Ο 100νταετής πόλεμος…

των 116 χρόνων!

Ο εκατονταετής πόλεμος, ίσως ο μακροβιότερος πόλεμος στην Ιστορία, έγινε μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας και είχε πραγματική διάρκεια μεγαλύτερη των 100 ετών. Κάτι σαν… τη Σαρακοστή και την Πεντηκοστή δηλαδή, που αμφότερες έχουν από 48 μέρες, χωρίς κανείς να απαντά στα απεγνωσμένα ερωτήματα των επιστολών Φαύλου…

Ο εκατονταετής πόλεμος διήρκεσε… 116 χρόνια (1337-1453) με πολύ μικρές διακοπές. Η ιστορική σημασία του υπήρξε πολλαπλή. Οι αρμοδιότεροι ημών επί του ζητήματος, λένε ότι ακολουθήθηκαν νέα συστήματα τακτικής, στρατιωτικής σύνθεσης και εξοπλισμού. Κάτι θα ξέρουν…

Αφορμή του δεν ήταν κάποια γυναίκα, αλλά ο ανταγωνισμός δύο απαιτητών του θρόνου της Γαλλίας. Συγκεκριμένα, το 1328 που πέθανε ο βασιλιάς της Γαλλίας Κάρολος Δ΄ άτεκνος και χωρίς αδελφό («όταν πεθαίνει βασιλιάς μη χαίρεσαι λαουτζίκο» έλεγε σωστά ο Κώστας Βάρναλης), το γαλλικό θρόνο διεκδίκησαν αφενός ο Φίλιππος Βαλουά, (πλησιέστερος εξάδελφος του θανόντος), που ανακηρύχθηκε αμέσως βασιλιάς ως Φίλιππος ΣΤ΄ και ίδρυσε τη βασιλική δυναστεία των Βαλουά, αφετέρου ο Εδουάρδος Γ΄, ήδη βασιλιάς της Αγγλίας και ανεψιός εξ αδελφής του θανόντος Καρόλου, που απαίτησε τη διαδοχή στηριζόμενος στον Σαλικό Νόμο, που ίσχυε στη Γαλλία αποκλείοντας τη διαδοχή σε γυναίκες (για να μη νομίζετε…). Αποκλείοντας τη μητέρα του (άλλοι πουλάνε τη μάνα τους για πολύ λιγότερα), κατέστησε εαυτόν νόμιμο διάδοχο του θρόνου.

Η κυριότερη αιτία ήταν η αμετακίνητη απόφαση του Εδουάρδου Γ” να διεκδικήσει το στέμμα της Γαλλίας. Προς την απόφαση αυτή συνετέλεσε και το επαναστατικό πνεύμα διαφόρων εκπατρισμένων Γάλλων, που η εκστρατεία τούς παρείχε την ευκαιρία να λεηλατήσουν μια χώρα, και κυρίως ήταν το θέμα της Φλάνδρας -κλειδί για τις αγγλογαλλικές σχέσεις. Πιο συγκεκριμένα, συνυπήρχαν  η επιδίωξη της Γαλλίας να απομακρύνει τους Άγγλους από την Ακουιτανία, αλλά και η επιδίωξη της Αγγλίας να καταργήσει την υποτέλεια της Γουιένης από τη Γαλλία και να εξασφαλίσει την επιστροφή της Νορμανδίας, του Ανζού και άλλων περιοχών. Και τα δύο κράτη επιδίωκαν την κυριαρχία στην πλούσια περιοχή της Φλάνδρας.

100-years-war-foto2

Ο εκατονταετής πόλεμος κατανέμεται σε τέσσερις περιόδους:

Α) 1337-1360 (αρχή του πολέμου, αγγλικές εκστρατείες του Εδουάρδου Γ΄ και του Μαύρου Πρίγκιπα)

Β) 1364-1380 (γαλλική αντεπίθεση με τον Κάρολο Ε΄, πόλεμος στην Καστίλλη)

Γ) 1381-1428 (αγγλική αντεπίθεση με τον Ερρίκο Ε΄, συμμαχία των Άγγλων με το ατίθασο Δουκάτο της Βουργουνδίας)

Δ) 1429-1453 (δεύτερη γαλλική αντεπίθεση με τον Κάρολο Ζ΄, τελική ήττα της Αγγλίας και λήξη του πολέμου).

Η Γαλλία αν και μεγαλύτερη σε έκταση και πλούτο, αποδείχθηκε πολύ κατώτερη στη πολεμική τέχνη, διότι οι βασιλείς της διεξήγαγαν τον πόλεμο με τα πολιτικά δεδομένα του φεουδαλικού συστήματος της εποχής, δηλαδή με μόνη επικουρία των Γεωδεσποτών και Ευγενών. Αντίθετα, ο Εδουάρδος Γ΄ μετέτρεψε επιτήδεια τη διαμάχη διαδοχής σε αγώνα όλου του λαού (ας μη σχολιάσουμε!), ενώ είχε με το μέρος του κυρίως τον εμπορικό κόσμο του Λονδίνου. Οι Γάλλοι βασιλείς δεν διέθεταν εθνικό στρατό, όπως και σχεδόν καμία χώρα τότε, παρά μόνο σχεδόν άτακτους μισθοφόρους με φτωχό εξοπλισμό και εκπαίδευση. Μη μπορώντας να αντιμετωπίσουν τον οργανωμένο και εξοπλισμένο με τελειοποιημένα μέσα της εποχής αγγλικό στρατό, υπέστησαν βαριές ήττες (Κρεσί 1346, Πουατιέ 1356, Αζενκούρ 1415), ενώ είχαν σχεδόν πάντα αριθμητικό πλεονέκτημα. Όταν όμως άρχισε να συμμετέχει και ο γαλλικός λαός, τότε -και με την παρέλευση του χρόνου- ο πόλεμος ξέφυγε της απλής διαμάχης διαδοχής και μετατράπηκε σε προσπάθεια κατάκτησης ηπειρωτικού ευρωπαϊκού εδάφους εκ μέρους των Άγγλων. Ιδιαίτερα μετά την εμφάνιση της Ιωάννας της Λωρραίνης -η οποία θεωρήθηκε από τους Γάλλους θεόσταλτη και να λείπουν τα σχόλια παρακαλώ- οι ρόλοι αντιστράφηκαν και σημειώθηκαν αρκετές γαλλικές νίκες (Ορλεάνη 1429, Φορμινί 1450, Καστιγιόν 1453). Εκτός από τους Αγγλο-Γάλλους, στη δίνη του πολέμου βρέθηκαν κατά καιρούς και άλλα κράτη ή κρατίδια της εποχής (Βουργουνδία, Βρετάνη, Φλάνδρα, Καστίλλη και Πορτογαλία).

Και ζήσαμε εμείς καλά κι αυτοί καλύτερα…

Θοδωρής Μπακάλης



ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ Ο Γιάννης Φραγκούλης γεννήθηκε στην Αθήνα, το 1960, όπου τέλειωσε το εξατάξιο γυμνάσιο. Σπούδασε χημεία στον Καναδά, στο Μόντρεαλ (Quebec), στο Μόνκτον (New Brunswick) και στην Ορλεάνη (Γαλλία). Το 1989 σπούδασε φωτογραφία στην ΑΚΤΟ, στην Αθήνα. Παρακολούθησε σεμινάρια σημειωτικής, με το Δημήτρη Τσατσούλη (φωτογραφίας, λογοτεχνίας και θεάτρου), στο Ελληνοαμερικάνικο Κολλέγιο. Το 2009 τέλειωσε το Master in Arts, από το Middlesex University, με θέμα της διατριβής του, «Ο μύθος, μια αφηγηματική διακειμενικότητα». Το 1989 άρχισε να αρθρογραφεί και το 1990 ξεκίνησε να γράφει κριτικές κινηματογράφου. Το 1992 έγινε μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, της οποίας έχει διατελέσει Πρόεδρος, και της FIPRESCI. Το 1994 έγινε μέλος του «Μικρό» (Σωματείο για την ταινία μικρού μήκους), στο οποίο ήταν Πρόεδρος για δύο θητείες. Το 2000 ξεκίνησε να διδάσκει σε σεμινάρια κινηματογράφου στην Ένωση Τεχνικών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (ΕΤΕΚΤ), στο «Μικρό», στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας, στο Μουσείο Κινηματογράφου, στο Μικρό Πολυτεχνείο, στη Σχολή Κινηματογράφου Λυκούργου Σταυράκου, στο δικό του χώρο και σε συνεργασία με τη filmfabrik Productions, στη Θεσσαλονίκη, όπου διδάσκει κινηματογράφο μέχρι σήμερα στο Κινηματογραφικό Εργαστήρι Fabula, το οποίο διευθύνει. Συμμετείχε στο στρογγυλό τραπέζι της FIPRESCI, στην Κωνσταντινούπολη και στη Φιλιππούπολη με θέμα τον βαλκανικό κινηματογράφο. Συμμετείχε σε κριτικές επιτροπές στα Κρατικά Βραβεία Ποιότητας και σε Φεστιβάλ, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Είναι επιστημονικός σύμβουλος του Εργαστηρίου Almakalma, το οποία ερευνά τον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο (Performance). Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί στην εφημερίδα Εξόρμηση, στην οποία ήταν υπεύθυνος του πολιτιστικού τμήματος, στην Αθηναϊκή, στη Νίκη, στο Μανδραγόρα, στην Ουτοπία, στη Σύγχρονη Εκπαίδευση, στον κατάλογο του Φεστιβάλ της Λάρισας, στη Γραφή, στο Κ.ΛΠ., στο Ριζοσπάστη και στο Αλμανάκ της ΠΕΚΚ. Ίδρυσε το περιοδικό «αντι-Κινηματογράφος», στο οποίο ήταν διευθυντής σύνταξης, το 1992, το περιοδικό «Κινηματογράφος και Επικοινωνία», στο οποίο ήταν διευθυντής, το 2000. Επιμελήθηκε και συνπαρουσίασε, μαζί με τον Κώστα Σταματόπουλο, την εκπομπή «Cineπλάνο», στο 902TV, από το 2008 έως το 2009. Ήταν υπεύθυνος για τους διαδικτυακούς τόπους www.cinemainfo.gr και www.theaterinfo.gr. Ίδρυσε και διεύθυνε το greeceactuality.wordpress.com. και τώρα διευθύνει και αρθρογραφεί στα www.filmandtheater.gr και www.thessalonikinfo.gr. Έχει μεταφράσει το βιβλίο του Jean Mitry, «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», έχει γράψει τα βιβλία «Η κωμωδία στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο», εκδ. Έλευσις, το 2006, «Τι είναι ο κινηματογράφος;», εκδ. Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών (σειρά νεανική Βιβλιοθήκη) και «Κώστας Φέρρης», εκδ. της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών. Έχει οργανώσει διάφορες εκδηλώσεις στην Ελλάδα, όπως το Αφιέρωμα στον Παλαιστινιακό Κινηματογράφο, το 2002, την Εβδομάδα Κλασικού Ιαπωνικού Κινηματογράφου και την Εβδομάδα Σύγχρονου Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, το 2002, ως μέλος της Π.Ε.Κ.Κ. Ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής του Πανοράματος Νέων Δημιουργών, στο Ε.Κ.Θ., στη Θεσσαλονίκη, και ιδρυτής της Κινηματογραφικής Λέσχης Solaris, η οποία δραστηριοποιείται πλέον στη Θεσσαλονίκη. Διευθύνει το Αφηγηματικό Εργαστήριο Fabula, που ερευνά τον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο. Έχει σκηνοθετήσει τρείς ταινίες μικρού μήκους, οι δύο πτυχιακές για το Master στο πανεπιστήμιο Middlesex, και την ταινία-ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, «Η αγία της αρχαίας Μαντινείας». ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ «Μέσα από τις βιτρίνες», 8΄, 2009, σκηνοθεσία «Nafasz», 7΄, 2009, σκηνοθεσία «Η αγία της αρχαίας Μαντινείας», 50΄, 2010, ντοκιμαντέρ, σκηνοθεσία «Στιγμή απολιθωμένη», 31΄, 2010, ντοκιμαντέρ, σκηνοθεσία «Η τελευταία λατέρνα», 6΄, 2010, σεναριακή επιμέλεια «Το κλειδί της επιστροφής», 13΄, 2015, σεναριακή επιμέλεια «Το συρματόπλεγμα», 19΄, 2015, σεναριακή επιμέλεια «Στο Τσινάρι», 7΄, 2017, σκηνοθεσία «Sotos, ζωγράφος αει…πράγμων», 2020, 97΄, σκηνοθεσία-φωτογραφία ΒΙΒΛΙΑ «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», του Jean Mitry, μετάφραση, εκδ. Entracte και Σύγχρονη Εκπαίδευση, Αθήνα, 2001 «Τι είναι ο κινηματογράφος;», εκδ. Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών, Αθήνα, 2004 «Κώστας Φέρρης», εκδ. Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών, Αθήνα 2004 «Η κωμωδία στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο», εκδ. Έλευσις, Τρίπολη, 2006


Copyritght 2022 Thessalonikinfo / All rights reserved