Ο Πόντος στην αρχαιότητα

Ο ΠΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ

ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΑ

Ο Πόντος στην αρχαιότητα: γράφει ο Γιάννης Ιωαννίδης

Από το Αιγαίο Πέλαγος, σαν περάσεις τα Δαρδανέλια και το Βόσπορο, φτάνεις σε μία μεγάλη, άγρια, όλο τρικυμίες και καταιγίδες θάλασσα. Οι αρχαίοι Έλληνες, για να την ευμενίσουν, την ονόμασαν Εύξεινο, δηλαδή φιλόξενο, Πόντο.

Ο ΠΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ: ΜΑΥΡΗ ΘΑΛΑΣΣΑ

Ο Εύξεινος Πόντος πρέπει να λεγόταν παλιότερα άξεινος πόντος. Λέξεις πρωτοελληνικές ισοδύναμες με τις άξειν παντ- μελανός, μαύρος δρόμος της σανσκριτικής . Γλώσσας ομόρριζης με την αρχαία ελληνική. Το εννοιολογικό τους περιεχόμενο αναδύεται και πάλι το 14ο αιώνα π.Χ. Η ονομασία που τότε επικράτησε ήταν Μαύρη Θάλασσα.

Το όνομα Πόντος δόθηκε στα πιο αρχαία χρόνια στις παράλιες περιοχές του Εύξεινου Πόντου. Στην κλασική και μεταγενέστερη εποχή περιορίστηκε στην περιοχή των βορείων παραλίων. Αυτών που ανήκουν στην Μικρά Ασία και βρίσκονται στον Εύξεινο Πόντο. Από την αρχαία αποικία Αθήναι μέχρι τη Σινώπη και την Ηράκλεια.

«Ο Πόντος στην αρχαιότητα: Στα πρώτα χρόνια

του βυζαντινού κράτους, ο Διόσποντος

ονομάστηκε Ελενόποντος.

Από τη μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, Ελένη.»

Στο τέλος του 3ου αιώνα μ. Χ. η περιοχή του Ανατολικού Πόντου πήρε το όνομα Καππαδοκία. Μαζί με άλλες γειτονικές περιοχές. Το δυτικό μικρότερο τμήμα του ενσωματώθηκε στη Γαλατία. Λίγο αργότερα, η ανατολική ποντιακή περιοχή ονομάστηκε από τον τοπικό βασιλιά Πολέμωνα: Πολεμωνιακός Πόντος. Η δυτική Διόσπορος.

Στα πρώτα χρόνια του βυζαντινού κράτους, ο Διόσποντος ονομάστηκε Ελενόποντος. Από τη μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, Ελένη.

Ο Πόντος στην αρχαιότητα

Ο ΠΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ: Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Πότε και γιατί οι Έλληνες πέρασαν το Βόσπορο; Πότε μπήκαν στον Εύξεινο Πόντο; Αρχικά είχε υποστηριχθεί ότι τα ισχυρά θαλάσσια ρεύματα δεν επέτρεπαν την είσπλευση σε πλεούμενα. Όπως αυτά που χρησιμοποιούσαν οι Έλληνες πριν τον 8ο αιώνα π.Χ. Όμως νεώτερες μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο θαλάσσιες μετρήσεις απέδειξαν το αντίθετο. Έτσι μπορεί να πιθανολογηθεί η είσοδος των Ελλήνων και πριν τον 8ο αιώνα π.Χ.

Σοβαροί ερευνητές της περιοχής της νότιας Ρωσίας αντίκρισαν αρχαιολογικά ευρήματα. Αυτά τεκμηρίωναν την παρουσία Ελλήνων ήδη γύρω στα 1100 π.Χ. Τα τεκμήρια αυτά όμως δεν ήταν αδιαμφισβήτητα. Ενδεχομένως να τα είχαν μεταφέρει εκεί μεταγενέστεροι ταξιδιώτες.

«Ο Πόντος στην αρχαιότητα: Ο μύθος του Φρίξου

συνδέεται με τον Εύξεινο Πόντο και την περιοχή της Κολχίδας.»

Ο ΠΟΝΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ: Η ΜΥΘΟΛΟΓΙΑ

Επιχειρήματα που δεν είναι χωρίς αξία προσφέρει και η ελληνική μυθολογία. Ο μύθος του Φρίξου συνδέεται με τον Εύξεινο Πόντο και την περιοχή της Κολχίδας. Δηλαδή με τη βορειοανατολική περιοχή του μικρασιατικού Πόντου. Είναι ο μύθος του Φρίξου, της Έλλης και του χρυσόμαλλου δέρατος.

Ο Φρίξος ήταν πριγκιπόπουλο από τη Βοιωτία. Για να ξεφύγει από τη μανία της μητριάς του φεύγει με την αδελφή του Έλλη. Με τη βοήθεια της θεάς Νεφέλης. Καβάλα σε ένα χρυσόμαλλο κριάρι. Πηγαίνει προς τον Εύξεινο Πόντο. Στα βόρεια της θρακικής χερσονήσου η Έλλη γλιστρά και πνίγεται στη θάλασσα. Από τότε αυτή πήρε το όνομα Ελλήσποντος. Ο Φρίξος συνεχίζει το ταξίδι. Φτάνει στην Κολχίδα. Θυσιάζει στους θεούς το κριάρι. Χαρίζει στο βασιλιά Αιήτη το χρυσόμαλλο δέρμα.

Το δέρμα αφιερώνεται στο θεό Άρη. Ένας μεγάλος δράκοντας ξαγρυπνά για τη φύλαξή του. Με τον Ιάσονα ξεκίνησε η αργοναυτική εκστρατεία. Για να πάρουν και να μεταφέρουν το χρυσόμαλλο δέρμα στον ελλαδικό χώρο. Ο μύθος εξηγεί γιατί οι Έλληνες στα αρχαιότατα αυτά χρόνια πέρασαν στον Εύξεινο Πόντο. Αψηφώντας τόσους κινδύνους. Γνώρισαν την άγρια θάλασσα και τις παράλιες περιοχές της. Ζητούσαν μέταλλα. Το πιο πολύτιμο από αυτά, το χρυσάφι.

 

Διαβάστε τα άρθρα της ιστορίας

Δείτε τα βίντεο που έχουμε ετοιμάσει


Tagged:


ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ Ο Γιάννης Φραγκούλης γεννήθηκε στην Αθήνα, το 1960, όπου τέλειωσε το εξατάξιο γυμνάσιο. Σπούδασε χημεία στον Καναδά, στο Μόντρεαλ (Quebec), στο Μόνκτον (New Brunswick) και στην Ορλεάνη (Γαλλία). Το 1989 σπούδασε φωτογραφία στην ΑΚΤΟ, στην Αθήνα. Παρακολούθησε σεμινάρια σημειωτικής, με το Δημήτρη Τσατσούλη (φωτογραφίας, λογοτεχνίας και θεάτρου), στο Ελληνοαμερικάνικο Κολλέγιο. Το 2009 τέλειωσε το Master in Arts, από το Middlesex University, με θέμα της διατριβής του, «Ο μύθος, μια αφηγηματική διακειμενικότητα». Το 1989 άρχισε να αρθρογραφεί και το 1990 ξεκίνησε να γράφει κριτικές κινηματογράφου. Το 1992 έγινε μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, της οποίας έχει διατελέσει Πρόεδρος, και της FIPRESCI. Το 1994 έγινε μέλος του «Μικρό» (Σωματείο για την ταινία μικρού μήκους), στο οποίο ήταν Πρόεδρος για δύο θητείες. Το 2000 ξεκίνησε να διδάσκει σε σεμινάρια κινηματογράφου στην Ένωση Τεχνικών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (ΕΤΕΚΤ), στο «Μικρό», στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας, στο Μουσείο Κινηματογράφου, στο Μικρό Πολυτεχνείο, στη Σχολή Κινηματογράφου Λυκούργου Σταυράκου, στο δικό του χώρο και σε συνεργασία με τη filmfabrik Productions, στη Θεσσαλονίκη, όπου διδάσκει κινηματογράφο μέχρι σήμερα στο Κινηματογραφικό Εργαστήρι Fabula, το οποίο διευθύνει. Συμμετείχε στο στρογγυλό τραπέζι της FIPRESCI, στην Κωνσταντινούπολη και στη Φιλιππούπολη με θέμα τον βαλκανικό κινηματογράφο. Συμμετείχε σε κριτικές επιτροπές στα Κρατικά Βραβεία Ποιότητας και σε Φεστιβάλ, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Είναι επιστημονικός σύμβουλος του Εργαστηρίου Almakalma, το οποία ερευνά τον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο (Performance). Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί στην εφημερίδα Εξόρμηση, στην οποία ήταν υπεύθυνος του πολιτιστικού τμήματος, στην Αθηναϊκή, στη Νίκη, στο Μανδραγόρα, στην Ουτοπία, στη Σύγχρονη Εκπαίδευση, στον κατάλογο του Φεστιβάλ της Λάρισας, στη Γραφή, στο Κ.ΛΠ., στο Ριζοσπάστη και στο Αλμανάκ της ΠΕΚΚ. Ίδρυσε το περιοδικό «αντι-Κινηματογράφος», στο οποίο ήταν διευθυντής σύνταξης, το 1992, το περιοδικό «Κινηματογράφος και Επικοινωνία», στο οποίο ήταν διευθυντής, το 2000. Επιμελήθηκε και συνπαρουσίασε, μαζί με τον Κώστα Σταματόπουλο, την εκπομπή «Cineπλάνο», στο 902TV, από το 2008 έως το 2009. Ήταν υπεύθυνος για τους διαδικτυακούς τόπους www.cinemainfo.gr και www.theaterinfo.gr. Ίδρυσε και διεύθυνε το greeceactuality.wordpress.com. και τώρα διευθύνει και αρθρογραφεί στα www.filmandtheater.gr και www.thessalonikinfo.gr. Έχει μεταφράσει το βιβλίο του Jean Mitry, «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», έχει γράψει τα βιβλία «Η κωμωδία στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο», εκδ. Έλευσις, το 2006, «Τι είναι ο κινηματογράφος;», εκδ. Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών (σειρά νεανική Βιβλιοθήκη) και «Κώστας Φέρρης», εκδ. της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών. Έχει οργανώσει διάφορες εκδηλώσεις στην Ελλάδα, όπως το Αφιέρωμα στον Παλαιστινιακό Κινηματογράφο, το 2002, την Εβδομάδα Κλασικού Ιαπωνικού Κινηματογράφου και την Εβδομάδα Σύγχρονου Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, το 2002, ως μέλος της Π.Ε.Κ.Κ. Ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής του Πανοράματος Νέων Δημιουργών, στο Ε.Κ.Θ., στη Θεσσαλονίκη, και ιδρυτής της Κινηματογραφικής Λέσχης Solaris, η οποία δραστηριοποιείται πλέον στη Θεσσαλονίκη. Διευθύνει το Αφηγηματικό Εργαστήριο Fabula, που ερευνά τον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο. Έχει σκηνοθετήσει τρείς ταινίες μικρού μήκους, οι δύο πτυχιακές για το Master στο πανεπιστήμιο Middlesex, και την ταινία-ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, «Η αγία της αρχαίας Μαντινείας». ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ «Μέσα από τις βιτρίνες», 8΄, 2009, σκηνοθεσία «Nafasz», 7΄, 2009, σκηνοθεσία «Η αγία της αρχαίας Μαντινείας», 50΄, 2010, ντοκιμαντέρ, σκηνοθεσία «Στιγμή απολιθωμένη», 31΄, 2010, ντοκιμαντέρ, σκηνοθεσία «Η τελευταία λατέρνα», 6΄, 2010, σεναριακή επιμέλεια «Το κλειδί της επιστροφής», 13΄, 2015, σεναριακή επιμέλεια «Το συρματόπλεγμα», 19΄, 2015, σεναριακή επιμέλεια «Στο Τσινάρι», 7΄, 2017, σκηνοθεσία «Sotos, ζωγράφος αει…πράγμων», 2020, 97΄, σκηνοθεσία-φωτογραφία ΒΙΒΛΙΑ «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», του Jean Mitry, μετάφραση, εκδ. Entracte και Σύγχρονη Εκπαίδευση, Αθήνα, 2001 «Τι είναι ο κινηματογράφος;», εκδ. Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών, Αθήνα, 2004 «Κώστας Φέρρης», εκδ. Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών, Αθήνα 2004 «Η κωμωδία στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο», εκδ. Έλευσις, Τρίπολη, 2006


Copyritght 2022 Thessalonikinfo / All rights reserved