Color stories
Ο Δημήτρης Ζωγράφος παρουσιάζει την έκθεσή του «Color stories» στο καφέ μπαρ Stretto, που αυτόν το μήνα γιορτάζει τα εικοστά του γενέθλια. Είναι μια επιλογή από μια μακροχρόνια δουλειά, μέσα από την οποία έγινε με εμμονική επιμονή μια ενδελεχής καταγραφή ανθρώπων του κέντρου της πόλης.
Πόσα χρόνια κάνεις αυτού του είδους τη φωτογραφία και πότε κλείνει αυτός ο κύκλος;
Αυτή η δουλειά μέσα στην αγορά της Θεσσαλονίκης ξεκίνησε πριν 6 χρόνια και όλα ήρθαν τόσο αυθόρμητα λες και ήταν ένας μαγνήτης που με έλκυε, μη μπορώντας να αντισταθώ. Πάντως εδώ και λίγο καιρό νιώθω πως ο κύκλος θα ολοκληρωθεί σύντομα.
Πώς καταφέρνεις να προσεγγίσεις όλους αυτούς τους ανθρώπους που φωτογραφίζεις και να γίνεις αποδεκτός από αυτούς;
Είναι μια σχέση ξαφνική και απροειδοποίητη, που προκύπτει με απόλυτη αμεσότητα και απλότητα μεταξύ ανθρώπων που τους δένουν τόσα κοινά… Αυτό νιώθω και καταλαβαίνω ότι νιώθουν και αυτοί ότι είμαι ένας από αυτούς. Σήμερα, μετά από 6 χρόνια, εκεί -μέσα στην αγορά- νιώθω μια τρομερή οικειότητα, μου μιλάνε, ακούω τα προβλήματά τους, τους λέω κι εγώ τα δικά μου, αν και δυστυχώς κάποιοι έχουν «φύγει», όπως ο καλός μου oΧουσεΐν και η Στέλλα.
Έχεις δείξει τη δουλειά σου σε πολλούς και σημαντικούς Έλληνες φωτογράφους και έχεις αποσπάσει πολύ θετικά σχόλια. Με ποιόν τρόπο σ” έχει επηρεάσει αυτή η επικοινωνία στη δουλειά σου;
Αυτή η δουλειά με έφερε σε επαφή με πολλούς καταξιωμένους φωτογράφους όπως ο Ηρακλής Παπαιωάννου, ο Πλάτων Ριβέλλης , ο Νίκος Οικονομόπουλος, ο Χάρης Κακαρούχας, ο Στράτος Καλαφάτης, o Αλέξανδρος Βρεττάκος και άλλοι, που εκτίμησαν και αγάπησαν τη δουλειά μου και με βοήθησαν να την κατανοήσω καλύτερα και να εμβαθύνω περισσότερο. Το ίδιο διάστημα γνώρισα και τον Βασίλη Καρκατσέλη και έγινα μέλος του Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, όπου με μεγάλη εκτίμηση και αγάπη μου δόθηκε η ευκαιρία να συμμετάσχω σε πολλές εκθέσεις.
Για το Δημήτρη Ζωγράφο γράφουν…
«Ο Δημήτρης Ζωγράφος είναι σύγχρονος πλάνητας φωτογράφος του δημόσιου χώρου. Περιφέρεται, όποτε έχει διάθεση για φωτογράφηση, σε μιαν άκρως περιορισμένη περιοχή της πόλης της Θεσσαλονίκης, μια περιοχή με δικό της χαρακτήρα, με δικούς της ανθρώπους, με δική της ζωή. Σε αυτήν την περιοχή, όπου προφανώς αισθάνεται σαν στο σπίτι του, όπου τον αναγνωρίζουν σαν το φωτογράφο τους, αναζητά όχι τοπία, σκιές ή συνθέσεις, αλλά τον σημερινό λαϊκό άνθρωπο. Δίχως να κρύβει την πρόθεσή του για φωτογράφηση, αιφνιδιάζει τα μοντέλα του με τις απρόσμενες γωνίες λήψης και το φλας που τυφλώνει μέρα μεσημέρι. Έχει κατακτήσει μια τεχνική που αποδίδει μοναδικούς καρπούς, τα αφτιασίδωτα πορτρέτα της αποζάριστης και γι” αυτό αληθινής κοινωνίας μας».
Βασίλης Καρκατσέλης
«Ο Δημήτρης Ζωγράφος επέλεξε ένα θέμα σχεδόν απαγορευτικό για οποιονδήποτε φωτογράφο. Τα “μοντέλα” του, τόσο με τη μορφή τους όσο και με τη θέση τους στην κοινωνική κλίμακα, θα έκλεβαν κάθε φωτογραφική αναπαράσταση και είναι τόσο υπογραμμισμένα που -ακόμα και από την πλευρά ενός κλασικού ρεπορτάζ- θα ήταν από φωτογραφική άποψη επικίνδυνα. Ο Δ.Ζ. είχε το ένστικτο να βρει ένα ισχυρό αντίδοτο και έτσι να δημιουργήσει ένα δημιουργικό διάλογο. Αντί να υιοθετήσει μια στάση διακριτικής απόστασης απέναντι σε ένα τόσο συναισθηματικά υπογραμμισμένο θέμα, του αντέταξε μια ανάλογα υπογραμμισμένη φόρμα, της οποίας η υπερβολή όχι απλώς αντέχει, αλλά και αντιπαρατίθεται στην αντίστοιχη θεματική υπερβολή, έτσι ώστε ο θεατής των φωτογραφιών να εισπράττει μια φωτογραφική προσέγγιση και πρόταση και όχι μια περιγραφική αναπαράσταση. Η υπερβολικά ευρεία γωνία σε συνδυασμό με το θεατρικό φωτισμό του φλας και τη χαμηλή γωνία λήψεως (μια γωνία που οφείλεται –και αυτό είναι πολύ ωραίο- και στο χαμηλό ύψος του ίδιου του φωτογράφου) δημιουργούν ένα σκηνοθετημένο περιβάλλον, που μεταφέρει την πρωτοβουλία της ενορχήστρωσης στον φωτογράφο και απαλλάσσει το θέμα από τις συνηθισμένες προεκτάσεις στις οποίες θα περιόριζε τον θεατή».
Πλάτων Ριβέλλης
«Από την εποχή της Νταϊάν Άρμπους έως σήμερα, η πλειοψηφία των φωτογράφων παράγει εικόνες από τη σκοτεινή περιοχή του υποσυνειδήτου. Εικόνες που εκπέμπουν συχνότητες θλίψης, πόνου, δυσμορφίας, απελπισίας, μίσους, θανάτου, εγκατάλειψης, παραμόρφωσης, φόβου, αδιέξοδου. Η συγκεκριμένη καλλιτεχνική πράξη λειτουργεί ανακουφιστικά για τον δημιουργό. Ο Δημήτρης Ζωγράφος νομίζω ότι ανήκει στην παραπάνω κατηγορία καλλιτεχνών. Οι προσωπογραφίες του υλοποιούν έναν κόσμο που δύσκολα θα βρει θέση στις προθήκες. Ωστόσο είναι ένας κόσμος πέρα για πέρα αληθινός, αξιοπρεπής και συνεπώς όμορφος, ουσιαστικά Παρών στον εαυτό του. Ο φωτογράφος βρίσκεται σε αγαπητική σχέση με τους ανθρώπους που φωτογραφίζει. Ο Δημήτρης όμως κάνει ένα σημαντικό βήμα μπροστά από τους περισσότερους συναδέλφους του. Αναγνωρίζοντας τον εαυτό του στις εικόνες του μετατρέπει τη διαδικασία από απλή εκτόνωση σε κάθαρση (με την έννοια που έχει στην αρχαία ελληνική τραγωδία). Τόσο για τον εαυτό του όσο και για τους θεατές των εικόνων του. Με άλλα λόγια προσδίδει συνειδητότητα στην καλλιτεχνική πράξη και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό».
Χάρης Κακαρούχας
Ο Δημήτρης Ζωγράφος γεννήθηκε στην Κολωνία της Γερμανίας το 1969. Φωτογραφίες του έχουν δημοσιευτεί στο παγκοσμίου κυκλοφορίας φωτογραφικό περιοδικό ISP, στο πλαίσιο συνέντευξης του Κωσταντίνου Μάνου. Το 2014 επελέγη μαζί με άλλους 7 φωτογράφους από την Ελλάδα να παρακολουθήσει ένα 7ήμερο δωρεάν σεμινάριο με τον φωτογράφο του πρακτορείου Magnum Νίκο Οικονομόπουλο. Επίσης έχει συμμετάσχει σε πολλές εκθέσεις και διαγωνισμούς φωτογραφίας με αρκετές διακρίσεις. www.dimitriszografos.com
Καφέ μπαρ Stretto, Καρόλου Ντηλ 18 και Τσιμισκή. Ανοικτά από νωρίς το πρωί μέχρι αργά το βράδυ, έως και τις 10 Δεκεμβρίου.
Για τη φωτογραφία γράφει ο Θανάσης Ράπτης
