ΤΟ IMAGO ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΗ ΤΣΙΟΔΡΑ

και ότι αυτό συνεπάγεται

του Γιάννη Φραγκούλη

(ψυχαναλυτή-ψυχοθεραπευτή)

Ποιος είναι ο συμβολισμός του imago του Σωτήρη Τσιόδρα; Πέρα από την πληροφορία και τη γνώση τι, αυτή η φιγούρα, προσδίδει στον Έλληνα τηλεθεατή; Πολύ περισσότερο τι δίνει σήμερα, διαφορετικό από αυτό που ίσχυε πριν από κάποιους μήνες; Ο Σωτήρης Τσιόδρας είναι σήμερα ένας ήρωας, αλλά ποιο είναι, άραγε, το πρόσημό του;

Ο Σωτήρης Τσιόδρας είναι ο ίδιος άνθρωπος που δήλωνε, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ότι «δεν υπάρχει ανησυχία στην Ελλάδα για τον νέο κοροναϊό που έχει εντοπιστεί στην πόλη Γιουχάν της Κίνας, καθώς η πιθανότητα μιας περιορισμένης μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο είναι μικρή και ο κίνδυνος για την Ευρώπη «χαμηλός», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Σωτήρης Τσιόδρας, επίκουρος καθηγητής Παθολογίας-Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ και επιστημονικός συνεργάτης του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ). Ωστόσο τονίζει πως οι υγειονομικές υπηρεσίες βρίσκονται σε επαγρύπνηση και ετοιμότητα, συντασσόμενες με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, προς τις υγειονομικές αρχές σε όλο τον κόσμο να επαγρυπνούν για την ανίχνευση και διάγνωση κρουσμάτων. «Η ανθρωπότητα παρακολουθεί τις εξελίξεις για το νέο στέλεχος κοροναϊού της οικογένειας των ιών στην οποία ανήκει ο Sars, (Σύνδρομο Οξείας Αναπνευστικής Ανεπάρκειας)», αναφέρει και προσθέτει ότι έως σήμερα δεν υπάρχουν αναφορές για μετάδοση από άτομο σε άτομο ή για μετάδοση σε επαγγελματίες υγείας. Σημειώνει ότι ακόμη δεν υπάρχει σαφή κλινική εικόνα, από πού προέρχεται.» (www.skai.gr, 16/1/2020)

Ο ίδιος άνθρωπος ένα μήνα και κάτι μέρες αργότερα έλεγε εντελώς διαφορετικά λόγια, λίγο αργότερα, με άλλους ειδικούς συμβούλευε την κυβέρνηση να επιβάλλει αποκλεισμό κυκλοφορίας, δεχόμενος, ουσιαστικά ότι αυτά που έλεγε πριν δεν ήταν σωστά. Τι είχε συμβεί άραγε; Ο Σωτήρης Τσιόδρας τον Ιανουάριο μιλούσε ως ειδικός, εκτελώντας διατεταγμένη υπηρεσία από την κυβέρνηση που έπρεπε να καθησυχάσει το «λαουτζίκο», ενώ, ένα μήνα αργότερα, ως εκπρόσωπος του Υπουργείου Υγείας έφτασε στο σημείο να λέει την αλήθεια ως έχει ή περίπου και να μας τονίζει ότι θα πρέπει να προσέχουμε, επιβάλλοντας μία εξουσία που ακουμπά αυτή την πατρική, σε κάθε οικογένεια. Αν την πρώτη φορά ήθελε να καθησυχάσει και να μη σπείρει τον πανικό, τις επόμενες φορές εκφώνησε λόγο εμπεριστατωμένο και καθαρά επιστημονικό, κρύβοντας, ωστόσο κάποια πράγματα. Δεν είπε για τις ελλείψεις στο σύστημα υγείας, για τα μέτρα προστασίας που δε δίδονται στους υπηρετούντες αυτό, για τον κίνδυνο κατάρρευσής του. Πάλι για να μη σπείρει πανικό. Η «αλήθεια» υπάρχει στα μέτρα και τις εξαγγελίες της κυβέρνησης που αποδεικνύουν τις πολλές αδυναμίες του συστήματος υγείας, έτσι όπως έγινε μετά από τις νεοφιλελεύθερες επιθέσεις.

Οι πολίτες όμως τι βλέπουν στον Τσιόδρα; Θα μπορούσαμε να αποκωδικοποιήσουμε το imago του ως εξής: πατρική φιγούρα, πολύτεκνος, βαθιά θρησκευόμενος, ψάλτης, διακεκριμένος επιστήμονας στο εξωτερικό, σεβασμός στην παράδοση, πατριώτης, ηθικός, αλήθεια. Ο πατέρας είναι αυτός που ορίζει το νόμιμο, νομοθετεί. Ο λόγος του είναι στις περισσότερες περιπτώσεις σωστός. Όταν οι προσωπικές του αξίες προστίθενται στο συντηρητικό πνεύμα, το οποίο χαρακτηρίζεται από το χριστιανικό πνεύμα και την άκριτη προσήλωση στην παράδοση, τότε αυτό που αναφέρει χαρακτηρίζεται, συνειρμικά, ως σωστό από αυτόν που ψάχνει να βρει ένα σωτήρα, ακολουθώντας μία μεσσιανική λογική.

Ο Σωτήρης Τσιόδρας έγινε αυτό που έψαχνε ο κόσμος, τουλάχιστον η πλειοψηφία του: ένας ήρωας, ένας κάποιος μεσσίας. Αυτό ήθελε και η κυβέρνηση για να αποκρύψει αυτά που δεν έκανε για να δομήσει ένα καλύτερο σύστημα υγείας ή, πιο σωστά, αυτά που έκανε για να το καταστρέψει. Σε τηλεοπτική εκπομπή του κρατικού καναλιού ξέφυγε από τον Ηλία Κανέλλη, ακολουθώντας το οιδιπόδειό του, ότι «ο Τσιόδρας είναι θεούλης», δυναμώνοντας αυτό το imago. Πίσω από το imago του Τσιόδρα κρύβονται φωνές που λένε την αλήθεια, αυτές των εργαζόμενων στα νοσοκομεία και, ουσιαστικά, χαρακτηρίζονται ως αιρετικές ή προδοτικές. Όταν ο Πατέρας-Τσίοδρας λέει ρητά να μην πηγαίνουμε στις εκκλησίες, όταν αυτή η φωνή γίνεται δεκτή ακόμα και από την ιερή σύνοδο, όταν αυτός ο ίδιος πάει σε μία εκκλησία να ψάλλει, τότε χάνει ένα μεγάλο μέρος του πατρικού του χαρακτήρα και αντιμετωπίζεται ως προδότης, δυναμώνοντας περισσότερο τη μαζική υστερία στην οποία ήταν υποκείμενο το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού λαού.

Δεν μπόρεσαν αυτοί που τον έβρισαν, επειδή αισθάνθηκαν προδομένοι και, κατά συνέπεια, απροστάτευτοι, δεν είδαν τις δύο διαφορετικές υποστάσεις αυτού του ανθρώπου: την ανθρώπινη και την επιστημονική-κυβερνητική. Αυτό δε συνέφερε την κυβέρνηση που θέλει πρόβατα, άκριτους ακολούθους, προσηλωμένους σε δόγματα θρησκευτικά ή εθνικίστικα, θωρακισμένα μυαλά που δε δέχονται να ακούσουν και να αξιολογήσουν μία άλλη άποψη. Ο Τσιόδρας έγινε προδότης και ο λόγος του έχασε ένα μέρος της «αλήθειας» του.

Έτσι μπορούμε πλέον να ακούμε τον επιστήμονα, να ερευνούμε, από το διαδίκτυο, αυτά που γίνονται και λέγονται, κυρίως όμως μπορούμε να πάρουμε αυτές τις αποφάσεις που θεωρούμε ότι είναι σωστές και, τελικά, δίνουμε ραντεβού το καλοκαίρι που αυτή η αρρώστια θα έχει περάσει και θα μιλήσουμε για αυτά που θα έπρεπε να έχουν γίνει για το Εθνικό Σύστημα Υγείας, εδώ και χρόνια. Τώρα είναι η ώρα της σκέψης και των συνετών αποφάσεων. Τα παρατράγουδα βέβαια είναι τα κολλημένα μυαλά στην αλήθεια του κυβερνητικού Τσιόδρα και οι ακολουθούντες της θεωρίες των συνομωσιών. Θα επανέλθουμε.



ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ Ο Γιάννης Φραγκούλης γεννήθηκε στην Αθήνα, το 1960, όπου τέλειωσε το εξατάξιο γυμνάσιο. Σπούδασε χημεία στον Καναδά, στο Μόντρεαλ (Quebec), στο Μόνκτον (New Brunswick) και στην Ορλεάνη (Γαλλία). Το 1989 σπούδασε φωτογραφία στην ΑΚΤΟ, στην Αθήνα. Παρακολούθησε σεμινάρια σημειωτικής, με το Δημήτρη Τσατσούλη (φωτογραφίας, λογοτεχνίας και θεάτρου), στο Ελληνοαμερικάνικο Κολλέγιο. Το 2009 τέλειωσε το Master in Arts, από το Middlesex University, με θέμα της διατριβής του, «Ο μύθος, μια αφηγηματική διακειμενικότητα». Το 1989 άρχισε να αρθρογραφεί και το 1990 ξεκίνησε να γράφει κριτικές κινηματογράφου. Το 1992 έγινε μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, της οποίας έχει διατελέσει Πρόεδρος, και της FIPRESCI. Το 1994 έγινε μέλος του «Μικρό» (Σωματείο για την ταινία μικρού μήκους), στο οποίο ήταν Πρόεδρος για δύο θητείες. Το 2000 ξεκίνησε να διδάσκει σε σεμινάρια κινηματογράφου στην Ένωση Τεχνικών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (ΕΤΕΚΤ), στο «Μικρό», στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας, στο Μουσείο Κινηματογράφου, στο Μικρό Πολυτεχνείο, στη Σχολή Κινηματογράφου Λυκούργου Σταυράκου, στο δικό του χώρο και σε συνεργασία με τη filmfabrik Productions, στη Θεσσαλονίκη, όπου διδάσκει κινηματογράφο μέχρι σήμερα στο Κινηματογραφικό Εργαστήρι Fabula, το οποίο διευθύνει. Συμμετείχε στο στρογγυλό τραπέζι της FIPRESCI, στην Κωνσταντινούπολη και στη Φιλιππούπολη με θέμα τον βαλκανικό κινηματογράφο. Συμμετείχε σε κριτικές επιτροπές στα Κρατικά Βραβεία Ποιότητας και σε Φεστιβάλ, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Είναι επιστημονικός σύμβουλος του Εργαστηρίου Almakalma, το οποία ερευνά τον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο (Performance). Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί στην εφημερίδα Εξόρμηση, στην οποία ήταν υπεύθυνος του πολιτιστικού τμήματος, στην Αθηναϊκή, στη Νίκη, στο Μανδραγόρα, στην Ουτοπία, στη Σύγχρονη Εκπαίδευση, στον κατάλογο του Φεστιβάλ της Λάρισας, στη Γραφή, στο Κ.ΛΠ., στο Ριζοσπάστη και στο Αλμανάκ της ΠΕΚΚ. Ίδρυσε το περιοδικό «αντι-Κινηματογράφος», στο οποίο ήταν διευθυντής σύνταξης, το 1992, το περιοδικό «Κινηματογράφος και Επικοινωνία», στο οποίο ήταν διευθυντής, το 2000. Επιμελήθηκε και συνπαρουσίασε, μαζί με τον Κώστα Σταματόπουλο, την εκπομπή «Cineπλάνο», στο 902TV, από το 2008 έως το 2009. Ήταν υπεύθυνος για τους διαδικτυακούς τόπους www.cinemainfo.gr και www.theaterinfo.gr. Ίδρυσε και διεύθυνε το greeceactuality.wordpress.com. και τώρα διευθύνει και αρθρογραφεί στα www.filmandtheater.gr και www.thessalonikinfo.gr. Έχει μεταφράσει το βιβλίο του Jean Mitry, «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», έχει γράψει τα βιβλία «Η κωμωδία στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο», εκδ. Έλευσις, το 2006, «Τι είναι ο κινηματογράφος;», εκδ. Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών (σειρά νεανική Βιβλιοθήκη) και «Κώστας Φέρρης», εκδ. της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών. Έχει οργανώσει διάφορες εκδηλώσεις στην Ελλάδα, όπως το Αφιέρωμα στον Παλαιστινιακό Κινηματογράφο, το 2002, την Εβδομάδα Κλασικού Ιαπωνικού Κινηματογράφου και την Εβδομάδα Σύγχρονου Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, το 2002, ως μέλος της Π.Ε.Κ.Κ. Ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής του Πανοράματος Νέων Δημιουργών, στο Ε.Κ.Θ., στη Θεσσαλονίκη, και ιδρυτής της Κινηματογραφικής Λέσχης Solaris, η οποία δραστηριοποιείται πλέον στη Θεσσαλονίκη. Διευθύνει το Αφηγηματικό Εργαστήριο Fabula, που ερευνά τον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο. Έχει σκηνοθετήσει τρείς ταινίες μικρού μήκους, οι δύο πτυχιακές για το Master στο πανεπιστήμιο Middlesex, και την ταινία-ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, «Η αγία της αρχαίας Μαντινείας». ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ «Μέσα από τις βιτρίνες», 8΄, 2009, σκηνοθεσία «Nafasz», 7΄, 2009, σκηνοθεσία «Η αγία της αρχαίας Μαντινείας», 50΄, 2010, ντοκιμαντέρ, σκηνοθεσία «Στιγμή απολιθωμένη», 31΄, 2010, ντοκιμαντέρ, σκηνοθεσία «Η τελευταία λατέρνα», 6΄, 2010, σεναριακή επιμέλεια «Το κλειδί της επιστροφής», 13΄, 2015, σεναριακή επιμέλεια «Το συρματόπλεγμα», 19΄, 2015, σεναριακή επιμέλεια «Στο Τσινάρι», 7΄, 2017, σκηνοθεσία «Sotos, ζωγράφος αει…πράγμων», 2020, 97΄, σκηνοθεσία-φωτογραφία ΒΙΒΛΙΑ «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», του Jean Mitry, μετάφραση, εκδ. Entracte και Σύγχρονη Εκπαίδευση, Αθήνα, 2001 «Τι είναι ο κινηματογράφος;», εκδ. Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών, Αθήνα, 2004 «Κώστας Φέρρης», εκδ. Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών, Αθήνα 2004 «Η κωμωδία στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο», εκδ. Έλευσις, Τρίπολη, 2006


Copyritght 2022 Thessalonikinfo / All rights reserved