ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ο ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΥΤΟΝΟΗΤΟ
Δημόσιο αγαθό το νερό: γράφει ο Γιάννης Φραγκούλης
Το πολύνεκρο δυστύχημα που έγινε στα Τέμπη, όταν τα τρένα συγκρούστηκαν, έφτανε στη συναισθηματική κορύφωσή του. Την ίδια μέρα ένα νέο νομοσχέδιο έρχεται στη Βουλή. Έρχεται στη συζήτηση και διαμορφώνεται έτσι ένα άλλο τοπίο. Ας το δούμε λίγο πιο θεαματικά: Κάποιοι άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους με τραγικό τρόπο. Κάποιοι άλλοι φέρνουν στη συζήτηση ένα σχέδιο νόμου που απειλεί τη ζωή όλων των ανθρώπων. Μιλάμε για ένα νομοσχέδιο που έχει στον πυρήνα του την πώληση αυτού του φυσικού αγαθού σε μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες.
ΔΗΜΟΣΙΟ ΑΓΑΘΟ ΤΟ ΝΕΡΟ: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΜΙΑΣ ΑΠΕΙΛΗΣ
Το 1997 η ΕΥΑΘ γίνεται ανώνυμη εταιρεία από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Η ΕΥΑΘ εισάγεται στο χρηματιστήριο. Το νερό είναι πλέον ένα απλό εμπόρευμα. Χάνει, ουσιαστικά, το χαρακτήρα του φυσικού αγαθού.
Το 2000 η Ευρωπαϊκή Ένωση εκδίδει την οδηγία 2000/60/ΕΚ. Με αυτή νομοθετείται η εμπορευματοποίηση του νερού. Ο δρόμος είναι πλέον ανοικτός για να αλλάξει χαρακτήρα το νερό: Μπορεί πλέον να γίνει ένα ακόμη εμπόρευμα. Στο χώρο μπορούν πλέον να «παίξουν» οποιεσδήποτε εταιρίες.
Το 2003, η κυβέρνηση ΝΔ και ΠΑΣΟΚ ψηφίζει το νόμο 3199/2003. Ενσωματώνεται η ευρωπαϊκή οδηγία που προαναφέραμε, μόλις 3 χρόνια από την ευρωπαϊκή έκδοση.
Από το 2008 έως το 2009, με κυβέρνηση της ΝΔ εξαγοράζεται ποσοστό της ΕΥΑΘ από την εταιρεία Suez. Είναι ένα κολοσσός που δραστηριοποιείται παγκοσμίως στην εμπορευματοποίηση του νερού. Είναι η πρώτη πράξη 5 χρόνια μετά την ψήφιση του σχετικού νόμου.
«Δημόσιο αγαθό το νερό: η νέα αρχή θα ρυθμίζει
το ρόλο ανάμεσα στους επενδυτές
και την κοινωνία, όσο αφορά στο νερό.»
Το 2012, η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ-ΝΔ εντάσσει στο ΤΑΙΠΕΔ τις μετοχές του Δημοσίου, σε ποσοστό 74%. Με αυτό τον τρόπο δρομολογείται η ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ. Δύο χρόνια αργότερα, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ έγινε λαϊκό δημοψήφισμα στη Θεσσαλονίκη: Σε ποσοστό 98% η κοινωνία αποφάσισε να μην ιδιωτικοποιηθεί το νερό.
Το 2016, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, εφαρμόζεται το 3ο μνημόνιο. Το 59% + 1% των μετοχών της ΕΥΑΘ περνάει στο Υπερταμείο. Προβλέπεται αυτή η αξιοποίηση να έχει διάρκεια για 99 χρόνια. Το 24% παραμένει στο ΤΑΙΠΕΔ
Το 2017, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, υπογράφεται η κοινή υπουργική απόφαση 135275/2017. Εξειδικεύει πιο πολύ τις ευρωπαϊκές οδηγίες, το νερό γίνεται όλο και περισσότερο εμπόρευμα.
Το 2023, με κυβέρνηση της ΝΔ, κατεβαίνει το νομοσχέδιο. Εισάγεται η ΡΑΕ μετονομάζεται σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων. Η νέα αυτή αρχή θα ρυθμίζει το ρόλο ανάμεσα στους επενδυτές και την κοινωνία, όσο αφορά στο νερό.
ΔΗΜΟΣΙΟ ΑΓΑΘΟ ΤΟ ΝΕΡΟ: ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΚΗΝΙΚΟ
Είναι πλέον φανερό ότι το μέλλον που επιφυλάσσεται για το νερό είναι αντίστοιχο με αυτό που ζούμε τα τελευταία δύο χρόνια με το ρεύμα. Η ιδιωτικοποίηση που σχεδιάζεται θα οδηγήσει σε ένα άλλο τοπίο: Αλματώδεις αυξήσεις στα τιμολόγια. Υποβάθμιση της ποιότητας του παρεχόμενου νερού και των υπηρεσιών ύδρευσης.
Η κοινωνία βρίσκεται εναντίον μιας τέτοιας ρύθμισης. Αυτό δείχνει η συναυλία της Κυριακής 2 Απριλίου 2023, στην πλατεία Αριστοτέλους, στη Θεσσαλονίκη. Είναι η αρχή μιας διαδρομής που θα έχει μεγάλο μήκος που θα ξεπεράσει τη χρονική στιγμή των εκλογών. Η κυβέρνηση προσπαθεί να ιδιωτικοποιήσει το νερό και να κληροδοτήσει αυτή την ενέργεια στην επόμενη κυβέρνηση.
«Δημόσιο αγαθό το νερό: η τακτική
του λαϊκού κινήματος είναι η αντίδραση εδώ και τώρα.»
Ξέρουμε πολύ καλά ότι όταν ο ιδιώτης μάνατζερ μπαίνει σε μια επιχείρηση υπογράφει ένα συμβόλαιο. Θα πρέπει να τηρήσουν το συμβόλαιο και οι δύο πλευρές. Άρα η επόμενη κυβέρνηση θα κληρονομήσει ένα «βαρίδι» για όσο διάστημα αναφέρει αυτό το συμβόλαιο.
Γίνεται ξεκάθαρο γιατί η κυβέρνηση της ΝΔ βιάζεται να ξεπουλήσει το νερό: Όλα θα πρέπει να γίνουν πριν αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας υπηρεσιακή κυβέρνηση που θα κάνει τις εκλογές. Έχει περιθώρια 40 μέρες πριν την προκήρυξη των εκλογών. Ο δεύτερος λόγος είναι η προμήθεια που θα πάρουν αυτή που θα κανονίσουν την πώληση. Το χρηματικό ποσό δε θα είναι μικρό.
ΔΗΜΟΣΙΟ ΑΓΑΘΟ ΤΟ ΝΕΡΟ: ΟΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ
Όλα ξεκίνησαν από την Αθήνα και κορυφώθηκαν, την Κυριακή 2 Απριλίου 2023, στη Θεσσαλονίκη. Έπεται συνέχεια. Το παρήγορο είναι ότι πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν πλέον οι λαϊκές πρωτοβουλίες που δεν υποδαυλίζονται από κάποιο ή κάποια κόμματα.
Το ρόλο που θα έπρεπε να παίζει η αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ τον έχει πάρει ο ίδιος ο λαός. Η στρατηγική της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι αυτή του ώριμου φρούτου που θα πέσει, άρα αρκεί να περιμένει. Η τακτική του λαϊκού κινήματος είναι η αντίδραση εδώ και τώρα. Το να μαζευτούν εκατοντάδες άνθρωποι είναι εύκολο. Ο λόγος μπορεί να είναι το δυστύχημα των τρένων στα Τέμπη ή το νερό. Ουσιαστικά όμως δείχνουν ότι η οργή έχει χτυπήσει κόκκινο.
Βλέπουν μια κατά μέτωπο επίθεση από μια κυβέρνηση που δεν κάνει τίποτε άλλο από το να ξεπουλά κάθε τι δημόσιο και να καταστέλλει κάθε λαϊκή αντίδραση. Το «δεν πάει άλλο» είναι στα χείλη του καθενός. Είναι μια φράση που δεν έχει ολοκληρωθεί. Φανταζόμαστε ότι η συνέχειά της είναι «θέλουμε ριζική αλλαγή του πολιτικού σκηνικού». Μάλλον δεν έχουμε αυταπάτες.
Με άλλα λόγια στο δρόμο γεννιέται μια νέα μορφή πολιτικής έκφρασης. Δεν έχει ακόμα πάρει μια δομή, αλλά διαμορφώνεται σταδιακά. Με προηγούμενο την οργή των Αγανακτισμένων και το απότομο ξεφούσκωμά της, θέλουμε να πιστεύουμε ότι σε αυτή την περίπτωση θα έχουμε ένα διαφορετικό πολιτικό πεδίο που θα διαμορφωθεί. Θα πρέπει να το δούμε προσεχτικά και να το μελετήσουμε. Εμείς, αυτό θα κάνουμε.
