ΕΠΟΧΙΑΚΗ ΛΙΜΝΗ
ΣΤΗ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ
Μπορεί η Χαλκιδική να είναι ο τόπος που το χαρακτηρίζουν Παράδεισο, όμως, αν τη δούμε λίγο πιο προσεχτικά τότε θα διαπιστώσουμε ότι πρόκειται για ένα όχημα που κινείται με πολλές και διαφορετικές ταχύτητες. Η ανισότητα είναι ο κανόνας και αυτό φαίνεται απ’το πρώτο σημείο της μέχρι το τελευταίο, απ’τη Νέα Ηράκλεια μέχρι την Ουρανούπολη. Θα ασχοληθούμε με το πρώτο χωριό της Χαλκιδικής, τη Νέα Ηράκλεια.
Αυτές τις μέρες, αρχές Σεπτεμβρίου 2014, είμαστε μάρτυρες αυτού που λαμβάνει χώρα όλο το φθινόπωρο και το χειμώνα, όταν βρέχει και, όπως λέμε, ανοίγουν οι ουρανοί. Η Νέα Ηράκλεια είναι ένα μικρό χωριό που ζει ως δορυφόρος της μεγαλύτερής της πόλης, της Νέας Καλλικράτειας, αν και αυτή δεν είναι τόσο μεγάλη έτσι ώστε να τραβήξει την προσοχή των κέντρων εξουσίας. Η ενδιάμεση περιοχή είναι γεμάτη από σπίτια που, στη μεγαλύτερη πλειοψηφία τους, είναι αυθαίρετα ή έχουν «κανονίσει» τη νομιμότητά τους για 30 χρόνια. Το κράτος έκανε τα στραβά μάτια όταν έκτιζε κάποιος ένα εξοχικό, μαζεύοντας όλες του τις οικονομίες, και μετά έβαζε σε λειτουργία τον εισπρακτικό του μηχανισμό, σε συνεργασία με την, πάντα τυφλή, δικαιοσύνη. Η αστυνομία τους απειλούσε και το δικαστήριο τους έδινε ένα πρόσκαιρο συγχωροχάρτι, το οποίο είχε την τιμή ενός προστίμου.
Τα σπίτια έγιναν όλο και περισσότερα, η Κοινότητα και μετά ο Δήμος δε φρόντισαν για πεζοδρόμια, χώρους αναψυχής, δρόμους, φωτισμό σε αυτούς και αποχέτευση. Μέχρι σήμερα η κατάσταση παραμένει ίδια. Σπίτια που μοιάζουν με παράγκες, λίγα έχουν μία ομορφιά στην αρχιτεκτονική τους, κάδοι σκουπιδιών που γεμίζουν και σπανίως αδειάζουν, οι πεζοί κινδυνεύουν από τα οχήματα, αφού πεζοδρόμια δεν υπάρχουν, οι βόθροι είναι χωρίς τσιμεντένιο πάτο και φέρνουν τα υγρά τους στη θάλασσα… Το κυριότερο όμως είναι η βροχή. Και αυτό είδαμε αυτές τις μέρες που ήρθαν τα πρωτοβρόχια πιο νωρίς.
Το νερό της βροχής έρχεται από τα γύρω υψώματα και πηγαίνει προς τη θάλασσα. Ο κάθε δρόμος είναι και ένα μικρό ρέμα και μαζεύει τα νερά μαζί με τα φερτά υλικά. Σε κανένα δρόμο δεν έχει γίνει πρόβλεψη για αποχέτευση ή για χαντάκι που να μαζεύει τα νερά της βροχής. Ο παραλιακός δρόμος, ο οποίος κτίστηκε πριν να εμφανιστούν τα beachbar και για να υπάρχει εύκολη πρόσβαση σ’αυτά αργότερα, λειτουργεί σα φράγμα και εμποδίζει τα νερά να καταλήξουν στη θάλασσα.
Ασχοληθήκαμε με αυτή την οικολογική καταστροφή γιατί αποφασίσαμε να κάνουμε μια ταινία-ντοκιμαντέρ για το νέο μεγάλο μπαρ, το SaharaResort. Παίρνοντας συνεντεύξεις, ερχόμενοι σε επαφή με διάφορο κόσμο, κάναμε μια χαρτογράφηση των σημαντικότερων προβλημάτων αυτής της περιοχής. Το κυριότερο και τελευταίο πρόβλημα είναι η καταπάτηση της παραλίας από τον επιχειρηματία του SaharaResort, το οποίο, μ’ένα ευτελές ενοίκιο, δύο εκατομμύρια ευρώ για 99 χρόνια, από τα οποία πλήρωσε μόνο 500.000 ευρώ και τα άλλα σε δόσεις, ανάλογα προφανώς με τις εισπράξεις του, δεσμεύει ένα σημαντικό μέρος της παραλίας, έχει δημιουργήσει επιχωματώσεις που είναι ένα αποτελεσματικό φράγμα για την ομαλή πορεία των νερών προς τη θάλασσα. Το αποτέλεσμα είναι όλη η περιοχή να είναι μία λίμνη, μετά από μία έστω και ασθενή βροχή. Βοηθά βέβαια και ένα ρέμα που δεν έχει καθαρισθεί από το Δήμο και στέλνει τα νερά του στις αυλές των σπιτιών.
Βέβαια ο επιχειρηματίας του SaharaResort ξέρει καλά τη δουλειά του. Είναι μεγάλος εργολάβος δημοσίων έργων, Εγνατία, Ρίο-Αντίριο, μετρό Θεσσαλονίκης, έχει φροντίσει να ξεκινήσει έργα σε λίγο για την αποχέτευσή του, πάνω στην οποία μάλλον θα χτίσει ένα κτίριο για εκδηλώσεις, αποκαθιστώντας το Κουρτόρεμα, το οποίο μπάζωσε, κάνοντάς τον αγωγό, για να μην καταστραφούν οι εγκαταστάσεις του.
Η κατάσταση είναι απελπιστική, τραγελαφική και τραγική, όπως έχετε δει στις φωτογραφίες. Στην Ελλάδα του 2014 τέτοιες εικόνες είναι ντροπή. Περισσότερα όμως στην ταινία που θα έχει τον τίτλο «Σαχάρα, καλώς ήλθε η ανάπτυξη(;)», εκεί θα κάνουμε μία ανάγνωση του προβλήματος γενικότερα.
Γιάννης Φραγκούλης
