ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ… ΣΥΝΩΜΟΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΜΒΟΛΙΑ
Εμβόλια-θεωρίες συνομωσιολογίας: γράφει ο Κωνσταντίνος Τριανταφυλλίδης*
Μύθος: Τα εμβόλια ευθύνονται για τις μεταλλάξεις του κορωναϊού. Η αλήθεια: Οι μη εμβολιασμένοι είναι δυνητικά «εργοστάσια» παραγωγής μεταλλάξεων.
Η ταχέως μεταδιδόμενη παραλλαγή Δέλτα εντοπίστηκε στην Ινδία. Αποδεικνύει ότι η πανδημία του κορωναϊού Covid-19 δεν έχει ακόμα τελειώσει. Η εμβολιαστική κάλυψη παραμένει παγκόσμια σε χαμηλά επίπεδα, 11.5% του πληθυσμού. Στη χώρα μας περίπου το 40% ολοκλήρωσε και τη δεύτερη δόση.
ΕΜΒΟΛΙΑ-ΘΕΩΡΙΕΣ ΣΥΝΩΜΟΣΙΟΛΟΓΙΑΣ: ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΙΟΥ;
Την ίδια ώρα οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι οι μη εμβολιασμένοι είναι δυνητικά «εργοστάσια» παραγωγής μεταλλάξεων. Επιτρέπουν στον κορωναϊό να αναζητεί τρόπους ώστε να είναι πιο μεταδοτικός. Ίσως και πιο επικίνδυνος.
Το αντιεμβολιαστικό κίνημα στη χώρα μας και αλλού ισχυρίζεται ότι τα εμβόλια ή τα παραγόμενα αντισώματα ευθύνονται για τις μεταλλάξεις του κορωναϊού. Δεκάδες χιλιάδες συμπολίτες μας επικροτούν τους ομιλούντες σε αυτές τις συνεντεύξεις, στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης ή σε βίντεο.
Ο κορωναϊός δεν έχει οργανίδια για τον πολλαπλασιασμό του. Δεν μπορεί να κάνει τη βιοσύνθεση πρωτεϊνών. Ως εκ τούτου, χρησιμοποιεί οργανίδια, τα ριβοσώματα του ανθρώπινου κυττάρου.
ΕΜΒΟΛΙΑ-ΘΕΩΡΙΕΣ ΣΥΝΩΜΟΣΙΟΛΟΓΙΑΣ: ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΛΛΑΞΗΣ
Με απλά λόγια, συμπεριφέρεται ως σύγχρονος πειρατής. Από τη στιγμή που εισβάλλει, όλο το πλήρωμα του πλοίου -τα οργανίδια του κυττάρου- λειτουργούν για τον πολλαπλασιασμό του. Αυτό γίνεται μέχρι εξαντλήσεως του ανθρώπινου κυττάρου.
Γνωρίζουμε μάλιστα ότι οι RNA ιοί μεταλλάσσονται αρκετά γρήγορα. Σίγουρα πιο γρήγορα από τους ιούς με γενετικό υλικό DNA. Ο SARS-CoV-2, ωστόσο, έχει σύστημα επιδιόρθωσης των λαθών του. Πρόκειται για ένα ιό μέτριας ταχύτητας μετάλλαξης. Σε κάθε περίπτωση, αρκετά πιο αργό από τον ιό της γρίπης.
Ερευνητές υπολόγισαν ότι κάθε μολυσμένο άτομο φέρει περίπου 1 δισεκατομμύριο έως 100 δισεκατομμύρια ιοσώματα SARS-CoV-2, κατά τη διάρκεια της μόλυνσης. Κατά τη διάρκεια μιας μόλυνσης ο ιός SARS-CoV-2 θα υποστεί περίπου 0,1 μεταλλάξεις στο γονιδίωμά του.
Δεδομένου ότι έχουν μολυνθεί 185.524.785 άτομα μέχρι σήμερα, μπορούμε να υποθέσουμε ότι μεταλλάχθηκε χιλιάδες φορές. Για παράδειγμα, 4.000 μεταλλάξεις έχουν ιχνηλατηθεί στο γονίδιο που καθορίζει την πρωτεΐνη της ακίδας του κορωναϊού.
Οι περισσότερες μεταλλάξεις δεν επιφέρουν κάποια συνέπεια στις ιδιότητες του ιού ή είναι επιβλαβείς για αυτόν. Μερικές μπορούν να τον καταστήσουν πιο μολυσματικό ή απειλητικό για τον ξενιστή, δηλαδή τον άνθρωπο. Πως;
ΕΜΒΟΛΙΑ-ΘΕΩΡΙΕΣ ΣΥΝΩΜΟΣΙΟΛΟΓΙΑΣ: ΣΤΕΛΕΧΗ ΠΟΥ ΕΠΙΚΡΑΤΟΥΝ
Σε αυτό το σημείο είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε ότι οι μεταλλάξεις είναι τυχαία λάθη. Συμβαίνουν κατά την αντιγραφή-πολλαπλασιασμό του γονιδιώματος (RNA) του ιού. Έτσι προκύπτουν τυχαία ιοί από τους προγόνους τους λόγω των μεταλλάξεων που έχουν. Οι μεταλλάξεις αυτές τότε υπεισέρχονται στο φίλτρο της «φυσικής επιλογής». Αν μία μετάλλαξη προσφέρει πλεονέκτημα, όσον αφορά στην εξάπλωση του ιού, τότε αυτή η μετάλλαξη είναι πιθανόν να επικρατήσει σε βάθος χρόνου.
Τι σημαίνουν, όμως, όλα αυτά για τα εμβόλια του κορωναϊού; Προχωράει ο εμβολιασμός στο γενικό πληθυσμό. Είναι πιθανόν, σταδιακά, μέσω της φυσικής επιλογής, να επικρατήσουν στελέχη με μεταλλάξεις που θα διαφεύγουν από τα εμβόλια.
Πράγματι, ήδη γνωρίζουμε ότι παραλλαγές του κορωναϊού προκαλούν ανησυχία. Αυτές είναι, για παράδειγμα, της Βρετανίας (Β.1.1.7), της Νότιας Αφρικής (Β.1.351) Βραζιλίας (Ρ1) και της Ινδίας (Β.1.617.2). Έχουν πλέον συμβολιστεί με τα γράμματα Α (Alpha), Β (Β=Beta), Γ (γ=Gamma) και Δ (δ=Delta). Έχουν κάποιες μεταλλάξεις που τις κάνουν πιο αποτελεσματικές ή μειώνουν την αποτελεσματικότητα των συγκεκριμένων εμβολίων.
ΕΜΒΟΛΙΑ-ΘΕΩΡΙΕΣ ΣΥΝΩΜΟΣΙΟΛΟΓΙΑΣ: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Ο εμβολιασμός ενδέχεται να οδηγήσει σε επιλογή ορισμένων παραλλαγών. Εξακολουθεί, όμως, να είναι αποτελεσματικός στην καταστολή του. Το συνολικό αποτέλεσμα είναι μία δραματική μείωση των λοιμώξεων. Μία ηπιότερη ασθένεια όταν ο ιός καταφέρνει να διαπεράσει το εμβόλιο.
Ύστερα από αυτά τα στοιχεία, ο στόχος της κυβέρνησης και των πολιτών πρέπει να είναι διττός. Από τη μία να σωθούν άμεσα ζωές. Από την άλλη να δοθούν λιγότερα περιθώρια στον ιό να εξελιχθεί περαιτέρω. Να μη δημιουργήσει το τέταρτο κύμα της πανδημίας.
Πως; Απλώς εμβολιαζόμενοι σήμερα!!
*Ο Κωνσταντίνος Τριανταφυλλίδης είναι ομότιμος καθηγητής γενετικής και γενετικής ανθρώπου, Τμήμα βιολογίας του Α.Π.Θ.