μια σειρά από θέσεις και αντιθέσεις για την τέχνη
του Γιάννη Φραγκούλη
Πόσο μαύρο είναι το μαύρο τετράγωνο; Γιατί ένα όνειρο είναι πάντα σουρεαλιστικό; Τι είναι πιο πραγματικό; Η τέχνη ή η πραγματικότητα; Μεταμοντέρνο και μετά; Τι;
Το «Μαύρο Τετράγωνο» είναι μία σειρά από θέσεις και αντιθέσεις για την τέχνη και τα κινήματά της. Μία εικονοποίηση της εξέλιξης των ιδεών στην τέχνη στον 20ο αιώνα, καθώς και μία ανάδειξη των ζητημάτων της τέχνης του 21ου αιώνα, με δημιουργικά εργαλεία το animation, το video art και την performance και όχημα τη φιλοσοφική, ψυχαναλυτική και κοινωνιολογική ερμηνεία.
Η σειρά, μέσα από 14 επεισόδια, αναζητά τόσο τον ιδεολογικό όσο και τον κινηματικό χαρακτήρα της σύγχρονης τέχνης. Ξεκινώντας από τη γέννηση του dada και των ακόλουθων κινημάτων που το διαδέχθηκαν, διατρέχει το όραμα και την υψηλή αισθητική της αφηρημένης τέχνης και της ρωσικής πρωτοπορίας και εισέρχεται στη μεταμοντέρνα πολιτισμική λογική και στην τέχνη του εφήμερου σε αντίστιξη με τα κινήματα τέχνης στην εποχή των εξεγέρσεων.
Ακολουθεί η γενεαλογία του όρου της performance από τη δεκαετία του 1960 μέχρι σήμερα, με τελικό σταθμό τη δυναμική σχέση της τέχνης με τη θεραπεία. Στόχος είναι η ανάδειξη της ενεργής σχέσης της τέχνης με την πραγματικότητα, σε πολιτικό, κοινωνικό και αισθητικό επίπεδο και η διερεύνηση της αέναης ανθρώπινης αναγκαιότητας έτσι ώστε να παράγεται πολιτισμός.
Μία εκπομπή που έλειπε από την ελληνική τηλεόραση, μία αναζήτηση στον πυρήνα της τέχνης, εκεί όπου η αφήγηση και η αισθητική μιλούν για την αληθινή ζωή, για την αλληλεπίδρασή της με την τέχνη, για την προσδοκώμενη ισορροπία του ψυχισμού του ανθρώπου, μέσα από αυτή τη διαδικασία. Στο κάθε επεισόδιο μιλούν καλλιτέχνες και διανοητές της τέχνης και των επιστημών. Με απλή γλώσσα γίνεται κατανοητή η βιωματική διαδικασία στην οποία ο άνθρωπος καλείται να συμμετάσχει, όταν έρχεται σε επαφή με ένα έργο τέχνης, να ανακαλύψει αυτά τα στοιχεία που έρχονται σε επαφή με τον ψυχισμό του και, ενδεχομένως, αλλάζουν τον τρόπο ζωής του, λειτουργώντας επαναστατικά. Εδώ, με έμμεσο τρόπο, μιλούμε για την πολιτική σημασία του έργου τέχνης και όχι για το μουσειακό του χαρακτήρα.
ΜΑΥΡΟ ΤΕΤΡΑΓΩΝΟ
Σκηνοθεσία: Γιώτης Βράντζας
Αρχισυνταξία-παρουσίαση: Γιάννης Μήτρου
Σενάριο-έρευνα: Ιωάννα Σκαντζέλη
Σκηνοθετική επιμέλεια θεμάτων: Σεμπάστιαν Τσιφής
Διεύθυνση παραγωγής: Κατερίνα Μπόλματη
Ηχοληψία: Σίμος Λαζαρίδης
Μοντάζ: Γιάννης Ανδριάς
Μίξη ήχου: Stereotype.gr
Animation: Γιώτης Βράντζας, Δημήτρης Παπαδόπουλος
Έρευνα αρχειακού υλικού: Αναστασία Μπαρτζουλιάνου, Ευτυχία Γεωργάκα
Αφήγηση: Σεμπάστιαν Τσιφής
Εκτέλεση παραγωγής: macine.gr, Διεθνές Εργαστήριο Έρευνας Παραστατικών Τεχνών Almakalma
Χρονική διάρκεια επεισοδίου: 27΄
Πρεμιέρα: Πέμπτη 23/11/2017
Ώρα προβολής: 10.00 μμ
Συνολικός αριθμός επεισοδίων: 14
Τηλεοπτικό κανάλι: ΕΡΤ3.