10 προτάσεις για ένα βιώσιμο μέλλον
του Σταμάτη Γαργαλιάνου
Διδάκτορος Πανεπιστημίου Ντωφίν Γαλλίας
Παρακολουθούμε με αγωνία τα τεκταινόμενα στο ΚΘΒΕ με τους απλήρωτους επί 3 μήνες εργαζόμενους. Γνωρίζουμε, επίσης, την συνολική οικονομική και διοικητική ιστορία του Ιδρύματος αυτού. Παράλληλα κάνουμε αναπόφευκτες συγκρίσεις με τα δυο αντίστοιχα αθηναϊκά ιδρύματα, το Εθνικό και την Λυρική Σκηνή. Με τις γνώσεις και τις εμπειρίες του από τα ανωτέρω, ο υπογράφων τολμά να προτείνει να κάτωθι:
1. Τα προβλήματα του ΚΘΒΕ θα λυθούν με μεσο-πρόθεσμα και μακρο-πρόθεσμα πλάνα. Πρέπει να τεθούν τώρα οι βάσεις για ένα βιώσιμο μέλλον, σε ορίζοντα 20ετίας, με στόχο να μην παρουσιαστούν ΠΟΤΕ ΠΙΑ τα ίδια προβλήματα.
2. Φαίνεται πως το οικονομικό πρόβλημα του ΚΘΒΕ εμφανίσθηκε τα τελευταία 10 χρόνια, εξ αιτίας άστοχων επιλογών όλων των Διοικήσεών του. Αντί να επιζητούμε να βρούμε τους φταίχτες (που έτσι κι αλλιώς τους ξέρουμε, μάλιστα αναρωτιόμαστε γιατί δεν τους αποκαλύπτουν οι οικονομικοί υπάλληλοι του ΚΘΒΕ εδώ και τώρα) θα ήταν σωστό να τεθεί σε λειτουργία άμεσα ένας ειδικός εσωτερικός κανονισμός ο οποίος να αποτρέπει επίδοξους αθηνοκένταυρους διευθυντές, σκηνοθέτες και συμβουλάτορες να υπερβαίνουν ορισμένα οικονομικο-καλλιτεχνικά όρια παραγωγών. Σ” αυτό οι ηθοποιοί να απαιτήσουν μεγαλύτερο ρόλο στα Διοικητικά Συμβούλια.
3. Άμεση εφαρμογή του σχεδίου απόσβεσης κάθε παραγωγής, με στόχο να μην έχει καμία πλέον παραγωγή παθητικό. Να επιδιώκεται για όλες ένα μικρό ή μεγάλο κέρδος, που έστω κι αν δεν το καταφέρνουν, τουλάχιστον να μην έχουν υπέρογκο παθητικό, όπως στην περίπτωση του «Alexander The Great». Στο ίδιο πλαίσιο θα πρέπει να εφαρμοσθεί ο κανόνας : «κάθε παραγωγή εξαντλεί όλα τα περιθώρια πιθανών παραστάσεων και ποσοστού κοινού σε Θεσσαλονίκη και Βόρεια Ελλάδα». Στο τέλος κάθε καλλιτεχνικής περιόδου να ανακοινώνονται επίσημα το κόστος και τα κέρδη για ΚΑΘΕ παραγωγή. Αυτά να αποτελέσουν τα κριτήρια για τις επόμενες παραγωγές.
4. Για να γίνει αυτό εφικτό θα πρέπει επίσης να διευρυνθεί σταδιακά το δυνητικό κοινό της πόλης μας και όλης της Ελλάδας, με ειδικές τεχνικές προσέγγισης -έμμεσα αύξησης- κοινού αριθμητικά. Δηλαδή θέτουμε από τώρα τις βάσεις για αύξηση των μελλοντικών θεατών, άρα πιθανών πηγών εσόδων από εισιτήρια. Στόχος: το 50 % του κόστους παραγωγής να καλύπτεται από εισιτήρια και χορηγούς. ΣΗΜ.: Υπάρχουν κάτοικοι της πόλης μας και των γύρω Νομών που δεν ξέρουν ΠΟΥ είναι το ΚΘΒΕ ….
5. Θεμιτές οι απεργίες και επισχέσεις των ηθοποιών, αλλά το «αυτί» των εκάστοτε Υπουργών δεν ιδρώνει έτσι. Δραστικότατη λύση η καθημερινή ενόχληση των αρμοδίων φορέων στην Αθήνα με τακτικότατες επισκέψεις σε κάθε αρμόδιο γραφείο. Αν τα δυο άλλα αθηναϊκά ιδρύματα καταφέρνουν να επιβιώνουν άνετα, ίσως είναι γιατί έχουν μόνιμο «πόδι» και «γλώσσα» εκεί. Να ενοχλούμε κάθε μέρα και κάθε λεπτό τους αρμοδίους, μέχρις εξαντλήσεως των Υπουργών Οικονομικών και Πολιτισμού να βλέπουν την Επιτροπή του ΚΘΒΕ να έχει «κατασκηνώσει» στα Υπουργεία. Σ’αυτό ας βοηθήσει και το «Σπίτι του Ηθοποιού» και συνάδελφοι από Αθήνα, με μακρόχρονες φιλοξενίες.
6. Για τα 3 (τρία) επόμενα χρόνια σταδιακή μείωση θέσεων εργασίας σε όλα τα επίπεδα αλλά και μικρή μείωση των αντιμισθίων, με στόχο, όμως, να επανέλθουν στα ίδια προ κρίσης επίπεδα όταν ξεπερασθούν οριστικά τα τωρινά προβλήματα του ΚΘΒΕ. Όμως και τότε θα πρέπει να συνεχισθεί μια σφικτή, ορθολογιστική χρήση των παραγωγών του ΚΘΒΕ σε κάθε επίπεδο, ήτοι να μην προγραμματίζονται πάνω από 8 παραγωγές ανά έτος, με στόχο αυτές οι 8 να αποσβένονται, πλέον, πιο εύκολα. Δεν μπορούμε να ζητάμε από έναν φορέα να παραμένει στα ίδια ποσοτικά επίπεδα (σε αριθμό παραγωγών ανά έτος, σε αριθμό εργαζομένων) σε μια περίοδο μεγάλης οικονομικής κρίσης. Το ΚΘΒΕ παράγει τώρα τις ίδιες αριθμητικά παραγωγές που παρήγαγε πριν 20 χρόνια, όταν ο ανταγωνισμός από ντόπιες και αθηναϊκές ομάδες ήταν σχεδόν ανύπαρκτος…
7. Εφαρμογή του κανόνα «ο καλλιτεχνικός διευθυντής δεν μπορεί να μετακαλέσει από Αθήνα πάνω από το 10% του συνολικού πάσης φύσεως καλλιτεχνικού δυναμικού». Στήριγμα σε ντόπιους ηθοποιούς και σκηνοθέτες, οι οποίοι με τη σειρά τους θα στηρίξουν το ΚΘΒΕ. Εδώ αναρωτιόμαστε πως γίνεται ένας (ο εκάστοτε) Υπουργός που δεν έχει μεγάλες γνώσεις θεάτρου να διορίζει ως Διευθυντή κάποιον που αφενός δεν έχει εμπειρία διοίκησης μεγάλων πολιτιστικών φορέων και αφετέρου ανδρώθηκε στην Αθήνα, έχει, δηλαδή, σχετική άγνοια των εδώ δεδομένων.
8. Σε εφαρμογή του ανωτέρω να τεθεί σε ισχύ ο αδρανής νόμος που λέει πως για τις θέσεις του Διευθυντή και Αναπληρωτή Διευθυντή προκηρύσσεται διεθνής ανακοίνωση σε όλα τα ΜΜΕ. Η επιλογή γίνεται από 7μελή, επίσης διεθνή, Επιτροπή (με κανένα κομματικό μέλος).
9. Να απαιτήσουμε (με τον ίδιο προαναφερθέντα κανονισμό) οι Διευθυντές αυτοί να προσλάβουν τεχνοκράτες σε καίρια πόστα διοίκησης και όχι αποτυχημένα μέλη του εκάστοτε κόμματος στην εξουσία. Το ΚΘΒΕ αποτέλεσε όλα αυτά τα χρόνια χώρο εξασφάλισης εργασίας σε αρκετούς ηθοποιούς και άλλους καλλιτέχνες, οι οποίοι βρίσκουν δουλειά εκεί με τα γνωστά «κριτήρια».
10. Οι επιλογές των έργων και οι αντίστοιχες αναθέσεις σκηνοθεσιών να γίνονται από εξειδικευμένους Δραματουργούς πλαισιωμένους από ανθρώπους του Μάρκετινγκ, που θα συνεδριάζουν 3 φορές το χρόνο. Τα έργα που θα επιλέγονται να καλύπτουν τις ανάγκες του κοινού για σωστή ψυχαγωγία, με κριτήρια την πληρότητα των αιθουσών σε προηγούμενες παραγωγές.