ΧΟΥΜΠΕΡΤ ΖΑΟΥΤΕΡ

ΕΦΙΑΛΤΕΣ ΣΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ

Γεννήθηκε στην Αυστρία το 1966. Εδώ και 25 χρόνια σκηνοθετεί ντοκιμαντέρ. Στο φεστιβάλ προβάλλονται 5 φιλμ του, ξεκινώντας από το Στο δρόμο με τον Εμίλ (1993), με θέμα του τις περιπέτειες ενός διευθυντή τσίρκου. Ένα πρόσωπο, η οικογένειά του, η νομαδική ζωή, το βάπτισμα του πυρός στη νέα γενιά: «Όσο υπάρχουν παιδιά και ευτυχισμένοι άνθρωποι, τόσο θα υπάρχει και το τσίρκο» είναι το επιμύθιο μιας ευαίσθητης δουλειάς.

Με το ημερολόγιο του Κισανγκάνι (1998) ο Ζάουπερ πηγαίνει στον τόπο γενοκτονίας των Τούτσι από τους Χούτου, σοκάροντάς μας με σκηνές από (όχι έναν, αλλά) πολλούς προαναγγελθέντες θανάτους. Οι άμαχοι που θα περάσουν μπροστά από την κάμερα στα 43′ της χρονικής διάρκειας της ταινίας, δεν βρίσκονται πια εν ζωή. Οι ανθρωπιστικές οργανώσεις παρακολουθούν ανήμπορες, ενώ τα όπλα μιλούν…

Το Μόνες με τις ιστορίες μας (2001) καταπιάνεται με τη βία σε βάρος των γυναικών μέσα στις οικογένειες, αλλά αυτό αποδεικνύεται μια παρένθεση στην ενασχόληση του σκηνοθέτη με την Αφρική.

Έτσι, το 2004, με τον Εφιάλτη του Δαρβίνου, φτάνει ως το Ευρωπαϊκό Βραβείο Ντοκιμαντέρ και την υποψηφιότητα για Όσκαρ. Ήξερε αλήθεια κανείς ότι (τρίμετρες) πέρκες τοποθετήθηκαν λίγες δεκαετίες πριν στη λίμνη Βικτώρια από ανθρώπινα χέρια, σε ένα κόλπο για πολύ, φτηνό και καλό ψάρι, αλλά στην πορεία «το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό», οπότε έφαγαν σχεδόν άπαντα τα λοιπά ψαράκια; Ξέρατε επίσης την υπεραλίευσή τους, όχι για να τραφούν οι φτωχοί Αφρικανοί, αλλά κυρίως οι καλοζωισμένοι Ευρωπαίοι; Παράλληλα, «απολαύστε» εικόνες από ψαράδες χωρίς ιατρική περίθαλψη, πόρνες που μεταδίδουν AIDS, παιδιά που τσακώνονται για ελάχιστο ρύζι, αεροπλάνα να μεταφέρουν όπλα κρυφά διαιωνίζοντας πολέμους…

Με το φρέσκο Ερχόμαστε εν ειρήνη να κουβαλά βραβεία από Βερολίνο και Σάντανς, ο Ζάουπερ, πιστός στην Αφρική ως κοιτίδα της ίδιας της ζωής, μεταβαίνει στο νεοσύστατο κράτος του Νοτίου Σουδάν. Θέμα; Η αποικιοκρατία τότε και τώρα, οι καινούριοι τρόποι να ελεγχθεί ο πλούτος ενός τόπου, αλλά και η «συνέπεια» στα πειράματα σε βάρος ιθαγενών…

zaouter-tefxos-99-foto2

Αλεξάντρου Σόλομον: Ρουμανία-Αποκάλυψη τώρα

Όντας εξαίρετος διευθυντής φωτογραφίας, ο Σόλομον ειδικεύεται σκηνοθετικά στο ντοκιμαντέρ την τελευταία δεκαετία. Το φετινό φεστιβάλ θα μας παρουσιάσει 5 ταινίες.

Η μεγάλη κομμουνιστική ληστεία (2004) καταπιάνεται με μια απίθανη και τραγική ιστορία του 1959. Τότε έξι πρώην αξιωματούχοι λήστεψαν την Εθνική Τράπεζα! Με τη σύλληψή τους, υποχρεώθηκαν από την Πολιτεία να υποδυθούν τους εαυτούς τους σε μια μεταφορά της ληστείας στο σινεμά. Με το πέρας, όμως, των ρόλων τους, περατώθηκε και η δίκη τους. Καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν, ενώ ένα μήνα μετά προβλήθηκε το προαναφερθέν φιλμ προπαγάνδας «Αναπαράσταση».

Η Κλάρα Μπ. (2005) είναι ένα μη υπαρκτό πρόσωπο, που εφευρέθηκε από τον Σόλομον για να σχολιάσει πραγματικά γεγονότα που αφορούν τη γυναίκα στην Ευρώπη του 20ου αιώνα. Γι’ αυτό και η ημερομηνία γέννησής της είναι η Πρωτοχρονιά του 1900!

Ψυχρά κύματα (2007): είναι κύματα ραδιοφωνικά, που τρομοκρατούσαν τον Νικολάε Τσαουσέσκου. Το RadioFreeEurope, όντας ραδιόφωνο με γενναία υποστήριξη της… CIA, έκανε θραύση (μουλωχτά) σε κομμουνιστικές χώρες. Τόσο η δράση του καθεστώτος για να το φιμώσει όσο και η διόλου αθώα προσέγγιση των Αμερικανών εξετάζονται με ιδιαίτερη χρήση της κάμερας, διαφορετική απ’ τη συνήθη.

Οι σοφέρ της Αποκάλυψης (2008) είναι πέντε άτομα, που οδηγούν στους θεοπάλαβους δρόμους του Βουκουρεστίου. Θα μου πείτε: «είναι χειρότεροι από τους δικούς μας»; Το προσπερνούμε και βλέπουμε την οδύσσεια των 5 αυτών ανθρώπων καθημερινά, με τον Σόλομον να κάθεται σε κάθε περίπτωση στη θέση του συνοδηγού και να μας βοηθά να αντιληφθούμε το χάος στα πάντα, σε κάθε πτυχή του βίου των Ρουμάνων…

Και ρωτά το 2010 ο δημιουργός; Κι αν ο Τσαουσέσκου δεν ήταν νεκρός και γύριζε μια 20ετία μετά; Κάτι σαν το «Αντίο Λένιν»; Πιθανόν θα τον εξέπλησσαν λιγότερα από όσα εκείνη τη Γερμανίδα μάνα, μια που πάμπολλα από τα κακώς κείμενα του καιρού του, ουδόλως εξέλιπαν επί καπιταλισμού (τρομάρα του…). Όλα αυτά στην ταινία Καπιταλισμός: η βελτιωμένη μας συνταγή (2010), πιο πρόσφατη δουλειά του Αλεξάντρου Σόλομον!

Δημοσθένης Ξιφιλίνος



ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ Ο Γιάννης Φραγκούλης γεννήθηκε στην Αθήνα, το 1960, όπου τέλειωσε το εξατάξιο γυμνάσιο. Σπούδασε χημεία στον Καναδά, στο Μόντρεαλ (Quebec), στο Μόνκτον (New Brunswick) και στην Ορλεάνη (Γαλλία). Το 1989 σπούδασε φωτογραφία στην ΑΚΤΟ, στην Αθήνα. Παρακολούθησε σεμινάρια σημειωτικής, με το Δημήτρη Τσατσούλη (φωτογραφίας, λογοτεχνίας και θεάτρου), στο Ελληνοαμερικάνικο Κολλέγιο. Το 2009 τέλειωσε το Master in Arts, από το Middlesex University, με θέμα της διατριβής του, «Ο μύθος, μια αφηγηματική διακειμενικότητα». Το 1989 άρχισε να αρθρογραφεί και το 1990 ξεκίνησε να γράφει κριτικές κινηματογράφου. Το 1992 έγινε μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, της οποίας έχει διατελέσει Πρόεδρος, και της FIPRESCI. Το 1994 έγινε μέλος του «Μικρό» (Σωματείο για την ταινία μικρού μήκους), στο οποίο ήταν Πρόεδρος για δύο θητείες. Το 2000 ξεκίνησε να διδάσκει σε σεμινάρια κινηματογράφου στην Ένωση Τεχνικών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (ΕΤΕΚΤ), στο «Μικρό», στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας, στο Μουσείο Κινηματογράφου, στο Μικρό Πολυτεχνείο, στη Σχολή Κινηματογράφου Λυκούργου Σταυράκου, στο δικό του χώρο και σε συνεργασία με τη filmfabrik Productions, στη Θεσσαλονίκη, όπου διδάσκει κινηματογράφο μέχρι σήμερα στο Κινηματογραφικό Εργαστήρι Fabula, το οποίο διευθύνει. Συμμετείχε στο στρογγυλό τραπέζι της FIPRESCI, στην Κωνσταντινούπολη και στη Φιλιππούπολη με θέμα τον βαλκανικό κινηματογράφο. Συμμετείχε σε κριτικές επιτροπές στα Κρατικά Βραβεία Ποιότητας και σε Φεστιβάλ, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Είναι επιστημονικός σύμβουλος του Εργαστηρίου Almakalma, το οποία ερευνά τον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο (Performance). Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί στην εφημερίδα Εξόρμηση, στην οποία ήταν υπεύθυνος του πολιτιστικού τμήματος, στην Αθηναϊκή, στη Νίκη, στο Μανδραγόρα, στην Ουτοπία, στη Σύγχρονη Εκπαίδευση, στον κατάλογο του Φεστιβάλ της Λάρισας, στη Γραφή, στο Κ.ΛΠ., στο Ριζοσπάστη και στο Αλμανάκ της ΠΕΚΚ. Ίδρυσε το περιοδικό «αντι-Κινηματογράφος», στο οποίο ήταν διευθυντής σύνταξης, το 1992, το περιοδικό «Κινηματογράφος και Επικοινωνία», στο οποίο ήταν διευθυντής, το 2000. Επιμελήθηκε και συνπαρουσίασε, μαζί με τον Κώστα Σταματόπουλο, την εκπομπή «Cineπλάνο», στο 902TV, από το 2008 έως το 2009. Ήταν υπεύθυνος για τους διαδικτυακούς τόπους www.cinemainfo.gr και www.theaterinfo.gr. Ίδρυσε και διεύθυνε το greeceactuality.wordpress.com. και τώρα διευθύνει και αρθρογραφεί στα www.filmandtheater.gr και www.thessalonikinfo.gr. Έχει μεταφράσει το βιβλίο του Jean Mitry, «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», έχει γράψει τα βιβλία «Η κωμωδία στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο», εκδ. Έλευσις, το 2006, «Τι είναι ο κινηματογράφος;», εκδ. Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών (σειρά νεανική Βιβλιοθήκη) και «Κώστας Φέρρης», εκδ. της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών. Έχει οργανώσει διάφορες εκδηλώσεις στην Ελλάδα, όπως το Αφιέρωμα στον Παλαιστινιακό Κινηματογράφο, το 2002, την Εβδομάδα Κλασικού Ιαπωνικού Κινηματογράφου και την Εβδομάδα Σύγχρονου Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, το 2002, ως μέλος της Π.Ε.Κ.Κ. Ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής του Πανοράματος Νέων Δημιουργών, στο Ε.Κ.Θ., στη Θεσσαλονίκη, και ιδρυτής της Κινηματογραφικής Λέσχης Solaris, η οποία δραστηριοποιείται πλέον στη Θεσσαλονίκη. Διευθύνει το Αφηγηματικό Εργαστήριο Fabula, που ερευνά τον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο. Έχει σκηνοθετήσει τρείς ταινίες μικρού μήκους, οι δύο πτυχιακές για το Master στο πανεπιστήμιο Middlesex, και την ταινία-ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, «Η αγία της αρχαίας Μαντινείας». ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ «Μέσα από τις βιτρίνες», 8΄, 2009, σκηνοθεσία «Nafasz», 7΄, 2009, σκηνοθεσία «Η αγία της αρχαίας Μαντινείας», 50΄, 2010, ντοκιμαντέρ, σκηνοθεσία «Στιγμή απολιθωμένη», 31΄, 2010, ντοκιμαντέρ, σκηνοθεσία «Η τελευταία λατέρνα», 6΄, 2010, σεναριακή επιμέλεια «Το κλειδί της επιστροφής», 13΄, 2015, σεναριακή επιμέλεια «Το συρματόπλεγμα», 19΄, 2015, σεναριακή επιμέλεια «Στο Τσινάρι», 7΄, 2017, σκηνοθεσία «Sotos, ζωγράφος αει…πράγμων», 2020, 97΄, σκηνοθεσία-φωτογραφία ΒΙΒΛΙΑ «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», του Jean Mitry, μετάφραση, εκδ. Entracte και Σύγχρονη Εκπαίδευση, Αθήνα, 2001 «Τι είναι ο κινηματογράφος;», εκδ. Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών, Αθήνα, 2004 «Κώστας Φέρρης», εκδ. Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών, Αθήνα 2004 «Η κωμωδία στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο», εκδ. Έλευσις, Τρίπολη, 2006


Copyritght 2022 Thessalonikinfo / All rights reserved