ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ
Στρατόπεδο Παύλου Μελά: γράφει ο Κώστας Πετρόπουλος
Το έχουμε ονομάσει στρατόπεδο Παύλου Μελά, σήμερα είναι ένας χώρος 340 στρεμμάτων, χωρίς καμία χρήση. Η περιοχή αυτή στις μέρες μας βρίσκεται στην καρδιά του αστικού χώρου, ανάμεσα Σταυρούπολη, Πολίχνη και Νεάπολη, στη Θεσσαλονίκη. Η ιστορία του δεν είναι τόσο γνωστή.
ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ ΠΑΥΛΟΥ ΜΕΛΑ: Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ
Πριν την απελευθέρωση από τους Οθωμανούς εκεί ήταν το στρατόπεδο που φύλαγε την είσοδο στην πόλη από τη βορειοανατολική πλευρά. Εκεί μεταφέρθηκε ένα τζαμί σε θέση που σήμερα είναι απροσδιόριστη. Ο χώρος αυτός, στη συνέχεια, έχασε τη χρήση του, μέρος του χρησιμοποιήθηκε από τη Μονή Λαζαριστών. Ένα καθολικό μοναστήρι που απομεινάρια του είναι σήμερα ο πολιτιστικός χώρος που φέρει το ίδιο όνομα.
Στη συνέχεια έγινε πάλι στρατόπεδο, μετά την απελευθέρωση από τον ελληνικό στρατό. Στα χρόνια της γερμανικής κατοχής έγινε στρατόπεδο συγκέντρωσης για ανθρώπους που είτε προορίζονταν για εκτέλεση είτε για τα γερμανικά στρατόπεδα συγκέντρωσης.
«Στρατόπεδο Παύλου Μελά: κάποιος λογικός άνθρωπος
μπορεί να σκεφτεί ότι αυτά τα κτήρια είχαν
πολλά να προσφέρουν στον πολιτισμό, στον ελεύθερο χρόνο
και στις δραστηριότητες των κατοίκων της Θεσσαλονίκης.»
Σήμερα βλέπει κάποιος έναν έρημο τόπο, με ελάχιστη χρήση. Κτήρια που είναι έτοιμα να πέσουν, βλάστηση που δείχνει την εγκατάλειψη, εστία μόλυνσης για τους κατοίκους της περιοχής.
ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ ΠΑΥΛΟΥ ΜΕΛΑ: Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Είναι, φυσικά, απορίας άξιο για ποιο λόγο άφησε το ελληνικό κράτος αυτά τα κτήρια να φτάσουν στην κατάσταση να χρειάζονται ριζική αναδιάρθρωση. Κάποιος λογικός άνθρωπος μπορεί να σκεφτεί ότι αυτά τα κτήρια είχαν πολλά να προσφέρουν στον πολιτισμό, στον ελεύθερο χρόνο και στις δραστηριότητες των κατοίκων της Θεσσαλονίκης. Ξέρουμε ότι είναι ιδιοκτησία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Επί υπουργού Καμμένου, με επείγουσα διαδικασία μοιράστηκε με κάποιο τρόπο ο χώρος.
Ένας μέρος πήρε η εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας, ένα άλλο το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας για να κάνει κατοικίες για τους αξιωματικούς και το μεγαλύτερο ο Δήμος Παύλου Μελά. Το μόνο που ξέρουμε είναι ο χώρος που έχει η εκκλησία, η οποία έχει κτιστεί από το μηχανικό τμήμα του πυροβολικού. Τα όρια των άλλων χρήσεων δεν τα γνωρίζουμε ακριβώς.
«Στρατόπεδο Παύλου Μελά: είναι
σε εξέλιξη η επανάχρηση»
Αυτό που ήταν αίτημα των κατοίκων είναι η χρήση του πρώην στρατοπέδου να έλθει στους πολίτες. Κάποιες συλλογικότητες, παλιότερα, είχαν οργανώσει πολιτιστικές δράσεις για να διαμορφωθεί μία πρόταση για τη χρήση του χώρου. Αυτές όμως σταμάτησαν πριν από 5 χρόνια.
ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ ΠΑΥΛΟΥ ΜΕΛΑ: ΟΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ
Ο Δήμος Παύλου Μελά περιλαμβάνει τις τοπικές ενότητες Σταυρούπολης, Πολίχνης και Ευκαρπίας. Αναφέρει για το χώρο του πρώην στρατοπέδου:
«Η υλοποίηση του εμβληματικού έργου της αξιοποίησης του πρώην στρατοπέδου Παύλου Μελά των 340 στρεμμάτων και της δημιουργίας του υπερτοπικού Μητροπολιτικού Πάρκου Παύλου Μελά (Μ.Π.Π.Μ.) ξεκίνησε στις 24 Νοεμβρίου 2021. Αναμένεται να αποδοθεί στους πολίτες το φθινόπωρο του 2023.
Ταυτόχρονα είναι σε εξέλιξη η επανάχρηση, κυρίως των ιστορικών κτηρίων του πρώην στρατοπέδου, αρχής γενομένης των Α2 και Α3, στα οποία θα αναπτυχθούν μουσειακοί χώροι και θα εγκατασταθούν δημοτικές υπηρεσίες.
Μέχρι να ανοίξουμε διάπλατα τις πόρτες του Πάρκου μας, η Δημοτική Αρχή του δήμου Παύλου Μελά και ο υπηρεσιακός μηχανισμός διοργανώνουμε την εκδήλωση, με αντικείμενο το αφήγημα της «επόμενης ημέρας» στο Μ.Π.Π.Μ., τις συνέργειες με φορείς και την κοινωνία των πολιτών. Μέσα από μια διημερίδα που θα περιλαμβάνει τέσσερις θεματικές ενότητες, στο πλαίσιο υλοποίησης του Ευρωπαϊκού έργου «Connecting Nature-Αστική αναγέννηση μέσω λύσεων βασισμένων στη φύση». Ο Δήμος Παύλου Μελά εμπλέκει την κοινωνία και όλους τους ενδιαφερόμενους τοπικούς και υπερτοπικούς φορείς στον ουσιαστικό διάλογο για την ανάπτυξη και λειτουργία του Πάρκου μας, μέσα από την παρουσίαση της εξέλιξης του έργου, καθώς και πετυχημένων, εγχώριων και διεθνών καλών πρακτικών.»
Δεν είναι γνωστά τα πορίσματα αυτής της ημερίδας που έγινε περίπου στα μέσα Μάη 2022. Εμείς βλέπουμε τις εργασίες που έχουν ξεκινήσει χωρίς να έχουμε κάποια συνολική εικόνα του έργου, έστω κατά προσέγγιση.
Οι εργασίες που γίνονται στο χώρο.
ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ ΠΑΥΛΟΥ ΜΕΛΑ: Η ΓΝΩΜΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ
Αυτό που θεωρούμε αδιαπραγμάτευτα σωστό είναι η άποψη των πολιτών. Δεν εννοούμε μόνο των κατοίκων του Δήμου Παύλου Μελά. Θεωρούμε ότι έχουν λόγο τόσο οι κάτοικοι των γειτονικών Δήμων, Νέαπολης-Συκεών και Αμπελοκήπων, όσο και αυτοί που κατοικούν στη Θεσσαλονίκη. Αυτό πιστεύουμε ότι είναι σωστό επειδή το Μητροπολιτικό Πάρκο θα έχει χρήστες εν δυνάμει τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης. Ο λόγος είναι ότι τέτοια πάρκα δυστυχώς δεν έχει η Θεσσαλονίκη.
«Στρατόπεδο Παύλου Μελά: Οι κάτοικοι,
στην προκειμένη περίπτωση, έχουν τον πρώτο λόγο.»
Είναι μία ευκαιρία η Θεσσαλονίκη να αρχίζει να μοιάζει με ευρωπαϊκή πόλη. Δηλαδή, να υπάρχουν χώροι για τον ελεύθερο χρόνο των κατοίκων, για πολιτιστικές δραστηριότητες, για περιπάτους και χαλάρωση.
Οι κάτοικοι, στην προκειμένη περίπτωση, έχουν τον πρώτο λόγο για να ξεκινήσει διάλογος με το Δήμο με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα αρχής και τέλους για να μην υπάρχει κωλυσιεργία των εργασιών. Η άποψη μας είναι ότι αυτός ο διάλογος θα έπρεπε να ξεκινήσει πριν την έναρξη των εργασιών και, φυσικά, πριν την ημερίδα. Με αγωνία θα περιμένουμε να δούμε την εξέλιξη των έργων. Θα επανέλθουμε για να σας ενημερώσουμε.
