ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΚΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ;
Κυβέρνηση απατεώνων: γράφει ο Γιάννης Φραγκούλης
Βλέπουμε κάθε μέρα γκάφες που κάνει η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Είναι λογικό κάποιος να πει ότι αυτός, σαν πρωθυπουργός, και οι υπουργοί του είναι βλάκες. Είναι όμως; Μήπως αυτή η λογική είναι υπεραπλουστευτική; Δεν είναι πιθανόν εκφράζοντας την απαξίωσή μας στην ευφυΐα αυτών που κυβερνούν, να μη βλέπουμε το μέγεθος του προβλήματος; Νομίζω ότι άλλο είναι το μεγάλο θέμα.
ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΑΠΑΤΕΩΝΩΝ: ΕΝΑ ΛΟΓΙΚΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Ας πάρουμε σα δεδομένο ότι αυτή η κυβέρνηση έχει καταφέρει να φέρει τα πάνω κάτω σε μία χώρα που προσπάθησε να βρεθεί σε τροχιά ανάπτυξης. Βέβαια, αυτή η ανάπτυξη, πριν την κυβέρνηση Μητσοτάκη, δεν είχε στρατηγικό βάθος, άρα δεν μπορείς να την πεις αναπτυξιακή λογική. Αντίθετα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη βασίζεται κατά το πλείστον στην επιρροή του κόσμου. Στο να παρουσιάζει το άσπρο μαύρο, να αλλοιώνει την εικόνα της πραγματικότητας και να δείχνει τα θέματα έτσι όπως θέλει. Ποιος, άραγε, βλάκας θα μπορούσε να κάνει κάτι τέτοιο;
«Κυβέρνηση απατεώνων: ο χαρακτηρισμός
«απατεώνες» είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα.»
Κατά συνέπεια δεν μπορούμε να μιλάμε για βλάκες. Άλλο χαρακτηρισμό θα πρέπει να δώσουμε. Το να καταφέρεις να επηρεάσεις τον κόσμο και, σε γενικές γραμμές, να το φέρεις στο μέρος σου, μόνο ανικανότητα δεν είναι. Άρα ο χαρακτηρισμός «βλάκας» δεν ευσταθεί. Θα πρέπει να δούμε το θέμα πιο αναλυτικά για να καταφέρουμε να σχηματίσουμε μία εικόνα. Μέσα σε αυτή, είναι αυτονόητο, ότι υπάρχει ο κόσμος που ψηφίζει και δέχεται αυτές τις απόψεις. Μόνο σε αυτή την περίπτωση θα έχουμε την εικόνα μιας χώρας που, όντως, οδεύει προς την καταστροφή.
Αυτός που θέλει να ξεγελάσει τον άλλο λέγεται απατεώνας. Άρα ο χαρακτηρισμός «απατεώνες» είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα. Ένας τέτοιος δεν μπορεί να είναι βλάκας ή ηλίθιος. Αντίθετα έχει την ικανότητα να φέρνει τον κόσμο προς το μέρος του, να πείθει και να ακολουθεί μια πολιτική που το συμφέρει. Εδώ βλέπουμε το δικό του συμφέρον. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να δείξουμε ποιο είναι αυτό που το συμφέρει, τι, στην πραγματικότητα, αποσκοπά, τι θέλει να κερδίσει. Έτσι θα έχει ολοκληρωθεί ένας μέρος του παζλ. Αυτό που περιβάλλει αυτή την εικόνα είναι το φόντο: το κοινό.
ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΑΠΑΤΕΩΝΩΝ: Ο ΚΟΣΜΟΣ ΠΟΥ ΨΗΦΙΖΕΙ
Είναι πολύ εύκολο επίσης να πούμε ότι η πλειοψηφία του εκλογικού κοινού είναι τρελοί. Το είχε πει ο λεγόμενος εθνάρχης, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, έχει αναφερθεί και στην εφημερίδα «Καθημερινή». Εκτός όμως από μια αισχρή σκέψη, έχουμε να κάνουμε με μία ακόμα υπεραπλούστευση της πραγματικότητας.
«Κυβέρνηση απατεώνων: η απαξίωση του εκλογικού
σώματος μας οδηγεί σε έναν επικίνδυνο δρόμο.»
Θα ήταν πιο σωστό να δούμε αυτούς τους μηχανισμούς που μπορούν να μετατρέψουν ένα έθνος που έχει καταφέρει πολλά στην Ιστορία του σε μια άβουλη μάζα. Αυτό θα ήταν μια διδαχή σε αυτούς να μην πέσουν ξανά στην ίδια παγίδα. Ακόμη, θα μας έδειχνε πως καθοδηγείται η μάζα, στην προκειμένη περίπτωση, ποιοι είναι αυτοί οι μηχανισμοί και, τελικά, πως μπορούμε να τους καταστήσουμε αδρανείς. Θα ήταν μία άμυνα για αυτόν που δε θέλει να είναι πια θύμα.
Εκτός των άλλων, η απαξίωση του εκλογικού σώματος μας οδηγεί σε έναν επικίνδυνο δρόμο. Φτάνουμε στο χώρο του ολοκληρωτισμού. Εκεί που ο φασισμός και δικτατορικά καθεστώτα ριζώνουν και καταφέρνουν να μηδενίσουν την ελευθερία του λαού. Ποια ελευθερία όμως; Τι σημαίνει ακριβώς ελευθερία; Υπάρχουν σχολές στη φιλοσοφία που δίνουν το δικό τους ορισμό για την ελευθερία. Έχουμε, λοιπόν, ένα εργαλείο για να μπορέσουμε να κάνουμε την ανάλυσή μας. Ξέρουμε από πού θα ξεκινήσουμε.
ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΑΠΑΤΕΩΝΩΝ: ΠΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ Η ΠΕΙΘΩ
Είναι πολύ ενδιαφέρον να δούμε πως μπορεί κάποιος να πείσει έναν άλλο για να κάνει ο δεύτερος αυτό ακριβώς που θέλει ο πρώτος. Έχουμε, λοιπόν, ένα παιχνίδι ρόλων. Ας πούμε ένα θέατρο. Η λύση του είναι αυτή που έχουμε σχεδιάσει, όχι η κάθαρση, αν όλα πάνε καλά, όπως τα έχουμε σχεδιάσει.
«Κυβέρνηση απατεώνων: Να λειτουργήσει
η κρίση μας και να δημιουργήσει τους αμυντικούς μηχανισμούς.»
Όπως στο θέατρο, έτσι και εδώ υπάρχουν οι οδηγίες από το σενάριο και το σκηνοθέτη. Από αυτόν που έχει κάνει το γενικό σχεδιασμό και από εκείνο που συντονίζει την κατάσταση. Όπως και στα θεάματα, μία γραμμική αφήγηση κουράζει, άρα χρειάζονται ανατροπές που θα αναζωπυρώνουν το ενδιαφέρον του κοινού, σε αυτή την περίπτωση του κοινού που λειτουργεί σα μάζα. Δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε ότι υπάρχουν σύμβολα και συμβολικές καταστάσεις που λειτουργούν έτσι ώστε αυτοί που θέλουμε να επηρεάσουμε να κάνουν αυτό που θέλουμε, πιστεύοντας ότι είναι δική τους απόφαση.
Μιλάμε για την ψυχολογία των μαζών και τη θεωρία της αφήγησης, τους μύθους και την Ιστορία που μας διδάσκουν πως μπορούμε να λειτουργήσουμε. Μπορούν, επίσης, να μας διδάξουν πως θα καταφέρουμε να αποφύγουμε τις «κακοτοπιές», να μην πέσουμε στις παγίδες που μας στήνουν. Να λειτουργήσει η κρίση μας και να δημιουργήσει τους αμυντικούς μηχανισμούς που θα αποτρέψουν ένα ενδεχόμενο δυσάρεστο για αυτή την ομάδα των ανθρώπων που συζητάμε.
Δεν είναι μία εύκολη κουβέντα. Επίσης, δεν είναι αδύνατον να βρούμε μία λύση. Το πιο σωστό, θα λέγαμε, να προτείνουμε μία λύση, γιατί μόνο έτσι μπορούμε να λειτουργήσουμε εντελώς δημοκρατικά. Αυτό το τελευταίο είναι το πιο δύσκολο: να δούμε και να προτείνουμε μία δημοκρατική διαδικασία. Ακόμη, να μην είμαστε εμείς οι αυθεντίες ή οι αυθεντίες, αλλά αυτοί που απλά προτείνουν και βάζουν το θέμα στο τραπέζι της κουβέντας. Μία κοινωνική διαδικασία που δεν έχει ξεκινήσει στη νεοελληνική κοινωνία.
Διαβάστε τα άρθρα πολιτικής ανάλυσης
Δείτε τα βίντεο που έχουμε παράξει