RE-GENESIS
Ο φωτογράφος και εικαστικός Χρόνης Σπανός γεννήθηκε και ζει στη Θεσσαλονίκη. Ασχολείται με τη φωτογραφία από το 2001. Έχει εκθέσει ατομικά και έχει πάρει μέρος σε ομαδικές εκθέσεις. Σήμερα, με το έργο του «Re-Genesis», απαθανατίζει με τον φακό του όψεις των δομικών και κατασκευαστικών στοιχείων κτιρίων, τις οποίες ανασυνθέτει με τη βοήθεια εξειδικευμένων προγραμμάτων ψηφιακής επεξεργασίας φωτογραφιών, δημιουργώντας εντελώς νέες, πρωτότυπες προσλήψεις του χώρου. Οι αναδιπλασιασμοί, η απόλυτη συμμετρία, η ονειρική και εξωπραγματική διάθεση χαρακτηρίζουν αυτή την ενότητα. Η φωτογραφία είναι απλά η αφορμή. Το τελικό αποτέλεσμα ακροβατεί ανάμεσα στην αρχιτεκτονικά δομημένη εικόνα και το όνειρο. Στο επανατακτοποιημένο χάος και τη φαντασμαγορία…
H Πολυξένη Αδάμ-Βελένη, Αρχαιολόγος-Θεατρολόγος, Διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, γράφει μεταξύ άλλων: «Πρώτο επίπεδο-πρώτη εικόνα: η απλότητα, η καθαρότητα, η λιτότητα, η ηρεμία. Δεύτερο επίπεδο-δεύτερη εικόνα: η θαρραλέα αναπαραγωγή, ο τολμηρός αναδιπλασιασμός του ίδιου θέματος με αποτέλεσμα εντυπωσιακό, πρωτότυπο, προκαλεί έκπληξη, γεννά ερωτηματικά, ξεσκεπάζει το μυστηριακό, ταράζει τα λιμνάζοντα νερά της σκέψης. Re-Genesis, ανα-γέννηση και μετά τι; Η απάντηση επαφίεται στον οποιονδήποτε ευεπίφορο αναγνώστη…».
Ο Χρόνης Σπανός απάντησε στις ερωτήσεις μας.
Πώς ισορροπούν οι φωτογραφίες σου στη διττή τους φύση, τη φωτογραφική και την εικαστική;
Αλληλοσυμπληρώνουν η μια την άλλη πιστεύω. Το φωτογραφικό καρέ, αποτέλεσμα σπουδών και πάθους, δίνει την πρώτη ύλη για την πραγμάτωση του εικαστικού, του φανταστικού. Ως φωτογράφος, διαβάζω τον κόσμο μας με γεωμετρική ματιά, μου είναι εύκολο, οικείο. Θέλοντας όμως να δημιουργήσω και κάτι που δεν απαντάται στην πραγματικότητα, περνάω στον χώρο των εικαστικών τεχνών, με εργαλείο πάλι την φωτογραφία και τις ψηφιακές τεχνολογίες που παρέχονται απλόχερα στις μέρες μας. Έχοντας έντονη την περιέργεια και έμφυτη την ανάγκη πειραματισμού, συνδυάζω τη φωτογραφία με τις εικαστικές τέχνες, θέλοντας και προσδοκώντας την επίτευξη ενός έργου διαφορετικού, βασισμένου στην σημερινή διαθέσιμη τεχνολογία και εμπλουτισμένου με τις υπάρχουσες επιρροές μου και εμμονές μου.
Η επανάληψη των ίδιων μοτίβων είναι εμφανής στις περισσότερες φωτογραφίες. Τί ρόλο παίζουν οι εμμονές στη δουλειά σου;
Ο άνθρωπος διακατέχεται από διάφορες εμμονές, μικρές ή μεγάλες, σε πολλαπλά επίπεδα. Η δική μου εμμονή είναι η φόρμα, η γραμμή, ο κύκλος, η αρχιτεκτονική, η γεωμετρία. Είναι μια σπουδή παραπάνω από 10 χρόνια, μια διαρκής αναζήτηση. Πέραν των κατασκευών που δημιουργήσαμε, υπάρχει μια τεράστια γκάμα φόρμας στον φυσικό κόσμο που μας περιβάλει, οπότε καταλαβαίνετε ότι έχω μια πληθώρα υλικού να δουλέψω, σχεδόν οπουδήποτε! Ένα κτίριο, ένα πεσμένο φθινοπωρινό φύλλο, μια φυσικά χαραγμένη γραμμή στον ορίζοντα αποτελούν πρώτη ύλη για τη ματιά μου και εύφορο έδαφος για τη δημιουργικότητά μου. Παρατηρώ τον κόσμο μέσα από ένα αόρατο, εσωτερικό πρίσμα, που δημιουργεί τμηματικές εικόνες, ξεχωρίζει το όλον, ξεκαθαρίζει την πολύβουη εικόνα που μας περιβάλει, ειδικά στο αστικό τοπίο.
Μήπως οι φωτογραφίες σου δεν είναι ένας απλός πειραματισμός με τη φόρμα, αλλά εμπεριέχουν και τη δική σου πρόταση για το πώς θα έπρεπε να είναι τα μουσεία;
Είμαι λάτρης της αρχιτεκτονικής και τα 5 μουσεία που αποτελούν το έργο Re-Genesis, είναι κτίρια διαφορετικής αρχιτεκτονικής το καθένα, γεγονός που οδήγησε και σε διαφορετική προσέγγιση από την πλευρά μου και σε διαφορετική αισθητική στο τελικό αποτέλεσμα. Θα ήθελα να υπήρχε και μια πιο μοντέρνα προσέγγιση, από πλευράς παρουσίασης γενικότερα. Το θετικό είναι ότι γίνονται προτάσεις μέσα από τα μουσεία, πολλές φορές και ρηξικέλευθης παρουσίασης, όπως είναι η δική μου δουλειά, δίπλα σε αρχαία αγάλματα και σαρκοφάγους, με όμορφο και ιδιαίτερο αποτέλεσμα, τουλάχιστον από την δική μου οπτική γωνία. Πιστεύω ότι η εποχή μας την χρειάζεται αυτή την πρόταση.. Να ξεφύγουμε λίγο από τις νόρμες του παρελθόντος, να ξορκίσουμε τα στοιχειά, να ελευθερωθούμε από προκαταλήψεις και εθελοτυφλισμούς..
Γιατί επιλέγεις την τακτοποίηση του χάους στις φωτογραφίες σου και πώς νομίζεις ότι επιδρά αυτό στο θεατή;
Ζούμε σε εποχή φρενήρους ρυθμού, πολλαπλών απαιτήσεων και συνεχούς αναζήτησης στόχων, πραγματικών ή πλασματικών. Το Internet και η έκρηξη της τεχνολογίας, που κατέστησε εύκολη την πρόσβαση σε αυτό ακόμη και από το κινητό μας τηλέφωνο, δημιούργησε έναν κορεσμό εικόνας και πληροφορίας, που θέλει προσπάθεια για να χαλιναγωγηθεί από τον καθένα μας, αναλόγως τα ενδιαφέροντά του βέβαια. Όλα αυτά, δημιουργούν ένα χάος, γενικό και προσωπικό. Η αυστηρή συμμετρία των έργων μου είναι μια προσπάθεια τακτοποίησης του δικού μου χάους, μια επιστροφή στο απλό, στο εύκολα αναγνώσιμο. Κρίνοντας από τα μέχρι στιγμής σχόλια των θεατών, θα έλεγα ότι δημιουργείται μια αίσθηση ηρεμίας και συνάμα ένας απαλός προβληματισμός στην προσπάθεια ανάγνωσης του εικαστικού έργου και ερμηνείας του. Τα έργα μου δημιουργούν διαλόγους ανάμεσα στους θεατές και στη δική μου ερμηνεία και αυτό είναι ένα πανέμορφο ταξίδι και μια προσωπική επίτευξη στόχου, καθώς θεωρώ ότι οι καλλιτέχνες οφείλουν να δημιουργούν διαλόγους, να εγείρουν ερωτήματα, προβληματισμούς και πολλαπλές αναγνώσεις μέσα από τη δουλειά τους.
Αίθριο του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης (Μ. Ανδρόνικου 6, τηλ. 2310 830538, e-mail: info.amth@culture.gr). Καθημερινά: 08:00 – 20:00, με δωρεάν είσοδο, έως και τις 30 Νοεμβρίου.
Θανάσης Ράπτης
