ΒΡΕΘΗΚΕ Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΗΣ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ;

του Γιάννη Ιωαννίδη

 

Ο τάφος της βασίλισσας Θεσσαλονίκης είναι κάτω από τον σταθμό του μετρό της Βενιζέλου με Εγνατία; Οι αρχαιολόγοι έχουν κάθε λόγο να ελπίζουν πως η σημερινή μέρα θα φέρει την Ελλάδα και πάλι στα πρωτοσέλιδα του διεθνούς Τύπου, καθώς ο τάφος που ανάσκαψαν στα έγκατα του σταθμού Βενιζέλου και κάτω από το Βυζαντινό Σταυροδρόμι, έχει μια επιγραφή που προϊδεάζει για μεγάλο εύρημα.


«Θεσσαλονίκης Φιλ[…..] ειμί», λέει η επιγραφή αυτή. Και αν σωστά έχουν συνδυάσει τα κομμάτια του παζλ, τότε πρόκειται για τον τάφο της Θεσσαλονίκης, κόρης του Φιλίππου, αδερφής του Μεγάλου Αλεξάνδρου και συζύγου του Κάσσανδρου.
Η Θεσσαλονίκη γεννήθηκε το 353 π.Χ. και πέθανε το 295 π.Χ. Είχε γεννηθεί από τον γάμο του Φιλίππου με την Νικησίπολη από τις Φερές και ο πατέρας της τής είχε δώσει αυτό το όνομα, γιατί η γενέθλιος ημέρα συνέπεσε με τη νίκη των μακεδονικών στρατευμάτων επί των στρατευμάτων της Θεσσαλικής Συμμαχίας.

Σύμφωνα με τις πρώτες μακροσκοπικές εξετάσεις που έγιναν από τον Γάλλο ανθρωπολόγο Poisson d’ Avril, ο σκελετός μέσα στον τάφο ανήκει σε γυναίκα περίπου 55 ετών. Έφερε πλούσια κτερίσματα, όπως λένε οι αρχαιολόγοι, οι οποίοι αναγνώρισαν τη μορφή της Ολυμπιάδας σε ψηφίδα περιδεραίου που φέρει η νεκρή -έχουμε αρχαία νομίσματα με την Ολυμπιάδα, άρα γνωρίζουμε τη μορφή της-. Τέλος, η επιγραφή φαίνεται να λέει «Θεσσαλονίκης Φιλ[ίππου] ειμί», ότι δηλαδή ο τάφος ανήκει στη Θεσσαλονίκη, την κόρη του Φιλίππου. Ο τίτλος της εν ζωή ήταν Θεσσαλονίκη Φιλίππου βασίλισσα.
Αν οι πληροφορίες επιβεβαιωθούν, πρόκειται για μία τεράστιας σημασίας ανακάλυψη, αφού η Θεσσαλονίκη ανήκε στον μεγαλύτερο μακεδονικό βασιλικό οίκο, από τον οποίο γεννήθηκαν δύο βασιλείς με παγκόσμια φήμη σήμερα, ο πατέρας της Φίλιππος Β’ και ο ετεροθαλής αδερφός της Αλέξανδρος Γ’.
Η μητέρα της είχε πεθάνει στη γέννα -κατά τους ειδικούς σε εκείνη ανήκει ο τάφος ο λεγόμενος της Περσεφόνης, με τη θαυμαστή τοιχογραφία στη Βασιλική Τούμπα των Αιγών- και τη Θεσσαλονίκη μεγάλωσε η Ολυμπιάδα. Ανάμεσά τους υπήρχε αγάπη και η Θεσσαλονίκη φρόντισε την Ολυμπιάδα κατά τα χρόνια μετά την αναχώρηση και ιδίως μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, παρότι είχε παντρευτεί πλέον τον Κάσσανδρο. Εκείνος, που προσπάθησε να σβήσει τα ίχνη της δυναστείας των Τημενιδών (Φίλιππος, Αλέξανδρος) σκοτώνοντας τον νόμιμο διάδοχο του Αλέξανδρου όπως και τα νόθα τέκνα του, ίδρυσε την πόλη ενώνοντας 16 οικισμούς και της έδωσε το όνομα της Θεσσαλονίκης περί το 315 π.Χ.
Η Θεσσαλονίκη είναι εκείνη που, σύμφωνα με τον λαϊκό μύθο, έχει μεταμορφωθεί σε γοργόνα και διασχίζει τις θάλασσες ρωτώντας τους ναυτικούς αν ζει ο βασιλιάς Αλέξανδρος.
Οι ανασκαφές στον σταθμό Βενιζέλου, όπου έχει εντοπισθεί το Βυζαντινό Σταυροδρόμι και έχουν σταματήσει οι εργασίες για την κατασκευή του μετρό, έγιναν με άκρα μυστικότητα και έφτασαν σε υποκείμενα στρώματα τις τελευταίες ημέρες. Ο στόχος ήταν να διερευνηθεί τι υπήρχε κάτω από τις βυζαντινές αρχαιότητες. Εντοπίσθηκε τμήμα τύμβου, και αναζητήθηκε ο δρόμος και η είσοδος του τάφου, με εξαιρετική επιτυχία, όπως όλα δείχνουν.

Τίθεται, όμως, το μεγάλο θέμα. Τι θα γίνει με αυτά τα αρχαία ευρήματα; Θα εκτεθούν ποτέ για το κοινό της Θεσσαλονίκης; Μπορεί να γίνει ένας εκθεματικός χώρος, μέσα στην πόλη, μέσα στη Θεσσαλονίκη, έτσι ώστε η ιστορία αυτής της πόλης να γίνει κτήμα όλων και όχι μόνο αυτών που ψάχνουν τα ιστορικά ίχνη της; Αυτό θα ήταν πολύ μεγάλο θέμα για τον τουρισμό αυτής της πόλης. Ας αφήσουμε τους επιστήμονες να δουλέψουν, χωρίς εθνικιστικές πιέσεις, και ας ελπίσουμε να γίνει ότι καλύτερο για αυτή την πόλη.



ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ Ο Γιάννης Φραγκούλης γεννήθηκε στην Αθήνα, το 1960, όπου τέλειωσε το εξατάξιο γυμνάσιο. Σπούδασε χημεία στον Καναδά, στο Μόντρεαλ (Quebec), στο Μόνκτον (New Brunswick) και στην Ορλεάνη (Γαλλία). Το 1989 σπούδασε φωτογραφία στην ΑΚΤΟ, στην Αθήνα. Παρακολούθησε σεμινάρια σημειωτικής, με το Δημήτρη Τσατσούλη (φωτογραφίας, λογοτεχνίας και θεάτρου), στο Ελληνοαμερικάνικο Κολλέγιο. Το 2009 τέλειωσε το Master in Arts, από το Middlesex University, με θέμα της διατριβής του, «Ο μύθος, μια αφηγηματική διακειμενικότητα». Το 1989 άρχισε να αρθρογραφεί και το 1990 ξεκίνησε να γράφει κριτικές κινηματογράφου. Το 1992 έγινε μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, της οποίας έχει διατελέσει Πρόεδρος, και της FIPRESCI. Το 1994 έγινε μέλος του «Μικρό» (Σωματείο για την ταινία μικρού μήκους), στο οποίο ήταν Πρόεδρος για δύο θητείες. Το 2000 ξεκίνησε να διδάσκει σε σεμινάρια κινηματογράφου στην Ένωση Τεχνικών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (ΕΤΕΚΤ), στο «Μικρό», στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας, στο Μουσείο Κινηματογράφου, στο Μικρό Πολυτεχνείο, στη Σχολή Κινηματογράφου Λυκούργου Σταυράκου, στο δικό του χώρο και σε συνεργασία με τη filmfabrik Productions, στη Θεσσαλονίκη, όπου διδάσκει κινηματογράφο μέχρι σήμερα στο Κινηματογραφικό Εργαστήρι Fabula, το οποίο διευθύνει. Συμμετείχε στο στρογγυλό τραπέζι της FIPRESCI, στην Κωνσταντινούπολη και στη Φιλιππούπολη με θέμα τον βαλκανικό κινηματογράφο. Συμμετείχε σε κριτικές επιτροπές στα Κρατικά Βραβεία Ποιότητας και σε Φεστιβάλ, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Είναι επιστημονικός σύμβουλος του Εργαστηρίου Almakalma, το οποία ερευνά τον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο (Performance). Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί στην εφημερίδα Εξόρμηση, στην οποία ήταν υπεύθυνος του πολιτιστικού τμήματος, στην Αθηναϊκή, στη Νίκη, στο Μανδραγόρα, στην Ουτοπία, στη Σύγχρονη Εκπαίδευση, στον κατάλογο του Φεστιβάλ της Λάρισας, στη Γραφή, στο Κ.ΛΠ., στο Ριζοσπάστη και στο Αλμανάκ της ΠΕΚΚ. Ίδρυσε το περιοδικό «αντι-Κινηματογράφος», στο οποίο ήταν διευθυντής σύνταξης, το 1992, το περιοδικό «Κινηματογράφος και Επικοινωνία», στο οποίο ήταν διευθυντής, το 2000. Επιμελήθηκε και συνπαρουσίασε, μαζί με τον Κώστα Σταματόπουλο, την εκπομπή «Cineπλάνο», στο 902TV, από το 2008 έως το 2009. Ήταν υπεύθυνος για τους διαδικτυακούς τόπους www.cinemainfo.gr και www.theaterinfo.gr. Ίδρυσε και διεύθυνε το greeceactuality.wordpress.com. και τώρα διευθύνει και αρθρογραφεί στα www.filmandtheater.gr και www.thessalonikinfo.gr. Έχει μεταφράσει το βιβλίο του Jean Mitry, «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», έχει γράψει τα βιβλία «Η κωμωδία στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο», εκδ. Έλευσις, το 2006, «Τι είναι ο κινηματογράφος;», εκδ. Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών (σειρά νεανική Βιβλιοθήκη) και «Κώστας Φέρρης», εκδ. της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών. Έχει οργανώσει διάφορες εκδηλώσεις στην Ελλάδα, όπως το Αφιέρωμα στον Παλαιστινιακό Κινηματογράφο, το 2002, την Εβδομάδα Κλασικού Ιαπωνικού Κινηματογράφου και την Εβδομάδα Σύγχρονου Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, το 2002, ως μέλος της Π.Ε.Κ.Κ. Ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής του Πανοράματος Νέων Δημιουργών, στο Ε.Κ.Θ., στη Θεσσαλονίκη, και ιδρυτής της Κινηματογραφικής Λέσχης Solaris, η οποία δραστηριοποιείται πλέον στη Θεσσαλονίκη. Διευθύνει το Αφηγηματικό Εργαστήριο Fabula, που ερευνά τον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο. Έχει σκηνοθετήσει τρείς ταινίες μικρού μήκους, οι δύο πτυχιακές για το Master στο πανεπιστήμιο Middlesex, και την ταινία-ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, «Η αγία της αρχαίας Μαντινείας». ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ «Μέσα από τις βιτρίνες», 8΄, 2009, σκηνοθεσία «Nafasz», 7΄, 2009, σκηνοθεσία «Η αγία της αρχαίας Μαντινείας», 50΄, 2010, ντοκιμαντέρ, σκηνοθεσία «Στιγμή απολιθωμένη», 31΄, 2010, ντοκιμαντέρ, σκηνοθεσία «Η τελευταία λατέρνα», 6΄, 2010, σεναριακή επιμέλεια «Το κλειδί της επιστροφής», 13΄, 2015, σεναριακή επιμέλεια «Το συρματόπλεγμα», 19΄, 2015, σεναριακή επιμέλεια «Στο Τσινάρι», 7΄, 2017, σκηνοθεσία «Sotos, ζωγράφος αει…πράγμων», 2020, 97΄, σκηνοθεσία-φωτογραφία ΒΙΒΛΙΑ «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», του Jean Mitry, μετάφραση, εκδ. Entracte και Σύγχρονη Εκπαίδευση, Αθήνα, 2001 «Τι είναι ο κινηματογράφος;», εκδ. Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών, Αθήνα, 2004 «Κώστας Φέρρης», εκδ. Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών, Αθήνα 2004 «Η κωμωδία στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο», εκδ. Έλευσις, Τρίπολη, 2006


Copyritght 2022 Thessalonikinfo / All rights reserved