ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΣΤΟΝ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΧΩΡΟ
Αναγνώριση των πτυχίων: γράφει ο Γιάννης Φραγκούλης
Το θέμα για την αναγνώριση των πτυχίων προέκυψε ξαφνικά; Η απάντηση από τους περισσότερους θα είναι θετική. Αν κάνουμε όμως μια αναδρομή στα πολιτικά δρώμενα στον ελληνικό χώρο του πολιτισμού τότε θα καταλάβουμε ότι το θέμα δεν είναι έτσι. Το αίτημα για μια σωστή παιδεία στο χώρο του πολιτισμού είναι πολύ παλιό. Από τη δεκαετία του 1960 υπήρξαν οι πρώτες φωνές που ήθελαν μια Ακαδημία στο χώρο του πολιτισμού. Στο τέλος αυτού του κειμένου ο αναγνώστης μπορεί να διαβάσει τα κείμενα που σχετίζονται με αυτό το θέμα.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΩΝ ΠΤΥΧΙΩΝ: ΤΟ ΤΡΕΧΟΝ ΘΕΜΑ
Είναι αλήθεια ότι η Ελλάδα δεν εναρμονίστηκε με την ευρωπαϊκή πολιτική στο χώρο της παιδείας, στον καλλιτεχνικό χώρο. Για αυτό δε φταίει η Ευρωπαϊκή Ένωση που απαιτεί μια κανονικοποίηση των σπουδών στην Ελλάδα. Όσον αφορά στην παραγωγή του πολιτισμού υπάρχουν δύο διαφορετικοί δρόμοι: Αυτοί που έχουν εκπαιδευτεί σε κάποια σχολή για να παράγουν πολιτισμό. Εκείνοι που έχουν ταλέντο ή έχουν μάθει με κάποιο άλλο τρόπο να αναπτύσσουν πολιτιστικά προϊόντα. Αυτοί οι δύο δρόμοι είναι παράλληλοι.
Δεν μπορεί, με άλλα λόγια, κάποιος να απαγορεύσει να παράγει πολιτισμό ένας που δεν είναι απόφοιτος μιας σχολής. Όμως, όσον αφορά στην εργασία, τα θέματα είναι διαφορετικά. Σε μια χώρα που ακολουθεί το δρόμο της αγοράς, ένα πτυχίο μιας σχολής κανονίζει το μισθό του, δηλαδή όλη τη ζωή του.
Εμείς θα ασχοληθούμε με τους επαγγελματίες αυτού του χώρου. Όσοι θέλουν να ασχοληθούν με τον πολιτισμό χωρίς να έχουν πιστοποίηση σπουδών ακολουθούν μια άλλη πορεία. Τη σεβόμαστε και την αναγνωρίζουμε, σύμφωνα με αυτά που μας διδάσκει η ιστορία των τεχνών και στην Ελλάδα.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΩΝ ΠΤΥΧΙΩΝ: ΓΙΑΤΙ Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ;
Στην Ελλάδα θεωρείται ότι η πολιτιστική δραστηριότητα είναι κάτι σαν ένα ακριβό χόμπι. Όσοι το πιστεύουν θέλουν να ξεχνούν τόσο αυτούς που μεγαλούργησαν σαν επαγγελματίες καλλιτέχνες όσο και αυτά που προσέφερε ο πολιτισμός σε δύσκολες στιγμές της Ελλάδας. Μια ανάγνωση της ελληνικής ιστορίας θα τους πείσει.
Ο καλλιτέχνης παλιότερα ήταν, στα μάτια του κόσμου, κάποιος «ελαφρών ηθών» ή ένας τρελός. Όταν αυτή η παράλογη απαξίωση τέλειωσε, τότε αυτός που παρήγαγε πολιτισμό ήταν επικίνδυνος για την εξουσία σε αυτή τη χώρα. Αυτό συνέβαινε επειδή ο κάθε καλλιτέχνης έχει, από τη φύση του, την τάση να αμφισβητεί. Αυτή η αμφισβήτηση έχει να κάνει και με την ίδια την εξουσία.
Αυτή θα πρέπει να είναι η αιτία που ελάχιστες φορές ελληνική κυβέρνηση θέλησε να αναπτύξει τον πολιτισμό σε αυτή τη χώρα. Πολύ περισσότερο την παιδεία που διαμορφώνει καλλιτέχνες. Φωτεινά και εξέχοντα παραδείγματα είναι η Μελίνα Μερκούρη ως υπουργός πολιτισμού και το Πολυτεχνείο στην Αθήνα που είναι ανεξάρτητο από την Πρυτανεία του Πανεπιστημίου.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΩΝ ΠΤΥΧΙΩΝ: Ο ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ
Είναι γεγονός ότι η παιδεία στον πολιτισμό έχει, κατά το μεγαλύτερο μέρος, αφεθεί στον ιδιωτικό τομέα. Δε θέλουμε να πούμε ότι αυτό είναι κακό. Πιστεύουμε ότι είναι ολέθριο να μην υπάρχει αρμονική συμβίωση του ιδιωτικού και κρατικού τομέα εκπαίδευσης στον πολιτισμό στη χώρα μας.
Τις τελευταίες δεκαετίες οι κυβερνήσεις απαξιώνουν όλο και περισσότερο τη δημόσια εκπαίδευση. Το 2000 ο Θόδωρος Πάγκαλος, ως υπουργός πολιτισμού, αποφάσισε να αλλάξει τη διαδικασία για την αναγνώριση των πτυχίων από τις ιδιωτικές σχολές. Πέρασαν 22 χρόνια. Μέσα σε αυτή τη μεγάλη χρονική διάρκεια θα έπρεπε οι ιδιωτικές σχολές να βρουν έναν τρόπο να εναρμονίσουν την κατάστασή τους. Τα πτυχία που δίνουν να έχουν μια αναγνώριση στην Ελλάδα και στον υπόλοιπο κόσμο.
Η αδιαφορία είναι, νομίζουμε, και από τις δύο πλευρές: από το κράτος και από τον ιδιωτικό τομέα. Το κράτος δεν είχε κανένα λόγο να διαμορφώσει ένα πλαίσιο που αφορά στον τομέα αυτών που δεν είναι εν δυνάμει εταίροι του. Ξεχνά το πόσο ο πολιτισμός είναι αναγκαίος για τον άνθρωπο. Ο ιδιωτικός τομέας βολεύεται με την εκπαίδευση που δίνει κάτι, όχι μια πλήρη διαμόρφωση. Οι Ακαδημίες ήταν και είναι απόντες.
Η έρευνά μας θα προσπαθήσει να φωτίσει όλες τις πλευρές. Σε όσα ακολουθούν αυτού του σημειώματος θα αναφερθούμε σε αυτά που δε έχουν να κάνουν με τον κινηματογράφο και το θέατρο. Σε αυτά αναφερόμαστε στο «αδελφό» site. Ελπίζουμε οι παρατιθέμενες απόψεις να βοηθήσουν τον αναγνώστη να διαμορφώσει την άποψή του.
Δείτε τα άρθρα που αφορούν για αυτό το θέμα στον κινηματογράφο και το θέατρο