ΣΕ ΜΙΑ ΥΠΟΤΑΓΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ
Η ιστορία της Ελλάδας, τα τελευταία χρόνια, είναι γεμάτη γεγονότα, δυσάρεστα και επικίνδυνα για τη ζωή των κατοίκων αυτής της χώρας. Η κορυφή του παγόβουνου φάνηκε το 2008 και το 2010 «έσκασαν» τα πρώτα μέτρα, προσωρινά, όπως είχε ειπωθεί, αλλά μόνιμα, όπως αποδείχτηκε, στη συνέχεια. Σε αυτό το σημείωμα θα προσπαθήσουμε να δούμε τις αντιδράσεις των Ελλήνων σε καιρούς κρίσης και παράπλευρων γεγονότων.
Αφορμή για αυτό το άρθρο είναι η θέαση, για δεύτερη φορά, της ταινίας ντοκιμαντέρ του Γιώργου Αυγερόπουλου, «Agora». Τόσο την πρώτη όσο και τη δεύτερη φορά αυτή η ταινία με αναστάτωσε. Όσο την έβλεπα πέρναγαν από το μυαλό μου εικόνες ανθρώπων που δεινοπαθούσαν, αυτές που κάποτε μας σόκαραν και μετά τις συνηθίσαμε. Κατόπιν ήρθαν οι ερωτήσεις, αυτά τα γιατί που δεν έχουν απαντήσεις. Αυτό το κενό που σε τραβάει, σε ρουφάει και μουδιάζεις, όπως όταν είσαι στριμωγμένος στη γωνία και δεν ξέρεις από πού περιμένεις την επίθεση.
Με αυτά και με τα άλλα, μπορούμε πλέον να μιλήσουμε για το νέκρωμα των αντανακλαστικών των Ελλήνων. Γύρω στα 30% έχουν αυξηθεί οι αυτοκτονίες. Δεν ξέρουμε, βέβαια, τον ακριβή αριθμό των αυτοκτονούντων. Πολύ περισσότερο πόσοι έχουν πεθάνει από ασθένειες που προκλήθηκαν από την οικονομική καταπίεση και το συναισθηματικό στρες που προέκυψε από αυτή. Περίπου 35% έχει αυξηθεί ο αριθμός των αστέγων. Τα λουκέτα είναι πλέον εμφανή όχι μόνο στις συνοικίες αλλά και στα κέντρα των μεγάλων πόλεων. Οι άνεργοι, με τα επίσημα στοιχεία, έχουν εκτοξευθεί. Με τα ανεπίσημα δεν ξέρουμε τον ακριβή αριθμό αφού ο πραγματικός τους αριθμός είναι άγνωστος.
Από την κυβέρνηση του Καραμανλή, του νεότερου, μέχρι αυτή του Σαμαρά, οι περικοπές μισθών και συντάξεων ήταν στα νέα της Κυριακής, για να μην μπορεί να αντιδράσει κάποιος, είτε ήταν συνδικαλιστής είτε όχι. Η κίνηση της αγοράς έπεφτε όλο και περισσότερο. Η λέξη «επένδυση» ήταν κάτι το άγνωστο στο πρόσφατο οικονομικό λεξιλόγια της αγοράς. Μιλάμε, λοιπόν, για μια κοινωνία που είναι ουσιαστικά νεκρή, όσον αφορά τις κινητήριες δυνάμεις της.
Τι, άραγε, μπορούμε να κάνουμε; Πώς να αντιδράσουμε; Και αν γίνει χαμός, τότε τι θα προκύψει;
Ερωτήσεις ανθρώπων που βρίσκονται σε αμηχανία. Κυρίως δεν ξέρουν ότι οι επιθέσεις είναι πολλαπλές και έρχονται από παντού. Δεν έχουν την ελάχιστη γνώση της δομής του κεφαλαίου, μέσα στον ιμπεριαλισμό, και της δύναμης που εξασκεί στο λαό από τον οποίο θέλει να βγάλει κέρδος. Μία βίαιη αντίδραση θα πρέπει να είναι μαζική, απαξιωτική ή καταστροφική, αλλά μόνο μαζική θα πρέπει να είναι. Αν δεν έχει μαζικό χαρακτήρα τότε θα μιλάμε για αντιδράσεις κάποιων ομάδων, μεμονωμένων, που θα στιγματιστούν από τα φερέφωνα του κέντρου άσκησης της πολιτικής. Οπότε, στη σκέψη μας, κρατάμε ότι αυτή η αντίδραση θα είναι μαζική και ως τέτοια θα την εξετάσουμε εδώ.
Άρα, ας δούμε κάποια χαρακτηριστικά αυτής της αντίδρασης.
Θα πρέπει να έχει ένα ιδεολογικό υπόβαθρο. Αυτό θα πρέπει να είναι τέτοιο που να ενώνει τη λαϊκή μάζα στο ελάχιστο προαπαιτούμενο. Σε ατό το ιδεολογικό υπόβαθρο θα αναφερθούμε σε άλλο άρθρο μας.
Αναγκαίο είναι ο σχεδιασμός τακτικής και στρατηγικής σε όλα τα ζητήματα. Για αυτό το λόγο το λαϊκό κίνημα έχει την καθοδήγηση από κάποια ή κάποιες πολιτικές δυνάμεις. Αυτές, με τη σειρά τους, θα πρέπει να έχουν αξιολογήσει σωστά και με ακρίβεια την κοινωνική κατάσταση, τις συντεταγμένες, τις δράσεις και τις αντιδράσεις, με διαλεκτικό τρόπο να βρουν αυτά τα σημεία από τα οποία θα απαρτίζεται η τακτική και η στρατηγική τους. Δυστυχώς όμως αυτή η μαρξιστική ανάλυση απουσιάζει από τα κόμματα και τους πολιτικούς σχηματισμούς της αριστεράς.
Απαραίτητη είναι η μόρφωση και η ιδεολογική μορφοποίηση του λαού, έτσι ώστε να μπορεί να καταλάβει τι ακριβώς γίνεται, ποιες είναι οι συνέπειες, ποιες μπορεί να είναι οι αντιδράσεις, τι θα πρέπει να γίνει. Όμως, οι πολιτικοί σχηματισμοί της αριστεράς το τελευταίο που είχαν σκεφτεί είναι η συζήτηση με το κοινό σε θέματα ιδεολογικού προσανατολισμού. Με αυτό τον τρόπο θα μπορούσαν να προετοιμάσουν το έδαφος της εξουσίας, αν ποτέ αυτή έρθει για την αριστερά, και της άμεσης δημοκρατίας, στην ουσία, η οποία είναι πιο εφικτή απ’ότι η λαϊκή εξουσία.
Τι είναι όμως αυτό που εμποδίζει τόσο την αριστερά όσο και τον ίδιο το λαό να τολμήσει μία ριζική αλλαγή, για να αλλάξει τόσο τα πράγματα έτσι ώστε το πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα να είναι αυτό που θα δώσει τη δυνατότητα να αναδομηθεί ριζικά όλη η κοινωνία; Αυτό είναι ένα δεύτερο ερώτημα που θα απαντηθεί σε επόμενο άρθρο μας.
Θα δούμε τελικά ότι δεν μπορούμε να είμαστε καθόλου υπερήφανοι για τους συμπολίτες μας, για αυτή τη νοοτροπία που έχει η πλειοψηφία του ελληνικού λαού, για αυτή την Ελλάδα της υποταγής άνευ όρων. Αντίθετα, αν δεν προσπαθήσουμε να κάνουμε κάποιες αλλαγές τότε θα είμαστε και εμείς συνυπεύθυνοι και δε θα έχουμε το δικαίωμα να διαμαρτυρόμαστε για κάτι που και εμείς έχουμε δημιουργήσει.
Γιάννης Φραγκούλης
