Η ιστορία είναι η επιστήμη που απαρτίζεται από τις μνήμες, τις καταγραφές και τις επεξεργασίες τους. Η επεξεργασία των υλικών αυτής της επιστήμης δίνει διαφορετικές προσεγγίσες για το ίδιιο ακριβώς θέμα. Εξαρτάται από τον ιστορικό που αναλύει και από τον ψυχισμό του. Αυτή η βεντάλια των απόψεων δίνει στην ιστορία και το χαρακτήρα της τέχνης.
Ο ιστορικός, σε μία ιδεατή μορφή, δεν είναι μόνο επιστήμονας αλλά και καλλιτέχνης. Η ιστορική είναι, με αυτή τη λογική, παραπλήσια με τη λογοτεχνική έκφραση. Αυτό όμως μας κάνει κάπως δύσπιστους. Στην ιστορία υπάρχει και κατά πόσο ο μύθος; Είναι αυτονόητη ερώτηση. Αν ανατρέξουμε στον Αριστοτέλη, στο βιβλίο του «Περί ποιητικής», θα βρούμε ότι ο μύθος υπάρχει στην ιστορική καταγραφή. Όμως ο πυρήνας της ιστορίας είναι το ιστορικό δεδομένο. Αυτό δεν μπορεί να παραποιηθεί.
Έτσι, η ιστορία είναι μία καταγραφή δεδομένων, αλλά με περισσότερο ή λιγότερο λογοτεχνική έκφραση. Η λογοτεχνία διευκολύνει τον αναγνώστη του ιστορικού κειμένου να εμπεδώσει το ιστορικό κείμενο, πάντα σύμφωνα με τον Αριστοτέλη. Κατά συνέπεια, δε θα πρέπει να είμαστε δύσπιστοι όσον αφορά στην ιστορική καταγραφη. Θα πρέπει όμως να τη διαβάζουμε με κριτικό πνεύμα.
Είναι απαραίτητη, λοιπόν, η ανάγνωση περισσότερο του ενός ιστορικού κειμένου. Έτσι μπορούμε να κάνουμε την κρίση μας, όσον αφορά για την αλήθεια της ιστορίας. Όπως και να έχει, η αλήθεια είναι μία υποκειμενική κρίση. Άρα θα πρέπει να μιλάμε για την αλήθεια του καθενός ανθρώπου.
Σε αυτό το μέρος αυτού του ιστοχώρου θα υπηρετήσουμε πιστά αυτή την άποψη. Η ιστορία για εμάς είναι υποκειμενική. Προσπαθούμε να είμαστε όσο το δυνατόν πιο «αντικειμενικοί». Για αυτό το λόγο ανατρέχουμε στη βιβλιογραφία. Καλούμε τον αναγνώστη αυτών των κειμένων να τα δει σα μία ακόμη ιστορική καταγραφή. Άρα, να τα διαβάσει με κριτικό μάτι, να λειτουργοεί ως ιστορικός ερευνητής. Όχι σαν παθητικός καταναλωτής αυτών των κειμένων.
Η δεύτερη σημαντική γιορτή του χριστιανισμού είναι η ανάσταση. Είναι το τέλος του χρονικού διαστήματος που ξεκινά με τη γέννηση του Χριστού. Σηματοδοτεί το θάνατο και την ανάσταση της ανώτερης αυτής ύπαρξης που κυβερνά τον κόσμο και έχει διάφορα ονόματα δοσμένα από τους ανθρώπους για να υπηρετήσουν τις αδυναμίες του ψυχικού τους κόσμου. Αυτή την…
read more
Για να διερευνήσουμε την έννοια του ευαγγελισμού θα πρέπει να ξεκινήσουμε απ΄την ετυμολογία της λέξης. Η ρίζα της είναι το «αγγέλλω», δηλαδή ανακοινώνω, αναφέρω, μεταφέρω νέα. Το «ευ» είναι γνωστό ότι σημαίνει το καλό. Άρα είναι προφανές ότι έχουμε την αναγγελία ενός καλού νέου. Το νέο αυτό είναι η εγκυμοσύνη της Παναγίας και, κατά συνέπεια,…
read more
ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΠΕΜΠΤΗ Το βάψιμο των αυγών ανήμερα της Μεγάλης Πέμπτης είναι «δεμένο» με παραδόσεις αιώνων, αποτελεί κοινή πρακτική στο σύνολο σχεδόν του ορθόδοξου κόσμου. Τα κόκκινα αυγά, προχριστιανικό σύμβολο της ζωής, ενισχυμένο από το συμβολισμό του κόκκινου χρώματος από το αίμα της θυσίας του Χριστού, αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του εθιμοτυπικού των ημερών. Πολλές είναι,…
read more
Τη συναντούμε στους Δήμους Κορδελιού-Ευόσμου (από Στρατηγού Αλεξάνδρου Παπάγου έως Παπαφλέσσα) και Νεάπολης-Συκεών (από την Ελευθερίου Βενιζέλου έως την Ανδρέα Παπανδρέου). Μας φέρνει στην πατρίδα των κατοίκων του Πόντου. Η ονομασία είναι Κασταμονή ή Κασταμών ή Κασταμόνα και Καστάμονου (Kastamonu), στα τούρκικα. Είναι η ιστορική πόλη του βορειοδυτικού Πόντου γενέτειρα βυζαντινών αυτοκρατόρων. Βρίσκεται στη περιοχή της αρχαίας Παφλαγονίας επί της πλαγιάς όρους σε υψόμετρο 900 περίπου μέτρων….
read more
ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ ΠΑΪΣΙΟΥ Διαβάζουμε την είδηση προσεχτικά. Τη διαβάζουμε απ’την αρχή και μετά απ’το τέλος προς την αρχή. Ακόμη πιο προσεχτικά. Έτσι βλέπουμε αυτά που κρύβονται πίσω απ’τις λέξεις. Πίσω απ’το πρώτο νόημα. Και βλέπουμε το αόρατο. Ας δούμε τι λέει. «Σε ιερό προσκύνημα τέθηκαν οι παντόφλες του γέροντα Παΐσιου με πρωτοβουλία κύπριου ιερέα, κάνοντας…
read more
23 ΑΝΤΙ 25 ΜΑΡΤΙΟΥ; Κάποτε θα πρέπει να αλλάξουν κάποιες ημερομηνίες επετείων. Θα ξεκινήσουμε με τη μεγαλύτερη επέτειο της νεώτερης ιστορίας της Ελλάδας. Στο ερώτημα, για το αν η επανάσταση του 1821 κηρύχτηκε στις 25 Μαρτίου, απαντήσαμε στο προηγούμενο άρθρο μας. Εδώ θα θέσουμε το προβληματισμό μας σε άλλο επίπεδο. Τι θα έπρεπε να κάνει…
read more
ΗΤΑΝ ΣΤΑ ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ; Σαν αύριο, 23 Μαρτίου, κηρύχτηκε, στην πραγματικότητα η επανάσταση του 1821. Τότε, στο ναό της Υπαπαντής, στην Καλαμάτα, οι Έλληνες ορκίστηκαν να μη δεχτούν πλέον το ζυγό των κατακτητών και να επαναστατήσουν. Γιατί όμως μας παρουσιάζεται η ημερομηνία 25 Μαρτίου, σαν επίσημη γιορτή; Η αλήθεια είναι ότι το ελληνικό κράτος, πριν καν…
read more
Ανοίγω τον υπολογιστή μου στο αρχείο «Μιχαηλίδης» και πριν αρχίσω να γράφω, διαβάζω τα τελευταία σωσμένα κείμενα… Μια δήλωσή μου για τα 500 τεύχη του «Εξώστη» (6/6/2000) και τηλέφωνα και διευθύνσεις για τα σπίτια που θα μείνουμε στις διακοπές στους Λειψούς και στα Κουφονήσια (14/6/2000, γύρω στις 11.00 π.μ.). Με τίποτα. Η ανυπαρξία διαπιστωμένη ηλεκτρονικά….
read more
Με έναν κόμπο στο λαιμό. Έτσι με υποδέχτηκε η Θεσσαλονίκη. Και με ένα σφίξιμο στο στομάχι. Δικά της ήταν τα ψυχοσωματικά συμπτώματα και μου τα μετέδωσε. Η Θεσσαλονίκη χωρίς τον Τάσο είναι αλλιώς. Δεν θα είναι ξανά ποτέ η ίδια. Για μένα τουλάχιστον. Αλλά και η νύμφη του Θερμαϊκού, όπως όλες οι νύμφες που γουστάριζε…
read more
Δείτε την παρέλαση των Κωδωνοφόρων στη Θεσσαλονίκη. Η αναβίωση ενός εθίμου που έχει σημασία για τον ερχομό της άνοιξης, ως υπόσχεση, αφού γίνεται μέσα Φεβρουαρίου.
read more