ΒΙΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΙΑ ΖΩΗ ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΗ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ
Χρύσα Σπηλιώτη: γράφει ο Γιάννης Ιωαννίδης
Η Χρύσα Σπηλιώτη γεννήθηκε στην Αθήνα. Ήταν ηθοποιός, σκηνοθέτης και συγγραφέας. Αποφοίτησε από τη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Παρακολούθησε μαθήματα αυτοσχεδιασμού στη Γαλλία και εργάστηκε για πολλά χρόνια ως ηθοποιός έχοντας ερμηνεύσει σημαντικούς ρόλους του διεθνούς ρεπερτορίου. Έχει παίξει σε έργα, σε σκηνοθεσίες των Γιώργου Σεβαστίκογλου, Μίνωα Βολανάκη, Γιώργου Μιχαηλίδη, Γιάννη Χουβαρδά, Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, Νικαίτης Κοντούρη, Γιάννη Μαργαρίτη κ.ά.
Χρύσα Σπηλιώτη: Το θέατρο
Η Χρύσα Σπηλιώτη υπήρξε από τα βασικά στελέχη του «Ανοιχτού Θεάτρου», του Γιώργου Μιχαηλίδη και του «Θεάτρου της Άνοιξης». Συνεργάστηκε επίσης με το Αμόρε, το «Θέατρο του Νότου», με το «Θέατρο της οδού Κεφαλληνίας», το «Εθνικό Θέατρο», την «Ελεύθερη σκηνή» και πολλά άλλα.
Συμμετείχε σε αρκετές τηλεοπτικές σειρές και κάποιες κινηματογραφικές ταινίες. Από το 1996 στράφηκε κυρίως στη συγγραφή θεατρικών κειμένων. Τα έργα της κυκλοφορούν από τις εκδόσεις «Σοκόλη», «Δωδώνη», «Καστανιώτης», ενώ η συλλογή διηγημάτων της «Χαμένο δίκιο», από τις εκδόσεις «Κέδρος».
Το έργο της «Ποιος ανακάλυψε την Αμερική;» έχει ανέβει σε 30 διαφορετικές παραστάσεις. Έχει μεταφραστεί σε επτά γλώσσες, αγγλικά, γαλλικά, πολωνικά, γερμανικά, κροατικά, ολλανδικά, πορτογαλικά. Εμπεριέχεται στα πολωνικά στην επίτομη ανθολογία ελληνικών κειμένων «Z Parnasu I Olimpu». Ενώ το «Φωτιά και νερό» έχει μεταφραστεί στα αγγλικά και παρουσιαστεί στο Tristan Bates Theatre στο Λονδίνο.
Χρύσα Σπηλιώτη: Η καριέρα
Διετέλεσε γενική γραμματέας του Ι.Τ.Ι. και μέλος του Δ.Σ. (2012- 2014). Δίδαξε θεατρική γραφή στο «Θέατρο των Αλλαγών», στο ΙΤΙ (Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου), στο Σύλλογο θεατρολόγων του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο ΘΟΚ και στο «Ανοιχτό Θέατρο» της Κύπρου.
Σπουδαστές των σεμιναρίων της Χρύσας Σπηλιώτη παρουσίασαν επαγγελματικά τα έργα τους σε σκηνές της Αθήνας και της Λευκωσίας. Εργάστηκε για χρόνια στο ραδιόφωνο, σαν παραγωγός εκπομπών λόγου και κειμενογράφος, κυρίως στο κρατικό ραδιόφωνο της ΕΡΤ, αλλά και στην ιδιωτική ραδιοφωνία.
Έγραψε σενάρια για τηλεοπτικές σειρές και εκπομπές για την τηλεόραση της ΕΡΤ καθώς και τα κείμενα πολλών παιδικών εκπομπών της ΕΡΤ. Ασχολήθηκε επίσης με το εφηβικό θέατρο και εργάστηκε με θεατρικές ομάδες εφήβων.
Χρύσα Σπηλιώτη: Το πρώτο θεατρικό
Το 1997 ανέβασε η Χρύσα Σπηλιώτη στο θέατρο «Αμόρε» το πρώτο θεατρικό έργο με τον τίτλο «Ποιος ανακάλυψε την Αμερική;». Αυτό σημείωσε ιδιαίτερη επιτυχία και στη συνέχεια παίχτηκε αρκετές φορές εντός και εκτός Ελλάδας. Το έργο της αυτό έχει μεταφραστεί σε επτά γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ολλανδικά, πολωνικά, πορτογαλικά, κροατικά).
Άλλα έργα της που έχουν ανέβει σε θεατρικές σκηνές είναι: «Σκοτσέζικο ντους» (2000), «Αγκά-σφι και φι» (2003), «Με διαφορά στήθους» (2005), «Φωτιά και νερό» (2007), που έχει μεταφραστεί στα αγγλικά, «Ποιος κοιμάται απόψε;» (2012), «Το μάτι της τίγρης» (2013), «Η Αληθινή σου ιστορία;» (2014), «Πόρτες» (2015), «Το φως του εαυτού μου» (2016) και «Ο γιος μου ο Νικόλαος Μάντζαρος» (2017).
Έγραψε επίσης μία διασκευή για παιδιά επάνω στο «Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας», του Σέξπιρ (2017), ως εγχειρίδιο σχολικών παραστάσεων, καθώς και τη συλλογή διηγημάτων «Χαμένο δίκιο» (2008).
Η Χρύσα Σπηλιώτη ήταν παντρεμένη με τον παλαίμαχο αθλητή του Παναθηναϊκού στο μοντέρνο πένταθλο Δημήτρη Τουρναβίτη. Στις 23 Ιουλίου 2018 έχασε τη ζωή της μαζί με το σύζυγό της, στην καταστροφική πυρκαγιά που έπληξε το Μάτι Αττικής.
Χρύσα Σπηλιώτη: Το κρατικό βραβείο
Στις 22 Ιουλίου 2020, η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, ανακοίνωσε ότι το κρατικό βραβείο που απονέμεται στους νέους δημιουργούς θεατρικών έργων. Μετονομάζεται σε Κρατικό Βραβείο για Νέους Θεατρικούς Συγγραφείς «Χρύσα Σπηλιώτη» ως «ο ελάχιστος συμβολικός φόρος τιμής στη μνήμη της Χρύσας Σπηλιώτη και των ανθρώπων που χάθηκαν στη συνταρακτική τραγωδία στο Μάτι».
ΕΡΓΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ
«Ο γιος μου, Νικόλαος Μάντζαρος» 2017
«Η αληθινή σου ιστορία;» 2013
«Πόρτες» 2012
«Το μάτι της τίγρης» 2012
«Ποιος κοιμάται απόψε;» 2010
«Φωτιά και νερό» 2007
«Με διαφορά στήθους» 2004
«Αγκά-σφι και φι» 2003
«Σκοτσέζικο ντους» 2000
«Ποιος ανακάλυψε την Αμερική;» 1996.
Διαβάστε την κριτική για το «Σκοτσέζικο ντους»