ΣΑΝ ΤΟ ΣΙΝΕΜΑ
Ήταν μια κηδεία με λιγοστά δάκρυα, τα οποία μάλιστα βρωμοκοπούσαν είτε φόβο είτε ιδιοτέλεια. Ήταν μια κηδεία χωρίς εγκωμιαστικό επικήδειο, γιατί τα έργα του αποθανόντος κάθε άλλο παρά αξιομνημόνευτα ήταν. Οι πρόσφατες εκλογές κήδευσαν τη συγκυβέρνηση δύο πολιτικών αρχηγών, οι οποίοι, ακόμη και μετά την πεντακάθαρη ήττα, μοιάζουν νοσηρά εξαρτημένοι από την εξουσία και αμετάκλητα μαλωμένοι με την αξιοπρέπεια.
Μαζί με αυτή την εκτρωματική συγκυβέρνηση, ευελπιστώ οι πρόσφατες εκλογές να κηδεύσουν πολλά ακόμη μουχλιασμένα άταφα πτώματα της ελληνικής κοινωνίας. Το απαρχαιωμένο και δυσλειτουργικό μοντέλο διακυβέρνησης που παρέπεμπε περισσότερο σε vintageαναπαλαίωση φεουδαρχικού καθεστώτος, παρά σε σύγχρονη δημοκρατία. Τη νοθευμένη και στρεβλωμένη συνείδηση που έχει μετατρέψει εδώ και δεκαετίες την ενασχόληση με τα πολιτικά τεκταινόμενα σε ανίερη και μικροπρεπή συναλλαγή. Την πεισματική αποστροφή προς τις έννοιες του κοινού καλού, του κοινού συμφέροντος, του κοινού πόθου για μία ομορφότερη κοινωνία. Τη στάση ζωής που αφήνεται ανενδοίαστα στον φόβο, στο επουσιώδες, στις βιτρινίστικες εντυπώσεις, στο αποκρουστικό μακιγιάρισμα, στην αδυναμία αυτοκριτικής και ανάληψης ευθυνών.
Η απελθούσα συγκυβέρνηση κατόρθωσε κάτι πολύ πιο αποτελεσματικό σε σχέση με μία απλή παταγώδη αποτυχία. Προσέβαλε την κοινή λογική και αισθητική τόσο συστηματικά, μεθοδικά και παθιασμένα, ώστε προκάλεσε αηδία ή/και οργή ακόμη και σε τμήματα του πληθυσμού που δεν είχαν καμία πρόθεση ή προδιάθεση να αηδιάσουν ή να οργιστούν. Ντύθηκε με σακάκι υπεύθυνου τεχνοκράτη και τσαρούχια λαϊκιστή βλαχόμαγκα, νομίζοντας πως το συνολάκι της είναι παντός καιρού. Αποδείχτηκε ανεπαρκής και αναξιόπιστη στο πανωφόρι, οπισθοδρομική και μισαλλόδοξη στο υπόδημα. Χώρια που προκάλεσε μονάχα τη θυμηδία με αυτό το ολότελα σαρδανάπαλο και κιτς στυλ.
Σαλιάρισε με το μαύρο αγκυλωτό τέρας και, μόλις ένιωσε ότι αυτό έχει πάρει υπερβολικό θάρρος, το κλείδωσε βιαστικά στο υπόγειο. Οι βρυχηθμοί όμως δεν έπαψαν, έστω και υπόκωφοι. Έπαιξε φτηνιάρικα και χυδαία επικοινωνιακά παιχνίδια επιπέδου νηπιαγωγείου και νοοτροπίας γηροκομείου. Εχθρεύτηκε εξακολουθητικά κι επίμονα τον πολιτισμό σε κάθε του διάσταση. Θεσμική, πρακτική, συμβολική, κοινωνική. Τσαλαβούτησε μέσα στην αυταρέσκεια και την αλαζονεία της εγωπαθούς εξουσίας, μέχρι που εγκλωβίστηκε στο βούρκο που είχε επιμελώς φτιάξει η ίδια.
Οφείλουμε να έχουμε πάντα κατά νου πως οι δομικές αλλαγές και οι ριζικοί μετασχηματισμοί ακολουθούν την αντίστροφη φορά από τη βολική και πρόχειρη στην οποία έχουμε συνηθίσει, ίσως και εθιστεί. Συντελούνται από τα κάτω προς τα πάνω κι όχι από τα πάνω προς τα κάτω. Αν όντως λαχταρούμε να βιώσουμε μια ελπίδα ή μια αλλαγή, είναι πρωτίστως δική μας αρμοδιότητα και ευθύνη να τις σπείρουμε. Ένα άνωθεν σπρωξιματάκι φυσικά, πέρα από άκρως καλοδεχούμενο, είναι μάλλον αναγκαίο, για να ξεκολλήσει το κάρο από τη λάσπη.
Η ελληνική κοινωνία πρέπει να ωριμάσει σε διττό επίπεδο. Να αποβάλει σταδιακά τα κατάλοιπα μεσσιανικής χροιάς από την πολιτική της σκέψη και, παράλληλα, να μην εκτραπεί στη newageκαι υποτιθέμενα προοδευτική αντίληψη ότι η πολιτική σκέψη εξαντλείται στις επιταγές της στάθμισης συμφερόντων και του ορθολογισμού.
Ερμηνεία του παρελθόντος, κατανόηση του ιστορικού και πολιτικού γίγνεσθαι, δημιουργία δομών, αφούγκραση των συγκυριών, εξέλιξη νοοτροπιών. Ένα σημείο σύμπλευσης μεταξύ της πλήρους συναίσθησης του πώς λειτουργεί ο κόσμος και της δομημένης επιθυμίας του πού και πώς θα θέλαμε να βαδίσει. Σαν το σινεμά, ένα πράγμα, ρε παιδί μου, κατά τον ορισμό του Σταύρου (του) Τορνέ. Να βρούμε το σημείο συνάντησηςσύγκρουσης μεταξύ του πραγματικού και του αδιανόητου, του φανταστικού και του αδύνατου. Κι ό,τι βγει από τη χειραψία και τα συντρίμμια.
Γιώργος Παπαδημητρίου
ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΩΝ
ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΜΑΥΡΑ2: ΑΓΓΕΛΟΣ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ
BIRDMAN Ή Η ΑΠΡΟΣΜΕΝΗ ΑΡΕΤΗ ΤΗΣ ΑΦΕΛΕΙΑΣ
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΘΕΑΤΡΟ
ΚΡΑΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ