. Ζητούν την έκδοση του πατριαρχικού Σιγγιλίου. Αυτό θα ασφάλιζε τα παλαιά προνόμια.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟ ΓΡΜΜΑ
Ο Πατριάρχης ανταποκρίνεται. Το Σεπτέμβριο του 1832, εκδίδει το Σιγγιλιώδες Πατριαρχικό Γράμμα. Το Καθολικό της Μονής κτίστηκε το 1834. Το 1835 εγκαινιάσθηκε. Από το Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Μελέτιο, τον Κασσανδρείας Ιάκωβο και τον πρώην Αδραμερίου Δανιήλ.
Από το έτος 1843 υπάρχει σχολή στη Μονή Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας. Ο μοναχός Κύριλλος από την Κωνσταντινούπολη γράφει επιστολές προς το γραμματέα και δάσκαλο στην Αγία Αναστασία. Το 1843 ο Πατριάρχης Γερμανός Δ΄ διατυπώνει τον οργανισμό της Μονής σε 25 κεφάλαια.
Τα κεφάλαια 20, 21, 22, κάνουν λόγο για το εντός μοναστηριού σχολείο. Κυρίως για τη συμπεριφορά των μαθητών, τις υποχρεώσεις τους, τις μεταξύ τους συναναστροφές. Επίσης αναφέρει ότι μετά τα μαθήματα τους πρέπει να παραμένουν κοντά στους γέροντες τους. Εκεί να μελετούν να απασχολούνται με τα εργόχειρα τους. Το σχολείο διατηρήθηκε μέχρι το 1860. Λόγω οικονομικής αδυναμίας ο δάσκαλος γίνεται γραμματέας της Ιεράς Μονής. Στις 27 Ιουλίου 1853 το μοναστήρι υπέστη ακόμη μία καταστροφή από πυρκαγιά.
Από την καταστροφή σώθηκαν η τράπεζα το κωδωνοστάσι και το Καθολικό και κτίσματα του 1789. Τον ίδιο χρόνο άρχισε η αποκατάσταση και ανοικοδόμηση του Μοναστηριού. Η προσπάθεια στοίχισε πολλά χρήματα. Το μοναστήρι χρεώθηκε με υπερβολικό χρέος. Το Πατριαρχείο αναγκάστηκε να νοικιάσει τα κτήματα. Αλλά και αυτό το μέτρο δε βοήθησε. Έτσι το μοναστήρι περιήλθε ακόμη περισσότερο σε μεγάλη αμηχανία. Αυτή ήταν καθοριστική για την περαιτέρω πορεία της.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: Ο ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΙΩΑΚΕΙΜ
Η ιερά μονή δεν μπόρεσε να ξεπεράσει την οικονομική δυσπραγία και τις εξωτερικές διενέξεις. Ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Ιωακείμ (9//1874-4/10/1878) έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον. Με διάφορους τρόπους προσπάθησε να βοηθήσει την ιερά μονή. Από της Θεάσεως του Οικουμενικού Πατριάρχου (4/10/1878-30/3/1884) ενδιαφέρθηκε ιδιαίτερα. Με διάφορα μέτρα προσπάθησε να επιλύσει τα σοβαρά προβλήματα που απασχολούσαν την ιερά μονή. Κατά την περίοδο της δεύτερης Πατριαρχίας (25/5/1901-13/11/1912) ορίζει Έξαρχο και επόπτη τον Αδραμερίου Δωρόθεο. Τον αντικατέστησε και ανέθεσε την επιτροπείαν στον Θεσσαλονίκης Αθανάσιο (21 Φεβρουαρίου 1902). Με τριμελή επιτροπή από λαϊκούς τον Γάσκο Παπαγεωργίου, Τιμ. Μαυρουδή και Κωνσταντίνο Τάτη.
Με το ίδιο Πατριαρχικό Γράμμα διατάχθηκε η αντικατάσταση του Ηγουμένου λόγω γήρατος. Η απομάκρυνση τριών πατέρων, ιερομονάχου Ναθαναήλ, του ιεροδιακόνου Διονυσίου και του μοναχού Ανθίμου. Επειδή προκαλούσαν σκάνδαλα με τη διαγωγή τους. Υπέβαλαν τη διαίρεση στο Μοναστήρι.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: 0 ΚΑΣΣΑΝΔΡΕΙΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
Κατά τα έτη 1902, 1904, 1906 το Πατριαρχείο και η Συνοδική επιτροπή των Σταυροπηγιακών Μονών ασχολούνται με το πολύ σοβαρό θέμα χρέους της μονής. Το 1907 διατάχθηκε από το Πατριαρχείο να απομακρυνθεί από την Μητρόπολη του ο Κασσανδρείας Ιωάννης. Να παραμείνει στην Ιερά Μονή λόγω των κατηγοριών των κατοίκων της Επαρχίας Κασσανδρείας. Τις κατηγορίες αυτές ορίστηκε να εξετάσει ο Βοδενών Στέφανος. Το ίδιο έτος το Πατριαρχείο αποφάσισε να συσταθεί επιτροπή με πρόεδρο τον Θεσσαλονίκης και τέσσερα λαϊκά μέλη. Δυο από τη Θεσσαλονίκη, ένα από τα Βασιλικά και ένα από τη Γαλάτιστα, για να ελέγξει τα χρέη του Μοναστηριού.
Στο Μοναστήρι δόθηκε άδεια να συνάψει δάνειο με το Μοναστήρι του Βατοπαιδίου. Θα εξοφλούνταν από τις προσόδους των δυο μετοχίων στα Κριτσανά και Καρβουνό. Οι πατέρες του Μοναστηριού θα συντηρούταν, όσο καιρό θα διαρκούσε το δάνειο, μόνο από τις άλλες προσόδους του. Οι προτάσεις αυτές εγκριθήκαν από την Σύνοδο και ο Πατριάρχης εξέθεσε τα μέτρα αυτά με γράμμα του (23 Μαΐου 1907) προς τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Αθανάσιο.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΔΙΕΝΕΡΓΕΙΕΣ
Η επιτροπή συγκροτήθηκε. Υπέβαλε στις 12 Ιουλίου 1907 μακροσκελή έκθεση. Σε αυτή διατύπωνε τις σκέψεις και τις αποφάσεις της. Στις 3 Αυγούστου του ιδίου έτους, απάντησε στην έκθεση αυτή η πατριαρχική μοναστηριακή επιτροπή. Το ίδιο έτος 15 πατέρες του μοναστηριού ενημέρωσαν τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης για την οικτρή κατάσταση. Σε αυτή που βρισκόταν το μοναστήρι τους.
Ζήτησαν να παυθεί ο ηγούμενος Γερμανός και οι άμεσοι συνεργάτες του. Στις 19 Αυγούστου η πλειοψηφία των πατερών (20 τον αριθμό) αποφάσισαν. Καθαίρεσαν τον ηγούμενο Γερμανό και το σύμβουλο Ιεροδιάκονο Στέφανο. Διόρισαν τετραμελή επιτροπή από τους πατέρες. Ανακοίνωσαν την ενέργεια αυτή στο Πατριαρχείο και τη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης.
Ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Αλέξανδρος αποδοκίμασε και κατέκρινε το κίνημα αυτό. Εζήτησε από το Νομάρχη να τιμωρηθούν οι στασιάτες. Εγνωστοποίησε τούτο στο Πατριαρχείο. Έτσι ο Καϊμακάμης Πολυγύρου πήγε στο Μοναστήρι. Αποκατέστησε τον ηγούμενο Γερμανό. Συνέλαβε έξι πατέρες από τους πρωταίτιους. Τους φυλάκισε στον Πολύγυρο για αρκετό χρόνο.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: Η ΠΕΡΕΜΒΑΣΗ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ
Επίσης το Οικουμενικό Πατριαρχείο έστειλε γράμμα (31 Αυγούστου 1907) προς το Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης και την επιτροπή από λαϊκούς. Προέτρεψε να συστήσουν στους κινηματίες μοναχούς να ζητήσουν συγνώμη. Να συγχωρηθούν. Εκτός από τους τρεις που είχαν τιμωρηθεί και πιο μπροστά. Τώρα έπρεπε να εγκαταλείψουν το μοναστήρι και να μείνουν στο Άγιο Όρος. Μέχρι να αποφασισθεί διαφορετικά.
Φαίνεται ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο δεν ήταν ικανοποιημένο από τον τρόπο εποπτείας. Αλλά και με την αποτελεσματικότητα του έργου του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Αλεξάνδρου. Άρχισε να στρέφει την προσοχή του σε άλλο πρόσωπο. Σε κάποιον που θα μπορούσε να αναλάβει την επιστασία και διοίκηση του Μοναστηριού. Έτσι ώστε να μπορέσει να το βγάλει από την δύσκολη οικονομική κατάσταση και την εσωτερική κρίση.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: Ο ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ
Οι ελπίδες του Πατριαρχείου αυτή τη φορά στηριχτήκαν στο δυναμικό και ικανότατο Μητροπολίτη Κασσανδρείας Ειρηναίο. Πιο μπροστά είχε δοκιμαστεί από την εκκλησία και ως σχολάρχης της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Ως Μητροπολίτης Μελενίκου. Αλλά και σε άλλες επίκαιρες θέσεις. Ο Ειρηναίος έπαυσε το ηγουμενοσυμβούλιο. Κάλεσε από το Μοναστήρι του Ξενοφώντος το Γρηγόριο ως Ηγούμενο. Διόρισε πενταμελή επιτροπή από πρόσωπα με εγνωσμένη τιμιότητα. Απάλλαξε το Μοναστήρι από τα τρωκτικά και τα παράσιτα.
Το πιττάκιο με το οποίο ο Πατριάρχης Ιωακείμ ο Γ΄ ανέθεσε την πατριαρχική εποπτεία στο Μητροπολίτη Κασσανδρείας Ειρηναίο φέρει ημερομηνία 28 Οκτωβρίου 1909. Η πενταμελής διαχειριστική επιτροπή πρότεινε με γράμμα προς τον Πατριάρχη στις 28 Φεβρουαρίου 1909. Ο Ειρηναίος διορίστηκε το Δεκέμβριο του 1909. Από το Οικουμενικό Πατριαρχείο την επιτροπή αποτελούσαν τα εξής πρόσωπα: Δημήτριο Πανώρη, από το Λιβάδι, Δημήτριο Τρακατέλη, από το Βάβδο, Ιωάννη Δ. Τραγανό, από τον Πολύγυρο, Κωνσταντίνο Κατάκαλο, από την Γαλάτιστα, και Νικόλαο Τσολάκη, από τα Βασιλικά.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Η επιτροπή αυτή κατόρθωσε μέσα σε μία δεκαετία να εξοφλήσει το χρέος του Μοναστηριού. Ήταν 12 χιλιάδες λίρες. Χωρίς τους τόκους των δανειστών.
Ο Μητροπολίτης πρ. Λεοντοπόλεως Σωφρόνιος με λίγα λόγια περιγράφει το μεγάλο έργο του Ειρηναίου: Ούτος Παραλάβων αυτήν ελεεινόν οικονομικόν ερείπιον εν ζήλω υπερανθρώπω Προσπάθεια ειλικρινεί, άνευ ιδιοτελείας. Εν θυσίαις πολλαίς και αγώσι και κόποις. Εν αυταπαρνήσει ευαγγελική, προς έπαινον και δόξαν του Θεού. Αποδίδει αυτήν είς την Εκκλησίαν ακμαίαν οικονομικώς. Ηθικώς ευρωστούσαν και ικανήν να χρησιμευσή ώς πρώτυπον πάσης Μονής.
Ο Σωφρόνιος, σε άλλη περίπτωση, αναφέρει ότι ο Ειρηναίος απάλλαξε το Μοναστήρι από το δυσβάσταχτο χρέος. Το 1918 παρουσίασε περίσσευμα 20.000 δραχμές, οι οποίες διατέθηκαν για την Ιερατική Σχολή. Αυτή ιδρύθηκε στο μοναστήρι. Ο ίδιος δε ο Μητροπολίτης Κασσανδρείας Ειρηναίος σε υπόμνημα του προς το Εκκλησιαστικό Αρχιερατικό Συμβούλιο λέγει: Η Μονή Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας δι’ απλής καλής διαχειρίσεως εντός επταετίας και του βάρους των δυσβάστακτων χρεών αυτής απηλλάγη. Την κτηματικήν αυτής περιουσίαν εβελτίωσε. Ηυξησε και εις τα ανάγκας των πατερών και αδελφών αυτής υπεραρκεί. Είνε δε έτοιμη ίνα συντηρήση δια των ετησίων εισοδημάτων τέλειαν Ιερατικήν Σχολήν. Ισοδυναμόν προς την γηραιάν, Ριζάρειον τοιάυτην. Για τη σχολή διευθετήθηκε ένα τμήμα του Μοναστηριού για τη στέγαση της. Βρέθηκε το κατάλληλο προσωπικό. Κληρικός διευθυντής. Αφού εγγραφήκαν οι πρώτοι μαθητές, άρχισε τη λειτουργία της το σχολικό έτος 1910-1920. Με αγιασμό που έγινε στις 16 Σεπτεμβρίου 1919.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
Ο χώρος που βρίσκεται το κτήριο αυτό ήταν βράχος που ισοπεδώθηκε. Οι πέτρες που χρησιμοποιήθηκαν εξασφαλίστηκαν από την εκβράχυνση του οικοπέδου. Την απαραίτητη ξυλεία την προμηθεύτηκαν από το δάσος του Μοναστηριού. Μόνο τα μάρμαρα των γωνιών αγοράστηκαν. Η ευεργετική παρουσία στη Μακεδονία και στη Χαλκιδική του μεγάλου Πατριάρχου Ιωακείμ του Γ΄ ως Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης και του Ειρηναίου προσέφερε πολλές και ανεκτίμητες εθνικές και εκκλησιαστικές υπηρεσίες στο υπόδουλο γένος των ευσεβών Ελλήνων.
Ο Πατριάρχης, ως Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης, εγνώριζε τα θέματα εκκλησιαστικά και εθνικά. Αυτά που ασφυκτικά πίεζαν το ορθόδοξο ελληνικό ποίμνιο. Για το λόγο αυτό ο Πατριάρχης εξέλεξε και απέστειλε στην Μακεδονία άξιους Αρχιερείς από την Κωνσταντινούπολη για να επανδρώσουν τις Μητροπόλεις της Μακεδονίας. Όπως τον Δράμας Χρυσόστομο Καλαφάτη, μετέπειτα Σμύρνης. Μαρτύρησε υπέρ της πίστεως και του γένους. Τιμώμενος σήμερα ως άγιος υπό της Εκκλησίας. Ο Γρεβενών Αιμιλιανός Λαζαρίδης τον οποίον δολοφόνησαν οι εξαρχικοί. Ο Καστοριάς Γερμανός Καραβαγγέλης. Ο Σερβίων και Κοζάνης Ιωακείμ Αποστολίδης. Ο πολύς Κασσανδρείας Ειρηναίος ο από Μελενίκου.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: Η ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΚΗ ΣΧΟΛΗ
Ο Ειρηναίος θα μπορούσε να διατηρήσει την θέση του καθηγητού ή του Σχολάρχου της Ι. Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Να παραμείνει στην Κωνσταντινούπολη, κοντά στον Πατριάρχη και την Ιερά Σύνοδο. Προτίμησε να έλθει στην ταπεινή επαρχία Κασσανδρείας. Να υπηρετήσει εύορκος και θυσιαστικώς την εκκλησίαν και το γένος. Την εποχή αυτή η Χαλκιδική είχε την ευλογία να ποιμένεται από δυο εξέχουσες προσωπικότητες: Τον Ειρηναίο και τον Ιερισσού Σωκράτη Σταυρίδη. Το σοφό Ιεράρχη, εκλογή και αυτή του Πατριάρχου Ιωακείμ του Γ’. Ο Πατριάρχης ως Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης επιχείρησε να ιδρύσει Εκκλησιαστική Σχολή στην Ιερά Μονή Βλατάδων. Πλην όμως η Δημογεροντία δεν ενέκρινε την πρόταση του διά την ίδρυση Εκκλησιαστικής Σχολής.
Αργότερα ως Οικουμενικός Πατριάρχης επαναφέρει το θέμα. Με συνεργό και εκτελεστή της πατριαρχικής αυτής επιθυμίας τον Κασσανδρείας Ειρηναίο ιδρύει την Εκκλησιαστική Σχολή της Αγίας Αναστασίας. Ο Πατριάρχης με πατριαρχικό γράμμα ανέθεσε εξαρχικώς την εποπτείαν της Μονής εις τον Ειρηναίο. Αυτός απεδέχθει την εντολήν και την πολύ δύσκολη αποστολή. Με τον όρο ότι όταν το χρέος εξοφληθεί και η μονή απαλλαγή από το βάρος αυτό. Τότε, ζητούσε από τον Πατριάρχη, να του επιτρέψει να ιδρύσει Εκκλησιαστική Σχολή στο Μοναστήρι. Πράγμα το οποίο έπραξε. Το 1918 με Βασιλικό Διάταγμα το οποίο υπογράφει ο Βασιλεύς Αλέξανδρος.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: Η ΣΧΟΛΗ
Η Σχολή το πρώτο έτος λειτουργίας της είναι το 1919. Το Σεπτέμβριο γίνεται ο πρώτος αγιασμός για την έναρξη της σχολικής χρονιάς. Κορυφαίες προσωπικότητες δίδαξαν στη Σχολή. Τα πρώτα χρόνια ο Μητροπολίτης Ειρηναίος δίδαξε. Παρέμενε στο μοναστήρι για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το 1919 η μονή είχε 25 μοναχούς. Σιγά σιγά εγκατέλειψαν το μοναστήρι διότι τα κελιά του χρησιμοποιήθηκαν για τη στέγαση της Σχολής. Των καθηγητών, των μαθητών και του βοηθητικού προσωπικού.
Από την Μονή Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας έφυγε η συνοδεία των Δανιηλαίων για το Άγιον Όρος. Όπου εγκαταστάθηκαν. Κεφάλαιο 20.000 δρχ ήταν το πρώτο πλεόνασμα. Μετά την εξόφληση του χρέους. Άρχισε να σχεδιάζει την ανοικοδόμηση ενός κτηρίου για την στέγαση των μαθητών. Με σύμβουλο τον αρχιτέκτονα Ξενοφώντα Παιονίδη. Μαζί με αυτόν στην εκκλησιαστική περιφέρεια Μητροπόλεως Κασσανδρείας έκτισε 20 σχολεία. Πολλά από τα οποία σώζονται μέχρι σήμερα. Αποτελούν κοσμήματα αρχιτεκτονικής ομορφιάς.
Ανήγειρε 16 Ναούς και επισκεύασε άλλους 21 τα 38 χρόνια της εκκλησιαστικής του διακονίας. Όλα στη Μητρόπολη Κασσανδρείας. Ο Ειρηναίος γεννήθηκε στην νήσο Χάλκη. Σπούδασε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Βαθιά ποτισμένος με τις αναμνήσεις και την ευγνωμοσύνη του προς την Τροφό Θεολογική Σχολή. Μετέφερε και στη Αγία Αναστασία με τον Ξεν. Παιονίδη την αρχιτεκτονική μορφή του κτηριακού συγκροτήματος της Θεολογικής σχολής.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ
Η Εκκλησιαστική σχολή λειτούργησε από το 1919 έως το 1971. Δίδαξαν στην σχολή κορυφαίοι καθηγητές. Πολλοί από αυτούς προήχθησαν και στις Θεολογικές σχολές Θεσσαλονίκης και Αθηνών. Εξέχουσες προσωπικότητες διετέλεσαν σχολάρχες. Με πρώτο τον Κασσανδρείας Ειρηναίο. Τον Εμμανουήλ Καρπάθιο, μετέπειτα Μητροπολίτη Κώου. Τον Αρχιμανδρίτη Κύριλλο Λαμπριανίδη και Αθανάσιο Παντοκρατορινό τους Αβέρκιο Παπαδόπουλο. Τον Πολύκαρπο Θεοδώρου και άλλους αξιόλογους κληρικούς και λαϊκούς.
Την τροφοδοσία μαθητών καθηγητών και προσωπικού, μισθοδοσία προσωπικού και τα τελευταία χρόνια και καθηγητών ικανοποιούσε η ιερά μονή. Κατά τα 52 χρόνια της λειτουργίας της Σχολής. Στην Σχολή φοίτησαν παιδιά από την Χαλκιδική Μακεδονία και ολόκληρη την Ελλάδα. Τη Ζάκυνθο Καλαμάτα, Ήπειρο, Θεσσαλία. Οι απόφοιτοι κόσμησαν και κοσμούν την Ιεραρχία του Οικουμενικού Πατριαρχείου της Εκκλησίας της Ελλάδος. Ακόμη τα Πανεπιστήμια της Θεσσαλονίκης των Αθηνών της Θεσσαλίας. Το δικαστικό σώμα, τη μέση εκπαίδευση και άλλους τομείς της ελληνικής κοινωνίας.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: Η ΣΥΝΕΧΕΙΑΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ
Οι Αγιαναστασίτες πάντοτε με ευγνωμοσύνη στρέφουν το βλέμμα τους προς την τροφό μονή και Σχολή. Για όσα από την μαθητική τους ζωή έμαθαν. Για το ήθος που διδάχθεισαν με την συναναστροφή τους με τους πατέρες της μονής. Για τους Καθηγητές τους και σχολάρχες κληρικούς και λαϊκούς. Τώρα από τις δραστηριότητες του Συλλόγου των αποφοίτων κρατούν άσβεστη την φλόγα των αναμνήσεων. Αναβιώνουν πάντοτε αυτές κατά τις συναντήσεις εις την Ιερά Μονή. Και σε άλλες εκδηλώσεις. Συνδετικός κρίκος είναι το περιοδικό του Συλλόγου. Αλλά και η Χορωδία των Αποφοίτων της Εκκλησιαστικής Σχολής της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας.
ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑΣ: Η ΔΙΑΡΡΗΞΗ
Ήταν Κυριακή του Θωμά 23 Απριλίου του 2012. ξημερώματα Δευτέρας. Άγνωστοι μπήκαν στη Μονή Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολύτριας. Διέρρηξαν πέντε πόρτες σπάζοντας 15 κλειδαριές. Το πρωί οι πατέρες έντρομοι διαπίστωσαν ότι οι δράστες είχαν πάρει την Τιμία Κάρα της Αγίας και μία Λειψανοθήκη που περιείχε το δεξί πόδι της.
Αφαίρεσαν ακόμη δύο λειψανοθήκες που περιείχαν Ιερά Λείψανα της Αγίας Αναστασίας, του Αγίου Μοδέστου και της Αγίας Παρασκευής. Άρπαξαν επίσης ένα σταυρό ευλογίας που βρισκόταν πάνω στην Αγία Τράπεζα. Έσπασαν το παγκάρι, παίρνοντας όσα χρήματα περιείχε. Το συγκεκριμένο συμβάν δεν αποτελεί κλοπή αλλά απαγωγή. Τα Ιερά Λείψανα για εμάς έχουν ζωή, είναι ζωντανά!
Από την ημέρα της αρπαγής τους το μοναστήρι βρίσκεται σε βαθύ πένθος. Η απώλεια είναι τεράστια. Η θρησκευτική αξία ανεκτίμητη. Παρακαλούμε τους ανθρώπους που τα έχουν να τα επιστρέψουν εδώ όπου ανήκουν.
