Ομοφυλοφιλία και ναζισμός

ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑΖΙΣΜΟΣ

ΑΝΑΛΥΣΗ

ΚΡΥΜΜΕΝΗ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑΖΙΣΜΟΣ

Ομοφυλοφιλία και ναζισμός: γράφει ο Γιάννης Τσιτσίμης

«Ο αντισημιτισμός είναι η επανάσταση σε τιμή ευκαιρίας»

Β. Γιανκέλεβιτς

Με αφορμή το κείμενο του Βλαντιμίρ Γιανκέλεβιτς, «Η ψυχανάλυση του αντισημιτισμού» (1943). Στο ολιγοσέλιδο κείμενο του γαλλοεβραίου φιλοσόφου Βλαντιμίρ Γιανκέλεβιτς1 με τίτλο «Η ψυχανάλυση του αντισημιτισμού», διατυπώνεται η κεντρική σκέψη: Ένα μεγάλο μέρος της ψυχωτικής αηδίας του ναζιστικού φαινομένου περικλείει μέσα του την καλά κρυμμένη ομοφυλοφιλία. Αλλά και την τάση για παιδεραστία. Δύο άξονες γύρω από τους οποίους δομήθηκαν οι παράμετροι της εθνικοσοσιαλιστικής χυδαιότητας της δεκαετίας του ’30 και του ’40.

ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑΖΙΣΜΟΣ: ΤΟ ΟΞΥΜΩΡΟ ΣΧΗΜΑ

Πραγματικά είναι δυνατό να αναλύσουμε και να παρατηρήσουμε -για τον προσεκτικό μελετητή που έχει πίστωση χρόνου- τη μεγάλη αντίφαση. Το εκπληκτικό οξύμωρο σχήμα που διαθέτει ο χιτλερισμός από την εμφάνιση αλλά και κυρίως στην επικράτησή του: Κυνηγά τους ομοφυλόφιλους, τους στέλνει σε στρατόπεδα-κέντρα κράτησης. Όπου υποθετικά θα τους αναμορφώσει ώστε να επιστρέψουν στην κοινωνία των Αρίων Γερμανών  ως «καθαροί» και «υγιείς».

«Ομοφυλοφιλία και ναζισμός: το σώμα

ως ιδέα και ως ελατήριο για το ανώτερο

βήμα του εθνικοσοσιαλισμού.»

Κλείνει με τη βία τα καμπαρέ όπου μεταξύ βερολινέζικου τραγουδιού και ατμόσφαιρας ελευθεριάζουσας. Τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια μπορούσαν ακόμη να εκφραστούν έξω από τα όρια του εσωτερικού του σπιτιού τους. Θεσπίζει νόμους που απαγορεύουν κάθε ομοφυλόφιλη σχέση και συμπεριφορά. Σημαδεύει τους άνδρες ομοφυλόφιλους ως μιάσματα ανάλογα με τα αντίστοιχα εβραϊκά. Τους περιθωριοποιεί, τους αποκλείει και πολλά άλλα.

ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑΖΙΣΜΟΣ: ΣΩΜΑ-ΜΗΧΑΝΗ

Την ίδια στιγμή έρχεται στο προσκήνιο το σώμα ως μηχανή του έθνους. Δείγμα υγείας, η καθαρότητα του σώματος ως πρώτο βήμα για την καθαρότητα της φυλής των Αρίων Γερμανών. Το σώμα ως ιδέα και ως ελατήριο για το ανώτερο βήμα του εθνικοσοσιαλισμού. Το σώμα η βιτρίνα του καθεστώτος. Ποιο σώμα όμως; Φυσικά το καλαίσθητο και γραμμωμένο ανδρικό! Το γυναικείο υποχωρεί και βυθίζεται μπροστά στους καλλίγραμμους ναζί. Εκτελούν άψογα τα «σωματικά» τους καθήκοντα με αθλητικές στολές.

Το γυναικείο κορμί παραμερίζεται στις ανάγκες τη καλής υγείας για την επερχόμενη τεκνοποίηση και παραγωγή «καθαρών» και αμόλυντων γερμανόπουλων. Αν οι γυναίκες-μέλη της Χρυσής Αυγής γνώριζαν έστω και στο ελάχιστο τι ακριβώς πρεσβεύει το κόμμα αυτό για την έννοια της γυναίκας και πόσο την υποτιμά σε βαθμό υπερθετικό η «ιδεολογία» του κόμματος, θα έφευγαν τρέχοντας. Προφανώς όμως  για να είσαι και γυναίκα και ναζί πάει να πει ότι έχει ολισθήσει στη σκιά του κτήνους από καιρό.

Ομοφυλοφιλία και ναζισμός

Ο Γιανκέλεβιτς υπογραμμίζει τα κοινά στοιχεία μεταξύ δίωξης εβραίων και ομοφυλόφιλων. Κυρίως υποδεικνύει το σημείο όπου ένας εβραίος είναι δυνατό να συναντηθεί με ομοφυλόφιλη ερωτική επιλογή. Στο σημείο αυτό κάθε προσπάθεια σωτηρίας είναι χαμένη. Το άτομο θα διωχτεί με διπλή εντολή τιμωρίας. Για την εθνική του καταγωγή και για την ερωτική του συνεύρεση. Και όλα αυτά μέσα σε μια κοινωνία απαθή. Μια κοινωνία αποκλειστικά ετερόφυλων επιλογών. Βομβαρδισμένη από καιρό από την έξυπνη επαναλαμβανόμενη προπαγάνδα: Σφυροκοπά τις αισθήσεις και παρουσιάζει αποτελέσματα ήδη τελειωμένα. Επομένως κάθε αντίδραση περιττεύει.

ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑΖΙΣΜΟΣ: ΤΟ ΣΩΜΑ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΟ ΕΘΝΟΣ

Το γελοίο: Οι Ναζί προσδοκούν το τέλος της σεξουαλικής επιλογής του ατόμου. Προεκτείνοντας την απαγόρευση της ομοφυλοφιλίας στους γάμους μόνο μεταξύ Αρίων. Το τέλος των μεικτών σχέσεων. Μια εβραιοπούλα δε διανοείται να θέλει γνήσιο Γερμανό. Εξάγοντας εντέλει ένα αντισημιτικό, αντιμαρξιστικό και αντιερωτικό όραμα μιας κοινωνίας αταξικά άφυλης και νεκρής συναισθημάτων. Τα παιδιά -ειδικά τα αγόρια- ανήκουν στο Κράτος-΄Εθνος. Μια νέα σπαρτιατική κοινωνία εγείρεται πάνω από πτώματα και κόκαλα «κατώτερων» λαών.

«Ομοφυλοφιλία και ναζισμός: ένας συμβολισμός

για την αγόρευση και ταυτόχρονη απαγόρευση.»

Ωστόσο η προβολή του ανδρικού στοιχείου ως ζωοποιό ύδωρ του καθεστώτος είναι διάχυτη και παντού. Η αυστηρότητα με τη διατροφή και την καθαριότητα που ξεπερνάει την υπερβολή. Η αποφυγή του γυμνού ως εικόνα και αντένδειξη κρατικής ηθικής. Η πολυσχιδής αμφιταλάντευση του κανονικού απέναντι στο ακανόνιστο, δηλαδή στο ανυπότακτο. Η παραδοχή ότι η καταπίεση των ενστίκτων είναι απαραίτητη ως γέφυρα για το μέλλον του έθνους. Ακόμη και αν αυτό καταλήξει ομαδικά ψυχοβλαβές και καταθλιπτικό δεν είναι παρά το ελάχιστο τίμημα: Για ανακαλυφθεί ο άνδρας που προτιμά την ηδονή του πρωκτού από εκείνη του αιδοίου.

ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑΖΙΣΜΟΣ: ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΙΤΡΙΝΑ

Ο Ερνστ Ρεμ2 ήταν υπαρχηγός του Χίτλερ για πολλά χρόνια και γενικός διοικητής-ιδρυτής των ταγμάτων εφόδου. Χωρίς αυτά ουδέποτε μαλθακοί τύποι σαν τον Γκέμπελς και τον Χίτλερ θα καταλάμβαναν δια εφόδου και βίας παρακρατικής την εξουσία. Έστω και σε μια Γερμανία παραπαίουσα του μεσοπολέμου. Δεν ήταν το μοναδικό εξέχων στέλεχος των Ναζί που υπήρξε ανοικτά ομοφυλόφιλος. Όμως και αυτός όπως και οι άλλοι έπρεπε να καλυφθούν από τη βιτρίνα: Η οποία όμως δε σταματούσε να προάγει το ημίγυμνο αθλητικό ανδρικό απολλώνιο σώμα παντού!

«Ομοφυλοφιλία και ναζισμός: η γερμανοναζιστική

κουλτούρα λατρεύει το αρχαιοελληνικό δεδομένο.»

Ένας συμβολισμός για την αγόρευση και ταυτόχρονη απαγόρευση του οποίου ένας ψυχαναλυτής θα είχε να δει πολλά. Δεν είναι τυχαίο ότι για την έρευνα του φαινομένου ο Γιανκέλεβιτς καταφεύγει στην ψυχαναλυτική μέθοδο στο κείμενό του. Ο Ρεμ πλήρωσε για την επιλογή του: Όχι τόσο την ερωτική όσο για την εμμονή του να θέλει μια στρατικοποίηση του εθνικοσοσιαλιστικού κινήματος. Απολύτως όμως ελεγχόμενη από αυτόν. Ο στρατηγός Φριτς3, γενικός διοικητής του στρατού του Χίτλερ τότε, επίσης απομακρύνθηκε. Όταν διασπάρθηκαν κατηγορίες εναντίον του για ομοφυλοφιλικές σχέσεις. Πριν αποδειχτεί οτιδήποτε, ο (καλύτερος) στρατηγός του επιτελείου ήταν παρελθόν.

Ομοφυλοφιλία και ναζισμός

ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑΖΙΣΜΟΣ: ΤΟ ΔΙΤΤΟ ΘΕΜΑ

Το διττό και ειρωνικό πρόβλημα: Η γερμανοναζιστική κουλτούρα λατρεύει το αρχαιοελληνικό δεδομένο όπως αυτό προβάλλεται στο φως. Την τέχνη, το σώμα, τη θυσία στη μάχη. Την ίδια στιγμή δηλαδή λατρεύει -ασυνείδητα ή συνειδητά- ιδού το ατόπημα, την κατεξοχήν ελευθέρων σχέσεων κοινωνία. Σε αυτή οι αρσενοκοίτηδες έκαναν θραύση. Δάσκαλοι πλάγιαζαν με τους μαθητές τους. Πολεμιστές γυμνοί έλουζαν ο ένας τον άλλο. Άνδρες δήλωναν ανοικτά τον έρωτά τους για άλλους άνδρες. Επιφανείς πολιτικοί διοικούσαν με το φαλλό στο μυαλό τους. Η παιδεραστία ειδικά των νέων εφήβων έδινε κι έπαιρνε. Λαμβάνοντας πάντα υπόψη τα ήθη της κοινωνίας των Ελλήνων και την κρατούσα άποψη περί φαλλοφόρου ανδρισμού.

«Ομοφυλοφιλία και ναζισμός: δεν θα ήταν

η πρώτη φορά που ο αντισημιτισμός

χρησιμοποιήθηκε για να επιβληθούν

τετελεσμένες αποφάσεις κράτους.»

Αυτό επιχειρεί ακριβώς η εθνικοσοσιαλιστική κοινωνία να κρύψει: Τη λατρεία του ανδρικού γυμνού. Με την επιβολή νόμων και τη διάταξη καθημερινών απαγορεύσεων. Με την επιτηδευμένη σύγχυση και μείξη του αντισημιτισμού με το  ομοφυλοφιλικό γίγνεσθαι. Θυμηθείτε όμως: Όταν κάτι επιχειρείται με μανία και πάθος να συγκαλυφθεί δεν είναι παρά στην ουσία κάτι που μας απασχολεί. Μας έλκει και το απαγορεύουμε ανοικτά για να το χαιρόμαστε μόνοι (και κρυφά;).

ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑΖΙΣΜΟΣ: Η ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ;

Φυσικά δεν θα ήταν η πρώτη φορά που ο αντισημιτισμός χρησιμοποιήθηκε για να επιβληθούν τετελεσμένες αποφάσεις κράτους. Συνέβη και σε παλαιότερα χρόνια (Ισπανία). Συνέβη και μετά την εποχή των ναζί (Σοβιετική Ένωση).

Το ψέμα ως όργανο του ναζιστικού κράτους δεν έπαψε στιγμή να αποτελεί και το μόνο γενετήσιο και ανατροφοδοτικό κομμάτι του κράτους: βιτρίνα-προπαγάνδας. Μια βλέννα πνευματική που κολλά και αναπαράγεται ανάμεσα στα άτομα που έχουν πειστεί ότι αποτελούν μονάδες του έθνους. Ότι από αυτά και μόνο εξαρτάται η πορεία της Φυλής αρκεί να υπακούν στο Φύρερ. Να μη μοιχεύουν και να μην ερωτεύονται άτομα του ίδιου φύλου.

Είναι εξαιρετικό να αναλογιστούμε πόση διεργασία έγινε από τους Ναζί με τελικό στόχο την ερωτική απομόνωση του ίδιου του ατόμου. Άφυλο χωρίς επιλογή, αταξικό χωρίς επιλογή, ακοινώνητο χωρίς επιλογή. Πλαίσιο σε εξέχουσα θέση της βιτρίνας-προπαγάνδας. Από τη μια η αγαμία του Ηγέτη και από την άλλη η πολυτεκνία του Προπαγανδιστή (Γκέμπελς). Στο κέντρο δεν υπάρχει τίποτε άλλο από τα σαγόνια του Έθνους. Τα σαγόνια που μηχανικά και με μεταλλική ιδεολογία θα συνθλίψουν κάθε ανωμαλία της φύσης. Κυρίως την «ανωμαλία» στο σεξ.

Ομοφυλοφιλία και ναζισμός

ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑΖΙΣΜΟΣ: Η ΑΡΙΑ ΦΥΛΗ

Το άτομο διατηρείται με δομικά στοιχεία εάν είναι υπάκουο. Προβιβάζεται σε ανθρώπινα στοιχεία. Εάν είναι και συνεργάσιμο, κατακτά την ανώτατη τιμή εάν επιθυμεί γάμο για τη διαιώνιση του υπέροχου λευκού της Αρίας φυλής. Τα υπόλοιπα αποκρύπτονται είτε σε στρατόπεδα μακριά από τις πόλεις είτε μέσα μας και θάβονται εκεί.

«Ομοφυλοφιλία και ναζισμός: η φύση

των ερωτικών πραγμάτων του ανθρώπου

ανάγεται σε πολύ βαθιές ρίζες.»

Η γερμανική κοινωνία των Ναζί είναι πάνω απ’ όλα μια υπεροπτική κοινωνία σακατεμένων υπανθρώπων. Καταπιέζουν τα ένστικτά τους για να απολέσουν την ελευθερία τη στιγμή που το κράτος θεοποιεί το Κτήνος. Κι αυτό συμβαίνει χρόνια πριν ξεσπάσει ο πόλεμος. Τούτο είναι και το πιο τρομακτικό στην παγγερμανική αποδόμηση: Η βαρβαρότητα δεν επέρχεται από τα δεινά του πολέμου. Κατοικοεδρεύει ήδη στις καταθλιπτικές ψυχές των γερμανών από την ιδεολογία της μάζας στη βιτρίνα του ιδεολογικού κρεοπωλείου.

Γιατί όμως η εποχή του Χίτλερ φοβάται τους ομοφυλόφιλους; Τι συμβολικό υπάρχει στην κατάσταση αυτή ώστε να θεωρηθεί και χυδαία και εκτός νόμου και κάθε ηθικής υπόστασης; Η φύση των ερωτικών πραγμάτων του ανθρώπου ανάγεται σε πολύ βαθιές ρίζες. Ωστόσο μόνο τα τελευταία εκατό χρόνια έχουν αρχίσει να μπαίνουν σε ψυχαναλυτικές δομές χάρη στον Άντλερ, στο Φρόυντ, στο Λακάν, στο Φουκό, στο Ράιχ και άλλους διανοητές της ψυχικής έρευνας της σεξουαλικότητας.

Εδώ όμως πρέπει να υπογραμμισθεί ότι δεν υφίσταται μόνο η εύκολη ανάλυση: Οι ναζί είναι βάρβαροι και με εγκεφαλική βλάβη. Άρα είναι εύκολο να κατανοηθεί γιατί αποκλείουν τους ομοφυλόφιλους σαν άτομα. Δεν είναι παρά «αντίστοιχο» του Εβραίου που συμβολίζει όλα τα δεινά που υποφέρει ο λαός εξαιτίας του.

«Ομοφυλοφιλία και ναζισμός: ο ομοφυλόφιλος

δεν είναι απλά ένα ακόμη λάθος

της φύσης. Είναι ΤΟ λάθος.»

Όχι. Κάθε άλλο. Το αιτιατό και το αίτιο απέχουν. Η γερμανική προπαγανδιστική μηχανή δεν υφίσταται μέσα σε ένα απλουστευμένο φασιστικό καθεστώς ώστε να λειτουργεί ως φερέφωνο. Είναι η ίδια ο μηχανισμός που λιώνει τα φερέφωνα, πολτοποιεί τις συνειδήσεις και στοχεύει βαθιά. Όχι στο κορμί αλλά στην ψυχή του ατόμου. Μια ψυχή που την απογυμνώνει, την κάνει να νιώθει αιρετική με όλα. Ένοχη πριν πράξει οτιδήποτε και εν κατακλείδι την ευνουχίζει για να την κουμαντάρει στωικά σε βάθος χρόνου.

ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑΖΙΣΜΟΣ: Η ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ

Ο ομοφυλόφιλος δεν είναι απλά ένα ακόμη λάθος της φύσης. Είναι ΤΟ λάθος. Όμως μια και η φύση περικυκλώνει το άτομο και δεν κάνει λάθη (κατά την εθνικοσοσιαλιστική ιδεολογία για τα πανηγύρια) τότε πώς μπορεί ακόμη να υφίσταται άνδρας που θέλει άνδρα, γυναίκα που θέλει γυναίκα; Και εδώ επεμβαίνει ο μηχανισμός ελέγχου του εγκεφάλου (χωρίς τον οποίο ο Χίτλερ και οι συμμορίτες του δε θα σταυρώνανε ούτε μια ψήφο). Εδώ επεμβαίνει ο μηχανισμός του φόβου. Τελικά, από εδώ ελέγχεται το μόνο επαναστατικό υποκείμενο που διαθέτει το άτομο: Η σεξουαλικότητα.

Ομοφυλοφιλία και ναζισμός

Οι Ναζί κρύβουν βαθιά μέσα τους μια υποβόσκουσα ομοφυλοφιλία. Όχι γιατί απλώς κάτι τέτοιο θεωρείται ανήθικο (οι ίδιοι άλλωστε υπήρξαν «αναθεωρητές» και «ευθυγραμμιστές» της ηθικής της εποχής τους). Αλλά γιατί εδώ ο έλεγχος της σεξουαλικότητας μάς διαφεύγει από τη φύση στο παρά φύση. Κι αφού είναι και ανόητο αλλά και επώδυνο να επιχειρήσεις να καλύψεις τα κενά της ιδεολογίας σου, απομένει ως  απαραίτητο κομμάτι της βιτρίνας-προπαγάνδας, να τα εξαλείψεις. Αλλιώς υπάρχει ο κίνδυνος να ραγίσει η βιτρίνα.

«Ομοφυλοφιλία και ναζισμός: οι ομοφυλόφιλοι

ή θα εκδιωχθούν στο εξώτερο πυρ

(όπως και έγινε) ή θα συνθλιβούν.»

Το ειδοποιόν: η ανάλυση της καταπιεσμένης σεξουαλικότητας υπό το βάρος του καθεστώτος των Ναζί οδηγεί στο παραμορφωμένο, καλά συγκεκαλυμμένο και πλέον αντίθετο από αυτό που προβάλλεται ως στοιχείο ειδοποιό. Απέναντι στην ξανθιά οικογένεια του έθνους και τους σοσιαλισμού δεν μπορεί παρά να αποκρύπτεται το πιο καταπιεστικό και αποδομημένο όργανο: Αυτό του ανδρικού πέους που εξουσιάζει τη βιτρίνα και είναι ικανό -αν αφεθεί ελεύθερο- να  συνθλίψει την ηθική της κρατούσας προπαγάνδας.

«Ομοφυλοφιλία και ναζισμός: στον εθνικοσοσιαλισμό

δεν υπάρχει σεξουαλική επιλογή αλλά μονάχα πρότυπο.»

Οι ομοφυλόφιλοι ή θα εκδιωχθούν στο εξώτερο πυρ (όπως και έγινε) ή θα συνθλιβούν μέσα στο υποψήφιο προς παρέκκλιση άτομο με μια ηδονή καταπιεσμένη και παραπαίουσα. Μια ηδονή που θα οδηγηθεί να μείνει κρυμμένη και κτυπημένη στη ρίζα της πριν ακόμη «εξελιχθεί». Και αν αυτό συμβαίνει στον «κατώτερο» λαό, τότε η καταπίεση της αίσθησης που υφίσταται είναι ακόμη πιο μεγάλη και γι” αυτό ακόμη πιο αποτρόπαια όταν συμβαίνει να εμφανίζεται μέσα στο κόμμα.

ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑΖΙΣΜΟΣ: ΟΙ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΙ

Υπάρχουν δύο συμβολισμοί: Από τη μια το ροζ τρίγωνο4 που αναγκαστικά πρέπει να φέρουν εντός του στρατοπέδου συγκέντρωσης όλοι οι ομοφυλόφιλοι. Και υπάρχει η δημόσια καταχώρηση με νόμο της απέχθειας από τους κρατούντες κάθε ομοφυλοφιλικής συμπεριφοράς. Κάθε υπόνοιας έστω παραμικρής για τέτοιου είδους σεξουαλικό πρότυπο. Στον εθνικοσοσιαλισμό δεν υπάρχει σεξουαλική επιλογή αλλά μονάχα πρότυπο: Ή με τους υπανθρώπους Εβραίους και κατώτερους Σλάβους ή νέγρους ή με τον νέο άνθρωπο της Γερμανίας. Ή αναπαράγεσαι ή καταστέλλεσαι.

Στην πρώτη περίπτωση, της ανοικτής ομοφυλοφιλίας που αφορά τα λαϊκά στρώματα από τη μια ο άνδρας υποδεικνύεται δημόσια με ένα τρίγωνο, το κατεξοχήν συμβολικό εικονικό σχήμα του αιδοίου (…) και προβλέπεται η ποινή για το παράπτωμα.

«Ομοφυλοφιλία και ναζισμός: η απόκρυψη

της ομοφυλοφιλίας μέσα στο Κόμμα

δεν είναι παρά η τελική απώθηση

κάθε καταπιεσμένου ενστίκτου.»

Στη δεύτερη περίπτωση που αφορά πιθανές ενδείξεις ομοφυλόφιλης «αταξίας» εντός των γραμμών του κόμματος, δεν υπάρχει καμία συγχώρεση. Καμία δεύτερη ευκαιρία. Η εμμονή με την οποία το ναζιστικό κόμμα παράγει απαγορεύσεις και τιμωρίες για άνδρες μεταξύ ανδρών εντός κόμματος, στην ουσία ανάγει απευθείας και κάνει εμφανές το κρυμμένο πρόβλημα: Καυτηριάζει την πληγή πριν κακοφορμίσει (τουλάχιστον έτσι θέλει να πιστεύει η εξουσία).

Ομοφυλοφιλία και ναζισμός

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα γάμου που   έκρυβε τον ομοφυλόφιλο.

Αλλά, όπως αντιλαμβανόμαστε, δεν υπάρχει πληγή χωρίς αίμα. Και η απόκρυψη της ομοφυλοφιλίας μέσα στο Κόμμα δεν είναι παρά η τελική απώθηση κάθε καταπιεσμένου ενστίκτου βαθιά μέσα στο ψυχικό χάος του Ναζί κατασκευασμένου «πολίτη». Η απόκρυψη αλλά όχι  η αντιμετώπιση του θέματος. Η κρυμμένη, καταπιεσμένη ομοφυλοφιλία. Που εξάγεται και εκφράζεται με τη θέσπιση νόμων κατά των ανδρών. Δηλαδή με την τιμωρία αυτού που κρύβεται βαθιά μέσα στον εκάστοτε «κρυφό» Ναζί. Την επίδειξη μιας ηθικής παρέλασης αξιών μπροστά στο αποκοιμισμένο πλέον κοινό της εθνικοσοσιαλιστικής βιτρίνας. Αν δεν μπορείς να το ελέγξεις κα ανήκεις στην ελίτ, πρέπει να το καταπιέσεις. Κάνε ότι θέλεις, όπως και συνέβη σε δεκάδες περιστατικά ερωτικών σχέσεων μεταξύ ανδρών μέσα στο κόμμα. Αρκεί να μην το δείχνεις και να μην το ξέρουμε στην ανώτατη ηγεσία.

ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑΖΙΣΜΟΣ: ΟΙ ΨΥΧΩΣΕΙΣ

Κι αυτή η απάνθρωπη αρχή του «κρυμμένου» δεν είναι παρά η συντομογραφία των ψυχώσεων του εθνικοσοσιαλισμού. Της ιδεολογίας αυτής που στην ουσία στηρίζει (και μετά μανίας επιδιώκει) τη φυλετική, βιολογική καθαρότητα μέσα από τον θάνατο. Άλλο τρομακτικό δομικό στοιχείο των Ναζί. Μαζί με την αυτοκτονία,  την καταπίεση των κρυμμένων παθών και τον αντισημιτισμό αποτελούν το σύνδρομο της βαριάς ψυχικής ασθένειας. Κατακλύζει κάθε οπαδό αυτής της ανάλγητης και πρόστυχης «ιδεολογίας».

Το ιδεώδες για το εθνικοσοσιαλιστικό καθεστώς στο δύσκολο θέμα του σεξ, της σεξουαλικότητας και της σεξουαλικής επιλογής δεν είναι παρά η απλουστευμένη καταδυνάστευση. Εάν δεν είναι δυνατός ο καυτηριασμός και η αντιμετώπιση της «αρρώστιας», τότε επιβάλλεται ή η ποινή ή η συγκάλυψη. Άρα η απώθηση του πιο βαθιού ένστικτου στην εσώτερη χώρα της συνείδησης. Εκεί που τα τολμηρά πάθη και τα ταμπού σπρώχνονται διαρκώς και προσωρινά θάβονται.

«Ομοφυλοφιλία και ναζισμός: το βάρος  

της σεξουαλικότητας αποδίδεται στην καταραμένη φυλή.»

Πρόκειται λοιπόν για ένα μοναδικό φαινόμενο όπου επιχειρείται η δια του απόλυτου καθεστώτος πλήρης χειραγώγηση της σεξουαλικότητας της μάζας. Με ποικίλους τρόπους που ωστόσο όλοι καταλήγουν στην ατμόσφαιρα της σήψης και της μακάβριας αποδοχής του θανάτου: Ως έτερο παρελκόμενο της άρνησης του ατόμου να απολαύσει το σεξ με όποιο τρόπο εκείνο πιστεύει. Η αποδοχή αυτής της επιβολής από τη μάζα: Η αντίληψη δηλαδή ότι τα ένστικτά ή διώκονται και θεραπεύονται ή καταπιέζονται και κρύβονται ή θανατώνονται, είναι και η μόνη αντίληψη που πρέπει να έχουμε για τη «βιολογική» κοσμοθεωρία του εθνικοσοσιαλισμού. Κι αυτό είναι κάτι που πρέπει να επισημανθεί προς τους νέους της παρούσας εποχής μας. Γιατί κάθε στροφή προς τον περιορισμό της σεξουαλικότητας αποτελεί και ήττα της ψυχικής ελευθερίας και λίθο θεμέλιο προς την ακόμη πιο έντονη συντηρητικοποίηση της σύγχρονης κοινωνίας.

Ομοφυλοφιλία και ναζισμός

ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑΖΙΣΜΟΣ: ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟΝ ΣΑΓΗΝΕΥΤΗ

«Το βάρος5  της σεξουαλικότητας αποδίδεται στην καταραμένη φυλή. Όπως και οι επακόλουθες στειρώσεις. Όπου αναγνωρίζεται ο παλιός γερμανικός βαμπιρισμός, οι σεξουαλικές απαγορεύσεις και κυρίως ο περιοριστικός νόμος για τους μεικτούς γάμους. Χωρίς να ξεχνάμε την απαγόρευση εισόδου στις πισίνες και χιλιάδες άλλες ευφυείς λεπτομέρειες. Όλα αυτά αποκαλύπτουν την ύπαρξη μιας παιδεραστικής μνησικακίας εναντίον του σαγηνευτή. Για συγκεκριμένους λόγους, ο φασισμός εκπληρώνει την παλιά ομοφυλόφιλη τάση των Γερμανών. Εκείνη που παθιάζει τη γοτθική φαντασία. Οι άντρες μεταξύ τους, οι γυναίκες στις κουζίνες».

Τέλος, εδώ πρέπει για άλλη μια φορά πρέπει να υπογραμμισθεί η αλληγορική δυνατότητα του ναζιστικού καθεστώτος: Να περνά -από ένα σημείο και μετά- ό,τι θέλει στην κοινωνία χωρίς να συναντά παρά μηδαμινή αντίδραση. Αριστοτεχνικά προπαγανδίζοντας και δημιουργικά τρομοκρατώντας. Κυρίως όμως μεταχειριζόμενο το φθηνό κόλπο του επαναλαμβανόμενου ψεύδους.

«Ομοφυλοφιλία και ναζισμός: το πρότυπο

του μοναχικού άνδρα που είναι έτοιμο

να δώσει ως και τη ζωή του ακόμη.»

Πολτοποιεί μαζικά τα μυαλά των λαϊκών τάξεων της ημιμάθειας επιβάλλοντας άνετα την προ-καλλιεργημένη του άποψη. Εάν οι ομοφυλόφιλοι θεωρούνται από την Ανώτατη Ηγεσία επικίνδυνοι, πρέπει να εξοντωθούν. Και με αυτό δεν έχει κανείς δουλειά να ασχολείται: Εκτός από τα SS και τους ανθρωποφύλακες των στρατοπέδων.

Την ίδια καίρια στιγμή, το πρότυπο του μοναχικού άνδρα που είναι έτοιμο να δώσει ως και τη ζωή του ακόμη στρατευόμενος για την ευημερία του εθνικοσοσιαλιστικού ιδεώδους, επικρατεί. Ο πολεμοχαρής, πολεμοκάπηλος και πολεμο-ψυχωτικός Ναζί κυριαρχεί. Ταυτόχρονα κρύβει μέσα του χωρίς επιτυχία όλα τα καταπιεσμένα του πάθη.

Είναι άνδρας και πρέπει να το δείξει αλλά με κρυμμένο το ερωτικό του στοιχείο. Δεν είναι το πέος που ανοίγει δρόμους της νέας τάξης πραγμάτων, αλλά το τανκ. Δεν είναι οι εραστές που αλλάζουν την κοινωνία, αλλά το βδελυρό κήρυγμα του Mein Kampf.

ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑΖΙΣΜΟΣ: ΤΟ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ

Δεν αρκεί το στοιχείο της συνεύρεσης για τα δύο φύλα. Αυτό που επικρατεί ως κυρίαρχη άποψη της ηθικής είναι η διαίρεση των φύλων προς όφελος του ανώτερου άνδρα. Η καθαίρεση κάθε σεξουαλικού στοιχείου της γυναίκας αλλά και του ομοφυλόφιλου άνδρα-γυναίκας.

Ομοφυλοφιλία και ναζισμός

Οι Ναζί μέσα στη σεξουαλική πράξη βλέπουν μόνο την απαγόρευση και το θάνατο. Επομένως εξωθούν στο υποσυνείδητο τα πάθη του μυαλού. Προσεγγίζουν με τον πιο αρρωστημένο (και συνάμα βίαιο) τρόπο την κάθαρση της συνείδησης. Στα στρατόπεδα φυλάκισης των αντιφρονούντων. Τον εξοβελισμό της πιθανής ύπαρξης ομοφυλοφιλίας: Ειδικά στους στιβαρούς άνδρες δεν είναι παρά μη-τόπος. Όσο για τις γυναίκες, η πλήρης ανηθικότητα της έτσι κι αλλιώς «χαμηλής» τους φύσης.

«Ομοφυλοφιλία και ναζισμός: η απώθηση 

της γενετήσιας επιθυμίας ενισχύει την πολιτική αντίδραση.»

Το προκείμενο είναι ο άνδρας. Και ο άνδρας δε δύναται να είναι παθητικός εραστής της απόλαυσης. Ούτε ερωτευμένος με ομόφυλα στοιχεία. Ο άνδρας σύμβολο προορίζεται για  να πεθαίνει ηρωικά στα χιόνια του Στάλιγκραντ. Όχι όμως στην αγκαλιά κάποιου άλλου. Ο εθνικοσοσιαλισμός θάβει ότι δεν μπορεί να ξεριζώσει. Και για αυτό δεν είναι παρά η πιο καταπιεσμένη και ανώμαλη εγκεφαλική κατάσταση ανθρώπου σε όλες τις εποχές της ιστορικής  κρίσης.

ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΝΑΖΙΣΜΟΣ: Ο ΕΥΝΟΥΧΙΣΜΟΣ

Ο άνθρωπος του εθνικοσοσιαλισμού είναι ολοκληρωτικά ευνουχισμένος. Και οι ευνουχισμένοι συμβολικά γίνονται οι πιο απαθείς πολίτες στα βρώμικα παιχνίδια του κράτους. Η ομοφυλοφιλία, όταν εκδηλώνεται, προκαλεί ζημιές στη βιτρίνα της άρχουσας αστικής τάξης. Κάποιος θα πρέπει να καθαρίσει τη βιτρίνα από τη βρωμιά. Γρήγορα και σιωπηλά. Οι δολοφόνοι δεν είναι παρά το «ηθικό» σφουγγάρι της εξουσίας.

«Ομοφυλοφιλία και ναζισμός: καταφεύγει

στο σκοτεινό χάος του αρρωστημένου από καιρό υποσυνείδητου.»

«Η απώθηση 6 της γενετήσιας επιθυμίας ενισχύει την πολιτική αντίδραση. Όχι μόνο επειδή κάνει το αγελαίο άτομο παθητικό, αδιάφορο και απολιτικό. Αλλά γιατί δημιουργεί μέσα στη δομή του μια δεύτερη δύναμη. Ένα τεχνητό συμφέρον που στηρίζει και ενεργά το αυταρχικό σύστημα. Όταν η ερωτική επιθυμία εμποδίζεται από τη γενετήσια απώθηση και δεν μπορεί να βρει τη φυσιολογική της πλήρωση, τότε καταφεύγει σε κάθε λογής υποκατάστατα».

Καταφεύγει στο σκοτεινό χάος του αρρωστημένου από καιρό υποσυνείδητου, φωλιάζει και σαπίζει υποκαθιστώντας το ερωτικό με το διεστραμμένο στοιχείο. Και το κενό της ερωτικής σχέσης καταλαμβάνει πλήρως το ναζιστικό αντεστραμμένο είδωλο της απώθησης. Ο ίδιος ο άρχοντας του θανάτου…

 

1.Ο Βλαντιμίρ Γιανκέλεβιτς (Vladimir Jankelevitch)γεννήθηκε στην Μπουρζ της Γαλλίας το 1903. Παιδί ρωσοεβραίων μεταναστών μεγάλωσε στη Γαλλία. Σημαντικός άνθρωπος στα γαλλικά γράμματα, φιλόσοφος. Πέρασε στις γραμμές της Αντίστασης από όπου και δημοσίευσε το 1943 ανώνυμα το κείμενο «Η ψυχανάλυση του αντισημιτισμού». Αυτό αποτέλεσε το έναυσμα για την παρούσα σπουδή. Το κείμενο αυτό μαζί με ένα ακόμη και ένα επίμετρο του Roberto Esposito κυκλοφορούν στην χώρα μας από τις εκδόσεις Ελευθεριακή Κουλτούρα. Με γενικό τίτλο «Ο Ναζισμός και το είναι».

Ο Βλαντιμίρ Γιανκέλεβιτς σπούδασε στην Ecole Normale Superieure στο Παρίσι.Το 1927 εγκαταστάθηκε στην Πράγα. Εκεί εργάστηκε ως καθηγητής στο Ινστιτούτο Γαλλικού Πολιτισμού. Στη συνέχεια εκπόνησε και εξέδωσε τη διατριβή του, με τίτλο «Η οδύσσεια της συνείδησης στην όψιμη φιλοσοφία του Σέλινγκ». Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Γιανκέλεβιτς ήταν αναγκασμένος να ζει στην παρανομία για να ξεφύγει από την καταδίωξη των ναζιστών. Πολλοί μελετητές του υποστηρίζουν ότι η εμπειρία του πολέμου επηρέασε βαθιά την εξέλιξη του στοχασμού του. Ιδιαίτερα στα θέματα της ευθύνης και του θανάτου. Καθώς και τις πολιτικές του επιλογές.

Το 1951 έγινε καθηγητής στην έδρα της Ηθικής Φιλοσοφίας στη Σορβόνη. Όπου και παρέμεινε μέχρι το 1977. Πέθανε στο Παρίσι το 1985. Μερικά από τα πιο σημαντικά έργα του είναι τα εξής: «Ανρί Μπερξόν», «Ο θάνατος», «Το παράδοξο της ηθικής», «Πρώτη φιλοσοφία: εισαγωγή σε μια φιλοσοφία του «σχεδόν»» και «Η ειρωνεία», που έχει μεταφραστεί στα ελληνικά.

2.Ο Ερνστ Γιούλιους Ρεμ (Ernst Julius Röhm), (28 Νοεμβρίου 18871 Ιουλίου 1934) ήταν Γερμανός αξιωματικός. Σημαίνον στέλεχος του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος. Ήταν ιδρυτικό στέλεχος και κύριος οργανωτής της παραστρατιωτικής οργάνωσης SA, Ες-Α, Sturmabteilung=Θυελλώδεις Μαχητές. Περισσότερο γνωστής στην Ευρώπη ως Τάγματα Εφόδου. Αργότερα έγινε ο ηγέτης της. Δολοφονήθηκε το 1934 με διαταγή του Χίτλερ κατά τη «νύχτα των μεγάλων μαχαιριών».

3.Ο αρχιστράτηγος του γερμανικού στρατεύματος  ξηράς Βέρνερ Φον Φριτς (Verner Von Fritsch) υπήρξε ο αναδιοργανωτής των στρατιωτικών δυνάμεων της Βέρμαχτ. Μια στρατιωτική προσωπικότητα μεγάλου κύρους, ασπαζόμενος φυσικά και τις ναζιστικές θεωρίες, χωρίς ωστόσο μεγάλη ζέση. Όταν  μπλέχθηκε σε σκάνδαλο ομοφυλοφιλικού χρώματος το 1936 και παρά το γεγονός ότι δεν αποδείχτηκε απολύτως τίποτα στη διαδικασία που ακολούθησε, έρευνα στρατοδικείου, απομακρύνθηκε από το στράτευμα με εντολή του Χίτλερ. Άφησε πίσω ένα κενό που πολλές φορές θα το θυμόταν οι γερμανοί  επιτελείς στον πόλεμο που ακολούθησε.

4.Το ροζ τρίγωνο ήταν ένα από τα αναγνωριστικά σήματα των ναζιστικών στρατοπέδων συγκέντρωσης. Χρησιμοποιούνταν από τους Ναζί για να ξεχωρίζουν τους ομοφυλόφιλους άνδρες. Όταν κάποιος καταδικαζόταν σύμφωνα με την Παράγραφο 175, μεταφερόταν είτε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης είτε σε κανονική φυλακή.

Ο συνολικός αριθμός των ομοφυλόφιλων κρατουμένων σε στρατόπεδα συγκέντρωσης είναι δύσκολο να υπολογιστεί. Αφού πολλοί από αυτούς ήταν ταυτόχρονα Εβραίοι ή ανήκαν και σε κάποια άλλη ομάδα εγκλεισμού. Στην πραγματικότητα οι περισσότεροι ομοφυλόφιλοι που πέθαναν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης φορούσαν το κίτρινο σήμα.

Ωστόσο ο ιστορικός Richard Plant υπολογίζει πως μεταξύ του 1933 και του 1944 καταδικάστηκαν 50.000 με 63.000 ομοφυλόφιλοι. Όταν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης απελευθερώθηκαν μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, πολλοί από τους κρατούμενους με ροζ τρίγωνα φυλακίστηκαν ξανά από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας.

Ουσιαστικά, οι ναζιστικές τροποποιήσεις στην Παράγραφο 175, που μετέτρεπε την ομοφυλοφιλία από πλημμέλημα σε αδίκημα, συντηρήθηκαν για 24 χρόνια μετά από το τέλος του πολέμου. Παρόλο που οι μηνύσεις και οι διεκδικήσεις αποζημιώσεων εκ μέρους των θυμάτων απέτυχαν στο σύνολο τους, το 2002 η κυβέρνηση της Γερμανίας απολογήθηκε δημόσια στην ομοφυλοφιλική κοινότητα.

5. Βλ. Γιανκέλεβιτς «Η ψυχανάλυση του αντισημιτισμού», σελ.14, από την έκδοση «Ο Ναζισμός και το είναι», εκδ. Ελευθεριακή κουλτούρα.

6. Βίλχελμ Ράιχ, «Η μαζική ψυχολογία του φασισμού», σελ. 72, εκδόσεις Μπουκουμάνη, 1974.

 

Διαβάστε τα άρθρα για την ιστορία

Δείτε τα βίντεο που έχουμε δημιουργήσει

Η κινηματογραφική προέκταση



ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ Ο Γιάννης Φραγκούλης γεννήθηκε στην Αθήνα, το 1960, όπου τέλειωσε το εξατάξιο γυμνάσιο. Σπούδασε χημεία στον Καναδά, στο Μόντρεαλ (Quebec), στο Μόνκτον (New Brunswick) και στην Ορλεάνη (Γαλλία). Το 1989 σπούδασε φωτογραφία στην ΑΚΤΟ, στην Αθήνα. Παρακολούθησε σεμινάρια σημειωτικής, με το Δημήτρη Τσατσούλη (φωτογραφίας, λογοτεχνίας και θεάτρου), στο Ελληνοαμερικάνικο Κολλέγιο. Το 2009 τέλειωσε το Master in Arts, από το Middlesex University, με θέμα της διατριβής του, «Ο μύθος, μια αφηγηματική διακειμενικότητα». Το 1989 άρχισε να αρθρογραφεί και το 1990 ξεκίνησε να γράφει κριτικές κινηματογράφου. Το 1992 έγινε μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, της οποίας έχει διατελέσει Πρόεδρος, και της FIPRESCI. Το 1994 έγινε μέλος του «Μικρό» (Σωματείο για την ταινία μικρού μήκους), στο οποίο ήταν Πρόεδρος για δύο θητείες. Το 2000 ξεκίνησε να διδάσκει σε σεμινάρια κινηματογράφου στην Ένωση Τεχνικών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (ΕΤΕΚΤ), στο «Μικρό», στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας, στο Μουσείο Κινηματογράφου, στο Μικρό Πολυτεχνείο, στη Σχολή Κινηματογράφου Λυκούργου Σταυράκου, στο δικό του χώρο και σε συνεργασία με τη filmfabrik Productions, στη Θεσσαλονίκη, όπου διδάσκει κινηματογράφο μέχρι σήμερα στο Κινηματογραφικό Εργαστήρι Fabula, το οποίο διευθύνει. Συμμετείχε στο στρογγυλό τραπέζι της FIPRESCI, στην Κωνσταντινούπολη και στη Φιλιππούπολη με θέμα τον βαλκανικό κινηματογράφο. Συμμετείχε σε κριτικές επιτροπές στα Κρατικά Βραβεία Ποιότητας και σε Φεστιβάλ, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Είναι επιστημονικός σύμβουλος του Εργαστηρίου Almakalma, το οποία ερευνά τον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο (Performance). Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί στην εφημερίδα Εξόρμηση, στην οποία ήταν υπεύθυνος του πολιτιστικού τμήματος, στην Αθηναϊκή, στη Νίκη, στο Μανδραγόρα, στην Ουτοπία, στη Σύγχρονη Εκπαίδευση, στον κατάλογο του Φεστιβάλ της Λάρισας, στη Γραφή, στο Κ.ΛΠ., στο Ριζοσπάστη και στο Αλμανάκ της ΠΕΚΚ. Ίδρυσε το περιοδικό «αντι-Κινηματογράφος», στο οποίο ήταν διευθυντής σύνταξης, το 1992, το περιοδικό «Κινηματογράφος και Επικοινωνία», στο οποίο ήταν διευθυντής, το 2000. Επιμελήθηκε και συνπαρουσίασε, μαζί με τον Κώστα Σταματόπουλο, την εκπομπή «Cineπλάνο», στο 902TV, από το 2008 έως το 2009. Ήταν υπεύθυνος για τους διαδικτυακούς τόπους www.cinemainfo.gr και www.theaterinfo.gr. Ίδρυσε και διεύθυνε το greeceactuality.wordpress.com. και τώρα διευθύνει και αρθρογραφεί στα www.filmandtheater.gr και www.thessalonikinfo.gr. Έχει μεταφράσει το βιβλίο του Jean Mitry, «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», έχει γράψει τα βιβλία «Η κωμωδία στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο», εκδ. Έλευσις, το 2006, «Τι είναι ο κινηματογράφος;», εκδ. Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών (σειρά νεανική Βιβλιοθήκη) και «Κώστας Φέρρης», εκδ. της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών. Έχει οργανώσει διάφορες εκδηλώσεις στην Ελλάδα, όπως το Αφιέρωμα στον Παλαιστινιακό Κινηματογράφο, το 2002, την Εβδομάδα Κλασικού Ιαπωνικού Κινηματογράφου και την Εβδομάδα Σύγχρονου Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, το 2002, ως μέλος της Π.Ε.Κ.Κ. Ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής του Πανοράματος Νέων Δημιουργών, στο Ε.Κ.Θ., στη Θεσσαλονίκη, και ιδρυτής της Κινηματογραφικής Λέσχης Solaris, η οποία δραστηριοποιείται πλέον στη Θεσσαλονίκη. Διευθύνει το Αφηγηματικό Εργαστήριο Fabula, που ερευνά τον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο. Έχει σκηνοθετήσει τρείς ταινίες μικρού μήκους, οι δύο πτυχιακές για το Master στο πανεπιστήμιο Middlesex, και την ταινία-ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, «Η αγία της αρχαίας Μαντινείας». ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ «Μέσα από τις βιτρίνες», 8΄, 2009, σκηνοθεσία «Nafasz», 7΄, 2009, σκηνοθεσία «Η αγία της αρχαίας Μαντινείας», 50΄, 2010, ντοκιμαντέρ, σκηνοθεσία «Στιγμή απολιθωμένη», 31΄, 2010, ντοκιμαντέρ, σκηνοθεσία «Η τελευταία λατέρνα», 6΄, 2010, σεναριακή επιμέλεια «Το κλειδί της επιστροφής», 13΄, 2015, σεναριακή επιμέλεια «Το συρματόπλεγμα», 19΄, 2015, σεναριακή επιμέλεια «Στο Τσινάρι», 7΄, 2017, σκηνοθεσία «Sotos, ζωγράφος αει…πράγμων», 2020, 97΄, σκηνοθεσία-φωτογραφία ΒΙΒΛΙΑ «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», του Jean Mitry, μετάφραση, εκδ. Entracte και Σύγχρονη Εκπαίδευση, Αθήνα, 2001 «Τι είναι ο κινηματογράφος;», εκδ. Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών, Αθήνα, 2004 «Κώστας Φέρρης», εκδ. Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών, Αθήνα 2004 «Η κωμωδία στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο», εκδ. Έλευσις, Τρίπολη, 2006


Copyritght 2022 Thessalonikinfo / All rights reserved