ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ
Πολυτεχνείο: γράφει η Ελένη Καρασαββίδου
Η αριστερά και το άξια τιμώμενο Πολυτεχνείο, αλλά και η αριστερά και η ιθαγενοποίηση του φασισμού. Εδώ και χρόνια σημαντική μερίδα της αριστεράς, με μεσσιανική ψυχολογία αυτοδικαίωσης της ανωτερότητας, πολύ όμοια με αυτήν των χριστιανών μαρτύρων όπου ζητάς πίσω από το κοινωνικό σώμα όσα δίνεις γιατί δεν τα δίνεις ποτέ πραγματικά, απώλεσε τα βασικότερα εργαλεία για την δημιουργία του καλύτερου κόσμου που ευαγγελιζόταν.
Πολυτεχνείο: Τα θέματα
Τα θέματα είναι: Η ανοχή απέναντι στο διαφορετικό, όχι στη βάση της συμπάθειας αλλά της αδιαπραγμάτευτης αξιακής στάσης. Η ανεξαρτησία της σκέψης, όχι για να επικροτείς το εγώ σου αλλά ως το αληθινό θεμέλιο της κριτικής στάσης που συνδέει άτομα και συλλογικότητες ως αναγκαία κι αλληλοσυμπληρούμενα κι όχι ως αντιθετικά.
Η ελευθερία της έκφρασης και πάνω απ’όλα το θάρρος του να σταθεί αντιμέτωπος/η απέναντι σε αυτό που επικρατεί στους μικρόκοσμους της, τόσο διαφορετικό ως σύνθημα και τόσο ίδιο ως λειτουργία με ότι επικρατεί στο κοινό ρεύμα που απαξιώνει όλα τα παραπάνω κι επιβραβεύει την πίστη και την κάλυψη, κάνοντας την κρυμμένη φιλαυτία το νόμισμα της δημοτικότητας και αποδοχής. Ότι έχει γραφτεί για την διαφορά που κυριαρχεί στην αστική δημοκρατία ισχύει και για την ίδια: «Στόχος της κάθαρσης δεν είναι να αντιμετωπίζεται το κακό, στόχος είναι να αποκρύβονται τα αίτιά του».
Πολυτεχνείο: Οι πράξεις
Έτσι και χθες στο Πολυτεχνείο, με το άγριο ξύλο εκ μέρους της ΑΡ.Α.Σ. (Αριστερή Αντικαπιταλιστική Συσπέιρωση) που έστειλε άτομα από τον αναρχικό χώρο στο νοσοκομείο. Μα δε συνέβαλλαν και μερίδες των αταβίστικα κινουμενων αναρχικών σε κακοποίηση του πολυτεχνείου όλα τα προηγούμενα χρόνια; Συμπαθώ -πολιτικά- εν γένει τον αναρχικό χώρο. Όχι, ούτε όλες τις πλευρές του εαυτού μου δεν συμπαθώ, όπως όμως δεν συμπαθώ -πολιτικά- και εκπροσώπους του «συστήματος» που έτρωγαν φάπες στο Πολυτεχνείο όταν η αστική Δημοκρατία το τιμούσε στο «πεδίο».
Όταν εσύ έπρεπε να σταθείς και να εξηγήσεις ότι αυτή η στάση δεν αντιστεκόταν στο ξεπούλημα του Πολυτεχνείου, αλλά ξεπουλούσε τον πυρήνα του δίνοντας όπλα για την σχετικοποίηση της καταστολής (κι εσείς όπου σας παίρνει κ.λπ.) και τη απαξίωση της δημοκρατίας. Αντιμετωπιστήκαμε από κάποιους ινστρούχτορες, που σε λίγα χρόνια τους είδαμε και στην βουλή, ως επιβράβευση του η ομάδα και η μάζα της έχει πάντα δίκιο με το μπλαζέ χαμόγελο των κυνικών απέναντι σε υπεσυναισθηματίες, ώστε η πολιτική βάση της κριτικής να απαξιώνεται εν μέσω επιβραβευτικών βελασμών των προβάτων.
Πολυτεχνείο: Οι διαμάχες
Σύντομα, λες κι έπαψε ποτέ, τα σούτια αφορούσαν κι ενδοαριστερές συγκρούσεις, αλλά εκεί ως μέλη τότε αριστερών οργανώσεων έπρεπε να ακολουθήσουμε το «τα εν οίκω μη εν δήμω», λες κι όταν σε ενδιαφέρει όντως το συλλογικό καλό κι όχι το «προφίλ» της ομάδας σου δεν πρέπει ν ανοίξεις την κακοφορμισμένη πληγή στον ήλιο, να ακυρώσεις σιγά σιγά το κρυμμένο, κάτω από γάζες τσιτάτων, δηλητήριο.
Η ελευθερία της σκέψης και η ανεξαρτησία της στάσης όταν αφορά σε αξίες που υπερασπίζονται χώρους εξακολουθούν ακόμη στον κόσμο μας να αντιμετωπίζονται ως ζωτική δύναμη, άρα επικίνδυνη και κολάσιμη για οποιονδήποτε συστημισμό, είτε αυτόν που καταστρέφει κοινωνίες και έναν ολόκληρο πλανήτη, είτε αυτόν που στο όνομα της αντιπαράθεσης τον μιμείται στις λειτουργίες κι άρα νομιμοποιεί και διαχέει το παράδειγμά του με τον πιο ύπουλο των τρόπων.
Πολυτεχνείο: Η καταστολή
Το Σάββατο 15 Νοεμβρίου, λοιπόν, που η φάση κορυφώθηκε και παραλίγο να έχουμε νεκρούς από μια οργάνωση που επί χρόνια πουλάει ματσισμό στον χώρο, ας μην θυμηθώ περιστατικά, οργάνωση συνδεδεμένη με την ΛΑΕ και το ΜΕΡΑ25, που ενώ καταδίκασαν, οφείλουν άμεσα να αποκλείσουν αυτή την οργάνωση, είχε προηγηθεί μόλις την προηγούμενη ημέρα (αν και αναρτήθηκε το ίδιο πρωί) κείμενο για την με κάθε τρόπο προσπάθεια για την καταστολή της πολιτικής έκφρασης στους πανεπιστημιακούς χώρους -και μη-.
Με την καταστροφή που υπέστη το Αυτοδιαχειριζόμενο Στέκι Αρχιτεκτονικής και η κατάληψη Carthago καθώς και το συγκρότημα της Πατησίων, με το κλείδωμα του χώρου, με τις κάμερες, με τις διμοιρίες της ΕΛ.ΑΣ. σταθερά όλον τον χρόνο σταθμευμένες στην Στουρνάρη και Τοσίτσα παρακολουθώντας φοιτητές «έτοιμες να προβούν σε ενδεχόμενες εξακριβώσεις και προσαγωγές για να στοχοποιήσουν και να τρομοκρατήσουν αγωνιστές, φοιτητές και αλληλέγγυους». Η απάντηση της ΑΡΑΣ είχε όλα τα χαρακτηριστικά που θα επέτρεπαν να χρησιμοποιήσουμε τη συνωμοσιολογία.
Πολυτεχνείο: Η αντίφαση
Και παρόλο που επί δεκαετίες έχει τρυπηθεί σύμπασα η αριστερά (θα μπορούσα να καταθέσω προσωπικά βιώματα από άτομα που τα είδα σε ΑΤ σε άλλους ρόλους και μου έπεφτε το σαγόνι στα γόνατα όταν ήμουν μικρή), ξέρουμε καλύτερα πώς η πηγή του προβλήματος δεν είναι αυτή, ίσα ίσα αν υπερφανατισμένοι υπεραριστεροί έχουν διπλό ρόλο κερδίζουν ένα κοινό 20ρηδων που δεν έχει μάθει να σκέφτεται να αναλύει να δρα με πολιτικό ορθολογισμό που δεν αναιρεί αξίες και ναι, ποια συναισθήματα, είναι ακριβώς για όλα τα παραπάνω; Ακολουθούν στρατιωτικά με σκοπό να αναδείξουν τον στελεχιακό ανδρισμό τους ενώ την ίδια ώρα ξελαρυγγιάζονται κατά των ένστολων.
Η ιθαγενοποίηση φασιστικών λογικών μέσα στην αριστερά -αλλά και στην αναρχία- είναι ένα πολύπλοκο σύνθετο και παλιό φαινόμενο το οποίο δε μελετήσαμε με επάρκεια ποτέ, λες κι αν το κάναμε όπως έπρεπε κι όταν έπρεπε δεν θα ξεβιδώναμε καλύτερα το κυνικό σύστημα αλλά θα το στηρίζαμε. Στο μπερδεμένο ποτάμι των ιδεών κι ο τραντισιοναλισμός ή ο διηνεκισμός βρήκαν χώρο, το ρεύμα που θεωρεί εχθρό την νεωτερικότητα, κι ο ευρασιανισμός απέκτησαν οπαδούς.
Πολυτεχνείο: Η ενόχληση
Και μόνο η διεισδυτικότητα συνωμοσιολογικών θεωριών επί κόβιντ -κι όχι μόνο- και μόνο τα δυο μέτρα και δυο σταθμά στις «ακίνητες» σαν τον χάρο γεωπολιτικές αναλύσεις, μιλούν δυνατά στον υποψιασμένο κι υποψιασμένη. Αλλά δεν είναι μέρα μεγάλα κείμενα που θα εκτιμήσουν άλλωστε ελάχιστοι/ες στον καιρό των διαφημιστικών τσιτάτων.
Η μέρα απαιτεί να θυμηθούμε γιατί η μνήμη του Πολυτεχνείου παραμένει τόσο ενοχλητική και να εντοπίσουμε όχι μόνο τα συστημικά αφηγήματα αλλά κι όσα το σκάβουν στο όνομα της προστασίας του. Τι είναι, λοιπόν, αυτό που ενοχλεί τόσο πολύ στο Πολυτεχνείο; Τι είναι αυτό που ενοχλεί τόσο πού σε σχέση με την μεταπολίτευση;
Πολυτεχνείο: Η ετερότητα
Οι κυρίαρχες ρητορικές από την μεριά ενός σημαντικού μέρους της (ακρο)δεξιάς δημιουργούν μια εντελώς έωλη, ανιστορική ανάγνωση, που ανάγει τα πλέον διαχρονικά φαινόμενα της κοινωνικής και πολιτικής μας ζωής, όπως η διαφθορά, η διαπλοκή και η ένταση, σε φαινόμενα της συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου.
Ο Καστοριάδης αναφέρει κάπου ότι οι παραδοσιακού τύπου κοινωνίες -και δεν παραδέχεται καμιά ως νέου τύπου και καλά κάνει- αποδίδει τα παράγωγα της σε μια υπεράνω κριτικής «ετερότητα», μια προνομιακή αρχή. Είτε θρησκευτικής, είτε πολιτικής υφής, αυτή η ετερότητα που δρα ως «ο σημαντικός Άλλος» των παιδικάτων μας -για να θυμηθούμε τον Μead- παίζει κρυφτό με μια κοινωνία που στο βάθος αυτοθεσμίζεται, εφευρίσκοντας τους θεσμούς και τα ιδεολογήματα που την βολεύουν και το ξέρει.
Πολυτεχνείο: Ο επίλογος
Αλλά όχι μόνο αυτό! Γιατί θα προσθέταμε όταν η ετερότητα αλλάζει τότε μια πολιτιστική μεταβολή συντελείται. Όταν η ετερότητα δρα διαφορετικά -κάτι σπανιότερο- η μεταβολή βαθαίνει και γίνεται σταδιακά πολιτισμική.
Το ασυγχώρητο στην μεταπολίτευση, το καινοφανές, υπήρξε η νομιμοποίηση των από κάτω ως ικανών να παρέμβουν στην ιστορία όσο κι οι άριστοι ηγετίσκοι τους, η ισότιμη συνλειτουρία τους στον καθεαυτό ή στον σημειολογικό δημόσιο χώρο.
Με άλλα λόγια τίποτε δεν αποτιμάται δίκαια αν δεν παίρνουμε υπόψιν όχι μόνο την φθορά αλλά και το μέγεθος, το ειδικό αξιακό βάρος των προταγμάτων του.
