ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ
ΣΚΕΨΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ, ΜΕ ΤΗ ΧΟΥΝΤΑ
Ο δρόμος του Νοέμβρη: γράφει ο Γιάννης Φραγκούλης
«Ο δρόμος είχε τη δική του ιστορία και όμως είπαν ότι την έγραψαν παιδιά». Αυτό λέει το γνωστό τραγούδι του Μάνου Λοΐζου. Υπονοεί, βέβαια, ότι ο δρόμος είναι αυτός που οδηγεί μια διαβίωση πιο φιλική για τον άνθρωπο. Ακόμη, μιλάει για παιδιά, δηλαδή για ανθρώπους που είναι αγνοί.
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΝΟΕΜΒΡΗ: Η ΟΛΙΓΑΡΧΙΑ
Το τραγούδι υπονοεί καταστάσεις που ο άνθρωπος τις έχει ζήσει σε ολιγαρχικά καθεστώτα. Μια από αυτές είναι η περίπτωση της χούντας του Παπαδόπουλου. Το νόημά του έχει πολλαπλές αναγνώσεις, όπως είναι κατανοητό. Αν το πάρουμε έτσι μπορούμε να μιλήσουμε για την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Λίγες μέρες πριν τις 17 Νοέμβρη 1973 κάποια μεγάλα παιδιά εξεγέρθηκαν. Διαφώνησαν με κάποιους καθηγητές τους στο Πανεπιστήμιο ή στο Πολυτεχνείο. Συμμάχησαν με κάποιους προοδευτικούς εργαζόμενους. Μαζεύτηκαν εκεί που είχαν μια κάποια προστασία. Στο Πολυτεχνείο, στην Πατησίων, στην Αθήνα.
Εμείς αυτό που ξέρουμε είναι η εξέγερση του Πολυτεχνείου και η εισβολή του τανκς σε αυτό. Όμως και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας υπήρχε ανάλογη εξέγερση. Το κέντρο εξουσίας ήταν και είναι στην Αθήνα. Άρα το ενδιαφέρον εστιαζόταν στο Πολυτεχνείο της Αθήνας. Μιλάμε κάθε χρόνο για αυτή την εξέγερση και για το γκρέμισμα της πόρτας όπου ήταν σκαρφαλωμένοι οι φοιτητές.
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΝΟΕΜΒΡΗ: ΤΟ ΣΥΝΘΗΜΑ
Στη Θεσσαλονίκη η εξέγερση ήταν ανάλογη. Και εδώ οι φοιτητές συγκεντρώθηκαν στο Πανεπιστήμιο. Ζητούσαν, όπως και στην Αθήνα, καλύτερους όρους διαβίωσης, παιδεία και ελευθερία για όλους. Το σύνθημα «Ψωμί-παιδεία-ελευθερία ήταν επιτακτικό. Δυστυχώς είναι ακόμα. 49 χρόνια μετά από την εξέγερση του Πολυτεχνείου ζητούμε τα ίδια θέματα. Ο άνθρωπος δεν σταματά να διεκδικεί το αυτονόητο. Το καπιταλιστικό σύστημα δεν σταματά να του στερεί αυτό το αυτονόητο.
«Ο δρόμος του Νοέμβρη: σε όλες
τις εξεγέρσεις υπάρχουν αρχηγοί.»
Ο δρόμος που άνοιξαν αυτοί οι ρομαντικοί νέοι δεν έχει κλείσει. Δεν πρόκειται να σταματήσει αυτή η διεκδίκηση αν δεν αλλάξει η διακυβέρνηση της κοινωνίας, σε τοπικό και διεθνές επίπεδο. Το Πολυτεχνείο, λοιπόν, ήταν το αντιστασιακό έπος της γενιάς του 1960. Ουσιαστικά το τελευταίο έπος αντίστασης στην ελληνική κοινωνία. Τι έχει συμβεί;
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΝΟΕΜΒΡΗ: ΤΑ ΜΕΤΑ
Κάποιοι φρόντισαν να δημιουργήσουν παράδρομους. Σε όλες τις εξεγέρσεις υπάρχουν αρχηγοί. Η εξέγερση του Πολυτεχνείου είχε τους δικούς της. Κάποιοι από αυτούς ήθελαν να εξαργυρώσουν την «επιταγή» του Πολυτεχνείου. Και το έκαναν πιάνοντας πόστα στην διακυβέρνηση της χώρας. Είτε σαν υπουργοί είτε σαν στελέχη του κυβερνητικού οργανισμού. Κάποιοι. Όχι όλοι, όπως συνηθίζεται να λέγεται.
Λέγοντας ανακρίβειες για τη λεγόμενη γενιά του Πολυτεχνείου, ουσιαστικά θέλουμε να εξαλείψουμε το νόημα αυτής της εξέγερσης. Λογικό είναι, με την έννοια ότι αυτό το σύνθημα που προαναφέραμε βάζει δυναμίτη στα θεμέλια του καπιταλιστικού συστήματος. Άρα θα πρέπει να συκοφαντηθεί. Να πάψει να έχει ισχύ.
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΝΟΕΜΒΡΗ: ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ
Ας ακολουθήσουμε το δρόμο του Πολυτεχνείου. Ας δώσουμε την προσοχή μας στα αιτήματά του. Ίσως καταλάβουμε ότι είναι αναγκαίο να φτιάξουμε μια νέα κοινωνία που να ανταποκρίνεται στις στοιχειώδεις ανάγκες του ανθρώπου. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να βγάλουμε τις παρωπίδες μας. Να διαβάσουμε ξανά τους ανθρωπιστές φιλοσόφους από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Να τους καταλάβουμε και να προσπαθήσουμε να εφαρμόσουμε στη ζωή μας αυτά τα διδάγματά τους.
«Ο δρόμος του Νοέμβρη: μόνο τότε
το κεντρικό σύνθημα του Πολυτεχνείου
θα είναι ξεπερασμένο.»
Να καταλάβουμε ότι αυτή η κοινωνία μπορεί να λειτουργήσει καλύτερα όταν υπάρχει σεβασμός στον άνθρωπο. Γιατί, τελικά, αυτός είναι ο τελικός αποδέκτης κάθε κοινωνικής πράξης. Να μάθουμε και να εθιστούμε στη συλλογική λειτουργία στην κοινωνία που ζούμε. Μόνο τότε το κεντρικό σύνθημα του Πολυτεχνείου θα είναι ξεπερασμένο. Μέχρι τότε δε θα πάψουμε να τιμούμε αυτούς τους αγωνιστές, τους νεκρούς και τον αγώνα τους.
Διαβάστε τα άρθρα για την ιστορία