Ο καιρός-περί πραγματικότητας

Ο ΚΑΙΡΟΣ-ΠΕΡΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Ο καιρός-περί πραγματικότητας | γράφει ο Γιάννης Φραγκούλης*

Ο καιρός τη Δευτέρα 11 Οκτωβρίου 2021 στη Θεσσαλονίκη θα είναι:

Μεσάνυχτα: 14ο, 86%, 3 μποφόρ, ανατολικός άνεμος, ασθενής βροχή

3.00: 14ο, 86%, 3 μποφόρ, ανατολικός άνεμος, βροχή

6.00: 14ο, 89%, 3 μποφόρ, ανατολικός άνεμος, καταιγίδα

9.00: 14ο, 88%, 3 μποφόρ, ανατολικός άνεμος, ασθενής βροχή

12.00: 15ο, 93%, 1 μποφόρ, βορειοανατολικός άνεμος, βροχή

15.00: 17ο, 88%, 1 μποφόρ, ανατολικός άνεμος, ασθενής βροχή

18.00: 18ο, 86%, 1 μποφόρ, ανατολικός άνεμος, συννεφιασμένος

21.00: 16ο, 91%, 2 μποφόρ, ανατολικός άνεμος, αρκετά σύννεφα

Μεσάνυχτα: 15ο, 94%, 1 μποφόρ, ανατολικός άνεμος, αρκετά σύννεφα.

Ο ΚΑΙΡΟΣ-ΠΕΡΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ | ΜΙΑ ΠΡΩΤΗ ΕΝΝΟΙΑ

Ποια είναι η έννοια της πραγματικότητας; Είναι μία μονοδιάστατη έννοια; Στην καθημερινή μας ομιλία πολλές φορές αναφερόμαστε στην πραγματικότητα σα να είναι μία και μοναδική για ένα γεγονός. Είναι όμως έτσι τα πράγματα;

Ας πάρουμε ένα παράδειγμα ενός συμβάντος. Το έχουν δει διάφοροι άνθρωποι την ίδια ακριβώς στιγμή. Κατόπιν τους ρωτάμε τι έχει ακριβώς συμβεί. Με έκπληξη θα παρατηρήσουμε ότι θα πάρουμε διαφορετικές απαντήσεις τόσες όσοι είναι οι θεατές του. Γιατί;

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει την ικανότητα να συνδυάζει τις πληροφορίες. Από αυτές φτιάχνει μία αφήγηση που έχει ένα κύριο χαρακτηριστικό: η δομή της είναι ξεχωριστή για τον κάθε άνθρωπο. Αυτό συμβαίνει επειδή συγκρίνει. Αυτό που έχει συμβεί είναι μία αφήγηση. Αν την καταγράφαμε με μία κάμερα με ευρυγώνιο φακό θα είχαμε μία αντικειμενική καταγραφή της. Το μάτι του ανθρώπου βλέπει λιγότερα από ότι βλέπει αυτή η κάμερα. Από την άλλη αποθηκεύει όλες αυτές τις πληροφορίες στο ασυνείδητο.

Ο καιρός-περί πραγματικότητας

Ο ΚΑΙΡΟΣ-ΠΕΡΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ | ΜΙΑ ΝΕΥΡΩΣΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Από αυτή τη δεξαμενή πληροφοριών που είναι το ασυνείδητο συλλέγουμε κάποιες πληροφορίες. Τις συνδυάζουμε με τα στοιχεία του παρόντος και φτιάχνουμε τη δική μας αφήγηση. Εκτός αυτών προσθέτουμε το συναισθηματικό στοιχείο. Μπορούμε να πούμε ότι «χρωματίζουμε» αυτή την αφήγηση. Δίνουμε τα δικά μας στοιχεία για να δομήσουμε την προσωπική μας αφήγηση για αυτό το γεγονός.

Με αυτό το παράδειγμα καταλαβαίνουμε ότι ο κάθε θεατής ενός συμβάντος φτιάχνει τη δική του αφήγηση που δεν έχει ακριβώς την ίδια δομή με τις άλλες. Όπως το χαρακτήριζε ο Ζακ Λακάν, η αντίληψη της πραγματικότητας είναι μία νευρωσική διαδικασία. Με αυτό τον τρόπο εξηγούσε αυτές τις διαφορετικές εκδοχές της. Όμως, αν ακολουθήσουμε την ίδια λογική, θα δούμε ότι αυτή η νευρωσική διαδικασία διαφέρει ανάλογα με τα συναισθήματα που έχει ο ίδιος άνθρωπος σε διαφορετικές στιγμές της ζωής του. Η αφήγηση για αυτό το ίδιο συμβάν θα είναι διαφορετική τόσο όσο αλλάζει ο ψυχισμός του.

Ο ΚΑΙΡΟΣ-ΠΕΡΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ | Η ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

Σα συμπέρασμα μπορούμε να πούμε ότι έχουμε περισσότερες από μία εκφάνσεις της πραγματικότητας. Ακόμα και στον ίδιο άνθρωπο. Δεν μπορούμε να μιλάμε για την πραγματικότητα. Μπορούμε να αναφερθούμε σε μία έκφανσή της. Επίσης έχουμε τη δυνατότητα να συγκρίνουμε αυτές τις διαφορετικές εκφάνσεις. Να βγάλουμε και άλλα συμπεράσματα. Όπως: Αυτό το γεγονός τι συναίσθημα προκάλεσε σε αυτούς τους ανθρώπους. Αν ήταν δυσάρεστο ή ευχάριστο. Αν ήταν αρνητικοί απέναντί του. Πως αυτοί θα αντιδρούσαν αν ήθελαν να πάρουν θέση. Ο κατάλογος είναι μακρύς.

Φτάνουμε έτσι στη σύγκριση. Για αυτό τον τρόπο επεξεργασίας θα μιλήσουμε στο επόμενο σημείωμά μας.

Η πρόγνωση του καιρού βασίζεται στο meteo.gr

*Ο Γιάννης Φραγκούλης είναι ψυχαναλυτής.

Μεταφορά στο προηγούμενο σημείωμα


Tagged:


ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ Ο Γιάννης Φραγκούλης γεννήθηκε στην Αθήνα, το 1960, όπου τέλειωσε το εξατάξιο γυμνάσιο. Σπούδασε χημεία στον Καναδά, στο Μόντρεαλ (Quebec), στο Μόνκτον (New Brunswick) και στην Ορλεάνη (Γαλλία). Το 1989 σπούδασε φωτογραφία στην ΑΚΤΟ, στην Αθήνα. Παρακολούθησε σεμινάρια σημειωτικής, με το Δημήτρη Τσατσούλη (φωτογραφίας, λογοτεχνίας και θεάτρου), στο Ελληνοαμερικάνικο Κολλέγιο. Το 2009 τέλειωσε το Master in Arts, από το Middlesex University, με θέμα της διατριβής του, «Ο μύθος, μια αφηγηματική διακειμενικότητα». Το 1989 άρχισε να αρθρογραφεί και το 1990 ξεκίνησε να γράφει κριτικές κινηματογράφου. Το 1992 έγινε μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, της οποίας έχει διατελέσει Πρόεδρος, και της FIPRESCI. Το 1994 έγινε μέλος του «Μικρό» (Σωματείο για την ταινία μικρού μήκους), στο οποίο ήταν Πρόεδρος για δύο θητείες. Το 2000 ξεκίνησε να διδάσκει σε σεμινάρια κινηματογράφου στην Ένωση Τεχνικών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (ΕΤΕΚΤ), στο «Μικρό», στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας, στο Μουσείο Κινηματογράφου, στο Μικρό Πολυτεχνείο, στη Σχολή Κινηματογράφου Λυκούργου Σταυράκου, στο δικό του χώρο και σε συνεργασία με τη filmfabrik Productions, στη Θεσσαλονίκη, όπου διδάσκει κινηματογράφο μέχρι σήμερα στο Κινηματογραφικό Εργαστήρι Fabula, το οποίο διευθύνει. Συμμετείχε στο στρογγυλό τραπέζι της FIPRESCI, στην Κωνσταντινούπολη και στη Φιλιππούπολη με θέμα τον βαλκανικό κινηματογράφο. Συμμετείχε σε κριτικές επιτροπές στα Κρατικά Βραβεία Ποιότητας και σε Φεστιβάλ, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Είναι επιστημονικός σύμβουλος του Εργαστηρίου Almakalma, το οποία ερευνά τον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο (Performance). Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί στην εφημερίδα Εξόρμηση, στην οποία ήταν υπεύθυνος του πολιτιστικού τμήματος, στην Αθηναϊκή, στη Νίκη, στο Μανδραγόρα, στην Ουτοπία, στη Σύγχρονη Εκπαίδευση, στον κατάλογο του Φεστιβάλ της Λάρισας, στη Γραφή, στο Κ.ΛΠ., στο Ριζοσπάστη και στο Αλμανάκ της ΠΕΚΚ. Ίδρυσε το περιοδικό «αντι-Κινηματογράφος», στο οποίο ήταν διευθυντής σύνταξης, το 1992, το περιοδικό «Κινηματογράφος και Επικοινωνία», στο οποίο ήταν διευθυντής, το 2000. Επιμελήθηκε και συνπαρουσίασε, μαζί με τον Κώστα Σταματόπουλο, την εκπομπή «Cineπλάνο», στο 902TV, από το 2008 έως το 2009. Ήταν υπεύθυνος για τους διαδικτυακούς τόπους www.cinemainfo.gr και www.theaterinfo.gr. Ίδρυσε και διεύθυνε το greeceactuality.wordpress.com. και τώρα διευθύνει και αρθρογραφεί στα www.filmandtheater.gr και www.thessalonikinfo.gr. Έχει μεταφράσει το βιβλίο του Jean Mitry, «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», έχει γράψει τα βιβλία «Η κωμωδία στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο», εκδ. Έλευσις, το 2006, «Τι είναι ο κινηματογράφος;», εκδ. Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών (σειρά νεανική Βιβλιοθήκη) και «Κώστας Φέρρης», εκδ. της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών. Έχει οργανώσει διάφορες εκδηλώσεις στην Ελλάδα, όπως το Αφιέρωμα στον Παλαιστινιακό Κινηματογράφο, το 2002, την Εβδομάδα Κλασικού Ιαπωνικού Κινηματογράφου και την Εβδομάδα Σύγχρονου Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, το 2002, ως μέλος της Π.Ε.Κ.Κ. Ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής του Πανοράματος Νέων Δημιουργών, στο Ε.Κ.Θ., στη Θεσσαλονίκη, και ιδρυτής της Κινηματογραφικής Λέσχης Solaris, η οποία δραστηριοποιείται πλέον στη Θεσσαλονίκη. Διευθύνει το Αφηγηματικό Εργαστήριο Fabula, που ερευνά τον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο. Έχει σκηνοθετήσει τρείς ταινίες μικρού μήκους, οι δύο πτυχιακές για το Master στο πανεπιστήμιο Middlesex, και την ταινία-ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, «Η αγία της αρχαίας Μαντινείας». ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ «Μέσα από τις βιτρίνες», 8΄, 2009, σκηνοθεσία «Nafasz», 7΄, 2009, σκηνοθεσία «Η αγία της αρχαίας Μαντινείας», 50΄, 2010, ντοκιμαντέρ, σκηνοθεσία «Στιγμή απολιθωμένη», 31΄, 2010, ντοκιμαντέρ, σκηνοθεσία «Η τελευταία λατέρνα», 6΄, 2010, σεναριακή επιμέλεια «Το κλειδί της επιστροφής», 13΄, 2015, σεναριακή επιμέλεια «Το συρματόπλεγμα», 19΄, 2015, σεναριακή επιμέλεια «Στο Τσινάρι», 7΄, 2017, σκηνοθεσία «Sotos, ζωγράφος αει…πράγμων», 2020, 97΄, σκηνοθεσία-φωτογραφία ΒΙΒΛΙΑ «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», του Jean Mitry, μετάφραση, εκδ. Entracte και Σύγχρονη Εκπαίδευση, Αθήνα, 2001 «Τι είναι ο κινηματογράφος;», εκδ. Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών, Αθήνα, 2004 «Κώστας Φέρρης», εκδ. Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών, Αθήνα 2004 «Η κωμωδία στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο», εκδ. Έλευσις, Τρίπολη, 2006


Copyritght 2022 Thessalonikinfo / All rights reserved