Βλέποντας αυτή την εικόνα, σε κεντρικό δρόμο της Θεσσαλονίκης, ενθυμούμενος ότι παρόμοιες εικόνες βλέπουμε κατά δεκάδες τόσο σε κεντρικά όσο και σε συνοικιακά σημεία αυτής της πόλης, δεν μπορούν παρά να έρθουν κάποιες σκέψεις, αυθόρμητα στο μυαλό μας.
Να θυμηθούμε την τεράστια διαφορά του ελληνισμού από το βυζαντινό κόσμο, όπου, στον πρώτο ο άνθρωπος ήταν υποχρεωτικό να έχει ενεργό ρόλο στην κοινωνία, σύμφωνα με το Σωκράτη, τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη, ενώ στο δεύτερο ο άνθρωπος έπεσε στη μοιρολατρία της χριστιανικής θρησκείας, με ναρκωμένα τα αντανακλαστικά του.
Δεν μπορείς να μη σημειώσεις την ενεργό δράση των Ελλήνων κατά την επανάσταση του 1821, αλλά και το ελληνικό κακό δαιμόνιο του διχασμού, μετά τα πρώτα νικηφόρα αποτελέσματα, το ίδιο δαιμόνιο που τυραννούσε τον ελληνισμό τα επόμενα χρόνια και το βασανίζει ακόμα. Ακόμα και την έλλειψη αξιοπρέπειας μετά τη δεκαετία του 1920, την επανάπαυση στο «έχει ο θεός», «μη μεριμνάς», «δε βαριέσαι», «θα τα βολέψουμε» και άλλες ασυναρτησίες που μας έριξαν στην αγκαλιά των διάφορων μεσσιών που ανέλαβαν να μας σώσουν, κλέβοντας πρώτα-πρώτα τις ελπίδες μας και μετά το μέλλον μας σαν έθνος και σαν πολίτες.
Την απαξίωση οποιασδήποτε ανθρώπινης αξίας από βασιλικά και χουντικά καθεστώτα, από ολοκληρωτικές κυβερνήσεις και από λαϊκά κινήματα που, υποτίθεται, υποστήριζαν τη δημοκρατία και το σοσιαλισμό. Την κάθετη πτώση των ηθικών αξιών, μετά την πτώση της χούντας, στη μεταπολίτευση, στο όνομα μίας δημοκρατίας που λειτούργησε στο να χαμηλώσουμε το πνευματικό επίπεδο του λαού παρά να το αναπτύξουμε. Την απαξίωση της παιδείας, με την ευρύτερη έννοια, και, κατά συνέπεια, την ολοκληρωτική αποδοχή ενός ψεύτικου και υπερφίαλου καταναλωτισμού, τελικά, μετά την απόγνωση των πρώτων σημαδιών της κρίσης, στην αναζήτηση ανθρώπων που θα μας σώσουν, αφήνοντας σε αυτούς όλες μας τις ελπίδες, μία στάση ζωής που ισχύει μέχρι σήμερα.
Τελικά, δεν έχουμε καταλάβει ότι η κρίση δεν είναι οικονομική αλλά ιδεολογικής και ηθικής φύσης. Έτσι έχουν περάσει ηγεσίες, πολιτικοί, μεσσίες και άλλοι ψεύτες και απατεώνες που εξαργύρωσαν ακριβά τα όνειρά μας. Αυτή η εικόνα τριών μαγαζιών που εδώ και ένα χρόνο δεν έχουν νοικιαστεί, αυτή η εικόνα μας πληγώνει.
Κείμενο-φωτογραφία: Γιάννης Φραγκούλης