προετοιμασία για την ψυχαναλυτική διαδικασία
Φτάνουμε λοιπόν στο ένα από τα πιο βασικά θέματα της προετοιμασίας για την ψυχανάλυση. Είναι οι τεχνικές αναπνοής που προετοιμάζουν τον οργανισμό του ανθρώπου να δεχτεί αυτή τη νοητική διαδικασία που απαιτεί η ψυχανάλυση, να είναι καλό δέκτης των δεδομένων και να μπορεί να τα επεξεργαστεί. Οι τεχνικές αναπνοής καλό είναι να έχουν διδαχθεί πιο μπροστά έτσι ώστε να αποφευχθούν τα λάθη. Εδώ θα αναφέρουμε τα διαφορετικά είδη αυτών των τεχνικών.
ΤΑ ΠΛΕΟΝΚΤΗΜΑΤΑ
Αυτές οι τεχνικές ηρεμούν και ησυχάζουν το νου του ανθρώπου, δυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα, βελτιώνουν τη συγκέντρωση, αναζωογονούν το σώμα και το νου, βελτιώνουν τη δυνατότητα των πνευμόνων και την κυκλοφορία του αίματος.
Η πραναγιάμα είναι πολύ δυνατή τεχνική και θα πρέπει να προσέχετε όταν την εφαρμόζετε. Εάν αισθανθείτε την αναπνοή σας να γίνετε δύσκολη ή ζαλιστείτε, σταματήστε αμέσως, ξαπλώστε και χαλαρώστε, το πρόβλημα λύνεται με ήπιο τρόπο όπως προοδευτικά δημιουργήθηκε. Εάν αισθανθείτε υπερβολικά συναισθήματα θα πρέπει επίσης να σταματήσετε.
Προσπαθείτε να εξασκείστε τακτικά και την ίδια ώρα κάθε μέρα, κατά προτίμηση νωρίς το πρωί ή το απόγευμα. Εξασκηθείτε σε καθαρό χώρο με καλό εξαερισμό χωρίς αποσπάσεις. Μην εξασκηθείτε για τουλάχιστον δύο ώρες έπειτα από ένα βαρύ γεύμα. Μην εξασκείστε αν πεινάτε. Αδειάστε την ουροδόχο κύστη και τα έντερα πριν εξασκηθείτε.
ΠΛΗΡΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗ
Το πλεονέκτημά της είναι ότι σας διδάσκει πώς να αναπνέετε σωστά. Βελτιώνει την ποιότητα της ζωής σας.
Οι περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν μόνο το επάνω μέρος των πνευμόνων τους για να αναπνέουν. Στην πλήρη αναπνοή της γιόγκα συμμετέχουν όλοι οι πνεύμονες, το επάνω μέρος, κάτω από την κλείδα (ένα οστό στον ώμο, ο μόνος οστικό σύνδεσμος μεταξύ του κορμιού και του άνω άκρου, είναι ψηλαφητή σε όλο το μήκος της και έχει κυματοειδή μορφή) και τους ώμους, το μεσαίο μέρος κάτω από τα πλευρά και το κάτω μέρος -τη μεγαλύτερη περιοχή- πάνω από το διάφραγμα.
Στάση καθιστή ή ξαπλωτή.
Τραβήξτε μέσα την κοιλιά και σπρώξτε έξω τον αέρα από το κάτω μέρος των πνευμόνων. Χαλαρώστε την κοιλιά.
Εισπνεύστε αργά και βαθιά, γεμίζοντας το κάτω μέρος των πνευμόνων, η κοιλιά σηκώνεται, το μεσαίο, τα πλευρά τεντώνονται, και το επάνω κάτω από την κλείδα. Κάντε παύση για μία στιγμή.
Εκπνεύστε αργά και πλήρως. Πρώτα αδειάστε το επάνω μέρος των πνευμόνων, μετά τη μέση και τέλος το κάτω μέρος τους, τραβώντας μέσα την κοιλιά για να βεβαιωθείτε ότι όλος ο αέρας έχει εκκενωθεί. Κάντε παύση για μία στιγμή.
Συνεχίστε για όσο θέλετε.
ΝΙΚΗΦΟΡΑ ΑΝΑΠΝΟΗ
(ΑΝΑΠΝΟΗ UJJAYI)
Τα πλεονεκτήματά της είναι ότι βελτιώνει το νευρικό σύστημα, βοηθά την κυκλοφορία, βελτιώνει τον πνευμονικό ιστό και ησυχάζει το νου.
Στάση εύκολη (βλέπε εικόνα) ή ήρωας (βλέπε εικόνα).
Αφήστε το κεφάλι να πέσει μπροστά στο στήθος ώστε το πηγούνι να πιέζει το στέρνο.
Τεντώστε τα μπράτσα και ακουμπήστε το πίσω μέρος των χεριών στα γόνατα. Ενώστε στις άκρες τους δείκτες και τους αντίχειρες, αφήνοντας τα άλλα δάχτυλα ίσια, αυτή η χειρονομία ονομάζεται χάστα μούντρα. Εκπνεύστε πλήρως.
Εισπνεύστε αργά και σταθερά από τα ρουθούνια. Καθώς ο αέρας εισέρχεται, ακούγεται ένας συριστικός ήχος (σα) που προκαλείται από το κλείδωμα του πηγουνιού. Γεμίστε τους πνεύμονες και κάντε παύση.
Εκπνεύστε αργά και σταθερά. Ο αέρας που περνάει από τον ουρανίσκο κάνει πάλι έναν ήχο (χα). Όταν οι πνεύμονες αδειάσουν κάντε παύση.
Επαναλάβετε για λίγα λεπτά με τα μάτια κλειστά. Εστιάστε στους δύο διαφορετικούς ήχους.
Προσοχή: μην κάνετε την άσκηση αν έχετε καρδιακό ή πνευμονικό πρόβλημα.
ΑΝΑΠΝΟΗ ΦΥΣΕΡΟΥ
(BHASTRIKA)
Τα πλεονεκτήματα είναι ότι καθαρίζει και αναζωογονεί, καλή για την κυκλοφορία και τους παραρρίνιους κόλπους, καθαρίζει το νου και βοηθά στη συγκέντρωση.
Στάση καθιστή.
Εισπνεύστε απαλά και βαθιά.
Εκπνεύστε δυνατά, χρησιμοποιώντας τους κοιλιακούς σας μυς, για να σπρώξετε τον αέρα από τα ρουθούνια σας. Νοιώστε σα να προσπαθείτε να σπρώξετε κάτι έξω από τη μύτη σας.
Χαλαρώστε την κοιλιά και ο αέρας θα ρουφηχτεί αυτόματα στους πνεύμονες.
Επαναλάβετε τη δυνατή εκπνοή με τη εισπνοή. Φανταστείτε ένα φυσερό που δυναμώνει τη φωτιά.
Εξασκηθείτε αρχικά για περίπου δέκα δευτερόλεπτα. Όταν μάθετε την τεχνική θα μπορείτε να συνεχίζετε για περισσότερο. Σταματήστε αμέσως αν νιώσετε ότι ζαλίζεστε.
Προσοχή: Όσοι υποφέρουν από προβλήματα στην καρδιά ή στους πνεύμονες και όσοι έχουν αυξομειώσεις της πίεσης θα πρέπει να αποφεύγουν αυτή την άσκηση. Προσέχετε αν έχετε προβλήματα στα μάτια και στα αυτιά.
ΔΡΟΣΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΝΟΗ
(SITALI)
Τα πλεονεκτήματα είναι ότι χαλαρώνει το νευρικό σύστημα, τα μάτια και τα αυτιά, δροσίζει, καλή για την πίεση και το συκώτι.
Στάση καθιστή ή ξαπλωτή.
Ξεκινήστε αναπνέοντας κανονικά.
Βγάλτε έξω τη γλώσσα και τυλίξτε την σε σχήμα κυλίνδρου.
Εισπνεύστε αργά από την τυλιγμένη γλώσσα σας. Θα αισθανθείτε τον κρύο αέρα στη γλώσσα.
Τραβήξτε τη γλώσσα μέσα κλείστε το στόμα σας.
Εκπνεύστε αργά από τη μύτη.
Προσοχή: Όσοι πάσχουν από υψηλή πίεση θα πρέπει να αποφεύγουν αυτή την άσκηση. Μην κάνετε αυτή την άσκηση αν κάνει πολύ ζέστη ή πολύ κρύο.
ΑΝΑΠΝΟΗ ΜΕΛΙΣΣΑΣ
(BRAHMARI)
Τα πλεονεκτήματα είναι ότι ανακουφίζει από την αϋπνία, ηρεμεί νου και πνεύμα και χαλαρώνει το σώμα.
Στάση καθιστή.
Κλείστε τα μάτια σας. Χείλη και στόμα να είναι χαλαρά.
Εισπνεύστε αργά και βαθιά από τα ρουθούνια.
Καθώς εκπνέετε αργά, κάντε έναν ήχο βουίσματος σαν μέλισσα. Ο ήχος θα πρέπει να κρατάει τουλάχιστον όσο η εκπνοή.
Εισπνεύστε αργά και βαθιά.
Εκπνεύστε κάνοντας τον ήχο της μέλισσας και συγκεντρωθείτε σε αυτόν.
Εξασκηθείτε με την αναπνοή της μέλισσας όσο θέλετε.
Θα πρέπει να ξεκινήσουμε από την κανονική αναπνοή και μετά να εξασκηθούμε στις άλλες. Θα πρέπει να συγκεντρωθούμε ειδικά σε αυτές που κάνουν καλό στο νευρικό σύστημα και που χαλαρώνουν το σώμα. Με αυτό τον τρόπο προετοιμάζουμε τον εαυτό μας να επεξεργαστούμε αυτά που θα ειπωθούν και να ανοίξουμε τον ψυχικό μας κόσμο έτσι ώστε να διαλυθούν τα νεφελώματα των νευρώσεων που μας εμποδίζουν να φτάσουμε στον πυρήνα του θέματος που αντιμετωπίζουμε.
Γιάννης Φραγκούλης
(ερευνητής-ψυχαναλυτής)