ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΟΥΣ ΧΡΟΝΟΥΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Νομιμοποίηση χρόνου ασφάλισης: γράφει ο Γιάννης Πετρόπουλος
Προβλέπεται η νομιμοποίηση του χρόνου ασφάλισης. Αφορά σε αυτόν που έχει διανυθεί και για τις περιπτώσεις: Την ασφαλιστική τακτοποίηση όσων καλόπιστα έχουν ενταχθεί στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ. Συγκεκριμένα από τους φορείς, τομείς ή κλάδους που δεν συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις.
ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ: ΤΟ ΘΕΜΑ
Έχουμε υπόψη μας τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 54 του νόμου 4921 του 2022 με τίτλο: «Δουλειές ξανά: Αναδιοργάνωση δημόσιας υπηρεσίας απασχόλησης και ψηφιοποίησης των υπηρεσιών της, αναβάθμιση δεξιοτήτων εργατικού δυναμικού και διάγνωσης των αναγκών εργασίας και άλλες διατάξεις». Δημοσιεύτηκε στη ΦΕΚ 75/τ.Α στις 18 Απριλίου 2022. Τροποποιούνται οι διατάξεις της περίπτωσης α) της παραγράφου 3 του άρθρου 34 του νόμου 4387 του 2016. Όπως ίσχυαν μετά την αντικατάστασή τους από την παράγραφο 3 του νόμου 4670 του 2020.
Επίσης με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 54 του νόμου 4921 του 2022 αντικαθίστανται η περίπτωση β) της παραγράφου 3 του νόμου 4387 του 2016. Όπως είχε αντικατασταθεί από την παράγραφο 3 του άρθρου 30 του νόμου 4670 του 2020.
«Νομιμοποίηση χρόνου ασφάλισης: θεσμοθετείται
ειδική ρύθμιση για τη νομιμοποίηση του χρόνου ασφάλισης.»
Με τις διατάξεις που αναφέρθηκαν θεσμοθετείται ειδική ρύθμιση για τη νομιμοποίηση του χρόνου ασφάλισης. Αφορά στα πρόσωπα που καλόπιστα είχαν υπαχθεί στην ασφάλιση των φορέων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ. Δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις ασφάλισης που προβλέπονται από τον νόμο. Γίνονται γνωστές οι νέες διατάξεις. Με αυτές καθορίζονται το πεδίο εφαρμογής, οι προϋποθέσεις νομιμοποίησης χρόνου ασφάλισης και η διαχειριστική αντιμετώπιση.
ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ: Ο ΝΟΜΟΣ
Με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 54 του νόμου 4921 του 2022 προβλέπεται:
«2. (…) η περίπτωση α) της παραγράφου 3 του άρθρου 34 του νόμου 4387 του 2016 διαμορφώνεται ως εξής:
α) αα) Ο χρόνος ασφάλισης προσώπων που έχουν υπαχθεί καλόπιστα στην ασφάλιση των εντασσόμενων στον ΕΦΚΑ φορέων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών, λόγω απασχόλησης ή ιδιότητας, ενώ δεν συνέτρεχαν οι νόμιμες προϋποθέσεις, λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στον ΕΦΚΑ και οι σχετικές ασφαλιστικές εισφορές δεν επιστρέφονται, εφόσον δεν έχει εκδοθεί απόφαση διαγραφής.
αβ) Από την ημερομηνία διαπίστωσης από τα αρμόδια όργανα της μη συνδρομής των νόμιμων προϋποθέσεων υπαγωγής και συνέχισης της ασφάλισης, τα ανωτέρω πρόσωπα υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση των εντασσόμενων στον ΕΦΚΑ φορέων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών βάσει της ασκούμενης δραστηριότητας ή της ιδιότητας.
αγ) Καταργείται».
Με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 54 του νόμου 4921 του 2022 ορίζεται ότι:
«3. Η περίπτωση β) της παραγράφου 3 του άρθρου 34 του νόμου 4387 του 2016 αντικαθίσταται ως εξής:
β) Σε κάθε περίπτωση, εισφορές που καταβλήθηκαν και εισπράχθηκαν λογίζεται ότι αντιστοιχούν σε ασφαλιστικό χρόνο, αν δεν έχει αμφισβητηθεί από τον ΕΦΚΑ η ορθή υπαγωγή του ασφαλισμένου στον ασφαλιστικό φορέα που τις εισέπραξε εντός της πενταετίας από την καταβολή του.».
Οι διατάξεις που έχουν κοινοποιηθεί έχουν εφαρμογή από την ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, δηλαδή από 18 Απριλίου 2022.
ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ: ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Στο πεδίο εφαρμογής των νέων διατάξεων αφορούν στους ασφαλισμένους όλων των φορέων, τομέων, κλάδων ή λογαριασμών που έχουν ενταχθεί στον ΕΦΚΑ. Εξαιρούνται οι πολιτικοί και στρατιωτικοί υπάλληλοι, όπως και οι ασφαλισμένοι του πρώην ΟΓΑ. Αφορούν σε αυτούς που υπήχθησαν λανθασμένα στην ασφάλιση αυτών, λόγω απασχόλησης και ιδιότητας, και συνεχίζουν την ασφάλισή τους στον ΕΦΚΑ με την ίδια ιδιότητα ή απασχόληση.
«Νομιμοποίηση χρόνου ασφάλισης: θα
πρέπει να υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις.»
Για να νομιμοποιηθεί ως χρόνος ασφάλισης στον ΕΦΚΑ το χρονικό διάστημα που έχει διανυθεί λανθασμένα, θα πρέπει να υπάρχουν όλες οι παρακάτω προϋποθέσεις:
Πραγματική ύπαρξη απασχόλησης, ιδιότητας ή επαγγέλματος.
Υπαγωγή στην ασφάλιση των πρώην φορέων, τομέων, κλάδων ή λογαριασμών, χωρίς οι ασφαλισμένοι να πληρούν τις προϋποθέσεις που καθορίζονται από τις σχετικές διατάξεις των πρώην φορέων, τομέων, κλάδων ή λογαριασμών.
Καλόπιστη υπαγωγή στην ασφάλιση των πρώην φορέων, τομέων, κλάδων ή λογαριασμών. Δηλαδή, ανυπαρξία απατηλής ενέργειας ή συμπεριφοράς τόσο κατά την υπαγωγή στην ασφάλιση όσο και κατά τη συνέχιση.
Καταβολή των αντίστοιχων ασφαλιστικών εισφορών. Ανεπιφύλακτη είσπραξή τους από τους πρώην φορείς, τομείς, κλάδους ή λογαριασμούς.
Μη αμφισβήτηση από τον ΕΦΚΑ του χρόνου ασφάλισης στον πρώην φορέα, τομέα, κλάδο ή λογαριασμό, εντός πενταετίας από την καταβολή και την είσπραξη των ασφαλιστικών εισφορών.
Μη έκδοση απόφασης διαγραφής, όσον αφορά στους μη μισθωτούς.
ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ: ΟΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ
Όταν διαπιστωθεί από τα αρμόδια όργανα του ΕΦΚΑ η απουσία των νόμιμων προϋποθέσεων υπαγωγής και συνέχισης της ασφάλισης, τότε: Πρέπει να εξετάζεται άμεσα η δυνατότητα ή μη νομιμοποίησης ολόκληρου ή μέρους του χρονικού διαστήματος ασφάλισης . Θα ληφθεί υπόψη αν έχει ή όχι αμφισβητηθεί από τον ΕΦΚΑ η ορθή υπαγωγή του ασφαλισμένου στο πρώην ασφαλιστικό φορέα, τομέα, κλάδο ή λογαριασμό. Το χρονικό διάστημα δεν πρέπει να ξεπερνά την πενταετία από τότε που καταβλήθηκαν οι αντίστοιχες ασφαλιστικές εισφορές. Όπως ορίζει η παράγραφος 3 του άρθρου 54 του νόμου 4921 του 2022.
Ο χρόνος που νομιμοποιείται λογίζεται ως χρόνος πραγματικής ασφάλισης στον πρώην φορέα, τομέα, κλάδο ή λογαριασμό και, στη συνεχεία, στον ΕΦΚΑ. Η ασφάλιση συνεχίζεται πλέον ορθά στον ΕΦΚΑ. Βάσει της δραστηριότητας, ιδιότητας ή απασχόλησης που ασκείται από τον ασφαλισμένο.
ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ: ΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Ας αναφέρουμε κάποια παραδείγματα.
Λανθασμένη υπαγωγή στην ασφάλιση πρώην φορέα, κλάδου, λογαριασμού λόγω απασχόλησης ή ιδιότητας η οποία συνεχίζεται στον ΕΦΚΑ.
«Νομιμοποίηση χρόνου ασφάλισης: Με δεδομένο
ότι δεν έχει περάσει η πενταετία από
τη χρονική στιγμή που διαπιστώθηκε
η λανθασμένη υπαγωγή στον πρώην ΟΑΕΕ.»
Το Τμήμα Ασφάλισης και Εισφορών της αρμόδιας Τοπικής Διεύθυνσης του ΕΦΚΑ διαπιστώνει: Στις 2/6/2022 ασφαλισμένη είχε υπαχθεί καλόπιστα στην υποχρεωτική ασφάλιση του πρώην ΟΑΕΕ. Από 1/4/2004 ως νοσοκόμα θα έπρεπε να υπαχθεί με τις διατάξεις του άρθρου 2 του αναγκαστικού νόμου 1846 του 1951, όπως ισχύει, στην υποχρεωτική ασφάλιση του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Αυτή η ασφαλισμένη έχει εξοφλήσει το σύνολο των ασφαλιστικών της υποχρεώσεων. Συνεχίζει με την ίδια απασχόληση στον ΕΦΚΑ. Δεν έχει αμφισβητηθεί, μέχρι τη στιγμή του ελέγχου, η υπαγωγή της στην ασφάλιση του πρώην φορέα.
Στην περίπτωση αυτή: Ο χρόνος που έχει διανυθεί από την ημερομηνία υπαγωγής στην ασφάλιση του πρώην ΟΑΕΕ (1/4/2004) και στη συνέχεια στον ΕΦΚΑ νομιμοποιείται ως εξής:
Από 1/4/2004 έως και 30/6/2017 λογίζεται ως χρόνος πραγματικής ασφάλισης στον πρώην ΟΑΕΕ και στη συνέχεια στον ΕΦΚΑ. Επειδή αφορά χρόνο πέραν της πενταετίας από την καταβολή και είσπραξη των ασφαλιστικών εισφορών.
Από 1/7/2017 και μετά θα πρέπει να τακτοποιηθεί ασφαλιστικά σύμφωνα με τις διατάξεις του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Άρα έχουμε καταλογισμό εισφορών στον υπόχρεο εργοδότη. Με δεδομένο ότι δεν έχει περάσει η πενταετία από τη χρονική στιγμή που διαπιστώθηκε η λανθασμένη υπαγωγή στον πρώην ΟΑΕΕ.
Η ασφαλισμένη ως μισθωτή θα αρχίσει από 1/7/2017 γιατί η ασφάλιση στον ΕΦΚΑ (πρώην ΟΑΕΕ) καλύπτει όλον τον 6ο/2017.
ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ: ΑΛΛΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Λανθασμένη υπαγωγή στην ασφάλιση πρώην φορέα, τομέα, κλάδου ή λογαριασμού με έναρξη απασχόλησης ή ιδιότητας και λήξη αυτής μέχρι την 31/12/2016 χωρίς να συνεχίζεται στον ΕΦΚΑ.
Στις 18/4/2022 είναι η ημερομηνία έναρξης ισχύος των διατάξεων του άρθρου 54 του νόμου 4921 του 2022. Από αυτή την ημερομηνία και μετά όταν διαπιστώνεται από τα αρμόδια όργανα του φορέα περιπτώσεις ασφαλισμένων χωρίς νόμιμες προϋποθέσεις ασφάλισης σε φορείς που έχουν ενταχθεί στον ΕΦΚΑ, πρώην φορείς, τομείς, κλάδους ή λογαριασμούς, με έναρξη απασχόλησης ή ιδιότητας και λήξη αυτής μέχρι 31/12/2016 δεν θα εφαρμόζεται το νομοθετικό πλαίσιο που ίσχυε σε αυτούς μέχρι 31/12/2016, αλλά τα προβλεπόμενα στις διατάξεις των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου 54 του νόμου 4921 του 2022.
Το Τμήμα Ασφάλισης και Εισφορών της αρμόδιας Τοπικής Διεύθυνσης του ΕΦΚΑ διαπίστωσε ότι: στις 6/6/2022 ασφαλισμένη η οποία παρείχε υπηρεσίες καθαριότητας σε επιχείρηση είχε υπαχθεί καλόπιστα στην υποχρεωτική ασφάλιση του πρώην ΟΑΕΕ από 1/3/2012. Η συγκεκριμένη είχε ξοφλήσει τις ασφαλιστικές της υποχρεώσεις. Διέκοψε την δραστηριότητά της στις 31/10/2015. Χωρίς να συνεχίζει ως εν ενεργεία ασφαλισμένη στον ΕΦΚΑ.
Έπρεπε να υπαχθεί με τις διατάξεις του άρθρου 2 του αναγκαστικού νόμου 1846 του 1951. Όπως ισχύει στην υποχρεωτική και αυτοδίκαιη ασφάλιση του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Στην περίπτωση αυτή ο χρόνος που έχει διανυθεί στην ασφάλιση του πρώην ΟΑΕΕ (από 1/3/2012 έως 31/10/2015) νομιμοποιείται ως χρόνος πραγματικής ασφάλισης του ΕΦΚΑ (πρώην ΟΑΕΕ). Εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις των διατάξεων που έχουν κοινοποιηθεί στις διατάξεις που αναφερόμαστε.
ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ: ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΜΗ ΜΙΣΘΩΤΟΥ
Λανθασμένη υπαγωγή στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ λόγω απασχόλησης ή ιδιότητας.
Το Τμήμα Ασφάλισης και Εσόδων της αρμόδιας Τοπικής Διεύθυνσης του ΕΦΚΑ διαπιστώνει ότι: Ασφαλισμένος έχει υπαχθεί καλόπιστα στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΕΦΚΑ (πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) από 10/6/2020 ως διαχειριστής ΙΚΕ, για τις αμοιβές διαχείρισης. Συνεχίζει με την ίδια ιδιότητα. Έπρεπε να έχει υπαχθεί με βάση τις διατάξεις της παραγράφου 9 του άρθρου 116 του νόμου 4072 του 2012 στην υποχρεωτική ασφάλιση ως μη μισθωτός ΕΦΚΑ (πρώην ΟΑΕΕ).
Για αυτόν τον ασφαλισμένο έχει εξοφληθεί το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών (εργοδότη και εργαζόμενου). Δεν έχει αμφισβητηθεί μέχρι τη στιγμή του ελέγχου η υπαγωγή του στην ασφάλιση.
Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να ακυρωθεί από 10/6/2020 και μετά η ασφάλιση στον ΕΦΚΑ (πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) και να ασφαλιστεί ως μη μισθωτός. Σύμφωνα με τις καταστατικές διατάξεις του πρώην ΟΑΕΕ. Με δεδομένο ότι δεν έχει παρέλθει πενταετία από την καταβολή των εισφορών.
