Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΠΑΝΤΩΝ
(THE THEORY OF EVERYTHING)
Σκηνοθεσία: Τζέιμς Μάρς
Παίζουν: Έντι Ρεντμέιν, Φελίσιτι Τζόουνς, Έμιλι Γουότσον, Ντέιβιντ Θιούλις
Διάρκεια: 123’
ΟΛΥΜΠΙΟΝ
ODEON ΠΛΑΤΕΙΑ 5 / STER ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 1, 2
VILLAGE COSMOS 8, 9 / VILLAGE ΛΙΜΑΝΙ 3
Αντιπαραβάλλοντας αυτόν που έβλεπα στην ταινία με τον πραγματικό Στίβεν Χόκινγκ, ενός ντοκιμαντέρ που είχα δει προ εικοσαετίας, αναρωτιόμουν αν τελικά έβλεπα το ίδιο πρόσωπο. Ο Έντι Ρεντμέιν είναι απλώς εκπληκτικός. Ο τίτλος είναι μάλλον παραπλανητικός, αφού η ταινία μας λέει λίγα για την θεωρία των πάντων του μεγάλου αστροφυσικού. Ο Τζέιμς Μάρς χρησιμοποίησε το βιβλίο της συζύγου του Χόκινγκ, Τζέιν, «Ταξιδεύοντας στο άπειρο: Η ζωή μου με τον Στίβεν Χόκινγκ» και εστιάζει κυρίως στη σχέση των δύο.
Το νήμα της αφήγησης ξεκινά από το 1963, όταν ο Χόκινγκ ήταν 21 ετών και σπούδαζε φυσική. Ήταν τότε που ακόμη περπατούσε και ζούσε φυσιολογικά, μιας και η ασθένειά του δεν είχε ακόμη εμφανιστεί. Σε εκείνο το σημείο, διαπιστώθηκε η ασθένειά του στον κινητικό νευρώνα και η πρόβλεψη των γιατρών ήταν για δύο χρόνια ζωής. Όμως ο Χόκινγκ είχε αντίθετη άποψη, αφού είχε δρομολογήσει πράγματα και δη, σπουδαία και δύσκολα. Στην ουσία, παρακολουθούμε μια ιστορία έρωτα και αγάπης, καθώς και την πορεία της στον χρόνο, πλην όμως με ιδιαιτερότητες.
Από την μια ο Χόκινγκ, του οποίου η υγεία βαθμιαία επιδεινωνόταν, εμφανίζοντας δυσχέρεια στην κίνηση και στην ομιλία και από την άλλη η Τζέιν, με υπομονή και περίσσιο κουράγιο αγάπης, να προσπαθεί να ζήσει μια φυσιολογική οικογενειακή ζωή. Ο Χόκινγκ είχε και έχει στόχους στη ζωή του και τούτο τον έφτασε σήμερα στα 72. Βέβαια, η αμέριστη αγάπη της Τζέιν του έδωσε μεγάλο κουράγιο και προφανώς νοηματοδότησε τη ζωή του. Τα επιστημονικά επιτεύγματά του είναι γνωστά και ενδεχομένως όχι τόσο αντιληπτά από τον μέσο άνθρωπο.
Ωστόσο, όταν ερωτάται για τι πράγμα είναι περήφανος, αυτός κάνει νεύμα δείχνοντας τα τρία παιδιά του, που παίζουν χαριεντιζόμενα. Η γέννηση ενός παιδιού δίνει στον άνθρωπο, έστω και στιγμιαία, θεϊκή υπόσταση. Οπωσδήποτε, η περίπτωση του ζευγαριού αυτού δίνει σπουδαίο μάθημα ζωής για όλους τους μεμψιμοιρούντες. Όταν γνώρισα ένα Πολωνό καθηγητή πανεπιστημίου, καθήμενο σε αναπηρικό καροτσάκι, εγκάρδιο μαζί μου ελέω ελληνικής καταγωγής, μου σύστησε περιχαρής τη γυναίκα του, δικαιολογώντας της μια ντροπαλότητα. Μια γυναίκα αρτιμελής και γοητευτική, πλην ντροπαλή. Σίγουρα χρειαζόμαστε τέτοια παραδείγματα θέλησης και επιμονής για ζωή. Πιότερο σήμερα, που οι αξίες έχουν καταρρακωθεί, το ήθος λιγοστεύει και η νοηματοδότηση της ζωής γίνεται κυρίως με οικονομικούς όρους. Η ανασφάλεια δεν εξαλείφεται με το χρήμα, έτσι κι αλλιώς.
Ο Χόκινγκ ήθελε να απλοποιήσει τη ζωή, αναζητώντας μια απλή εξίσωση που θα ερμήνευε τα πάντα. Την αρχή και το τέλος του σύμπαντος. Αυτό που μας κάνει ανασφαλείς είναι ο χρόνος, η έννοια αυτή που δείχνει να μην υπάρχει για το σύμπαν. Ο χρόνος λοιπόν ήταν για τον Χόκινγκ το κεντρικό σημείο των επιστημονικών και φιλοσοφικών του αναζητήσεων. Το βιβλίο του «Μια σύντομη ιστορία για τον χρόνο» έχει πουλήσει πάνω από 10 εκατομμύρια αντίτυπα.
Ο Χόκινγκ δεν αποδέχεται το ευφυές σχέδιο του θεού και είναι πεπεισμένος πως σε κάποια χρονική στιγμή, θα υπάρξει ερμηνεία για το σύμπαν και τη δημιουργία του. Εξάλλου, η Γη δεν είναι παρά μια κουκίδα στο απέραντο σύμπαν και φυσικά, όχι το κέντρο του κόσμου. Πέρα όμως από τις θεωρίες του Χόκινγκ, ό ίδιος, η γυναίκα του, όπως και η σχέση τους, αξίζουν τον θαυμασμό μας για το κουράγιο, τη θέληση, την υπομονή, την επιμονή και την αλληλοκατανόηση που επέδειξαν και επιδεικνύουν. Δεν ξέρω πώς μπορεί να οριστεί η ποιότητα ζωής, αλλά ο Χόκινγκ μας δείχνει πως η λειτουργία του μυαλού είναι σημαντική παράμετρος για τη διαχείριση της ζωής. Από την άλλη, η Τζέιν, προτού μας δείξει την αναγκαιότητα προσωπικής ελευθερίας σε μια σχέση, μας κάνει μαθήματα αγάπης υψηλών προδιαγραφών. Όποιος περιμένει κάτι από την επιστημονική λάμψη του Χόκινγκ, θα απογοητευτεί. Η ταινία επικεντρώνεται στον άνθρωπο και μας μιλά για μια ιδιαίτερη σχέση, βασισμένη στην αγάπη και τη θέληση. Με οσκαρικές ερμηνείες.
Αξιολόγηση: ***
Γιάννης Ν. Γκακίδης
