ΜΕΤΑΛΛΑ
Το περιεχόμενο του γάλακτος σε μέταλλα είναι εξειδικευμένο. Το είδος και το ποσό των μεταλλικών στοιχείων που βρίσκονται στο γάλα αντανακλά το ρυθμό της ανάπτυξης και την πυκνότητα των οστών που έρχονται απ’τους απογόνους. Η περιεκτικότητα σε ζώα όπως η αγελάδα ή ο ελέφαντας είναι υψηλότερη στο γάλα απ’ότι στον άνθρωπο γιατί τα ζώα έχουν μεγαλύτερη οστική μάζα.
Το επίπεδο του νατρίου στο γάλα της αγελάδας είναι τρεις φορές μεγαλύτερο απ’ότι το ανθρώπινο. Ακόμη, στο νεογνό υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο μπορεί να οδηγήσει σε υπέρταση. Το ασβέστιο που υπάρχει στο γάλα απορροφάται γρήγορα απ’το νεογνό. Η τροφή του θηλασμού δε ρισκάρει απ’την έλλειψη σιδήρου, όσον αφορά στην αναιμία. Ο ψευδάργυρος, ο φώσφορος, το μαγνήσιο, ο χαλκός και άλλα στοιχεία σε ίχνη υπάρχουν στο μητρικό γάλα. Η σύνθεση των μεταλλικών στοιχείων παραμένει σταθερή παρά τη διατροφή της μητέρας.
ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ
Είναι διαλυτές τόσο στα ζωικά λίπη όσο και στο νερό, είναι παρούσες στο μητρικό γάλα. Υπάρχει δύο φορές περισσότερη ποσότητα βιταμίνης Α στο πρώτο γάλα παρά στο ώριμο. Μόνο η βιταμίνη Dείναι μία ανησυχία του κόσμου που αφορά στα παιδιά που δεν παίρνουν μητρικό γάλα ή δεν εκτίθενται στον ήλιο. Η βιταμίνη Ε είναι σε σημαντική περιεκτικότητα σε τελειόμηνα βρέφη, αλλά σε χαμηλή ποσότητα σε πρόωρα βρέφη.
ΑΝΟΣΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Το πρώτο γάλα διευκολύνει την ύπαρξη της χλωρίδας του βακτηριδίου bifidus στο έντερο του νεογνού και δημιουργεί μία επένδυση κατά μήκος του εντέρου προστατεύοντας το μωρό από επιβλαβή βακτηρίδια. Όταν στο νεογνό δε δίνεται τίποτε άλλο παρά μητρικό γάλα, το νεογνό χάνει βάρος, αναπτύσσονται δυνητικά παθογόνα βακτηρίδια στο έντερο. Οι αλλεργίες είναι αντιδράσεις σε εξωτερικές πρωτεΐνες. Οι αλλεργίες μπορεί να ελαττωθούν ή να εκμηδενιστούν με τις εξωτερικές πρωτεΐνες σε τουλάχιστον έξι μήνες. Η καθυστέρηση της λήψης τροφών άλλων παρά το μητρικό γάλα για τουλάχιστον έξι μήνες, όταν το ανοσοποιητικό σύστημα είναι πιο λειτουργικό, μπορεί να περιορίσει το άσθμα που απ’το νοσοκομείο μπαίνει στον οργανισμό και τα γαστρικά προβλήματα. Η προστασία διαμέσου του παθητικού ανοσοποιητικού συστήματος συνεχίζεται για τόσο διάστημα όσο το νεογνό τρέφεται απ’τη μητέρα του. Το ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού αναπτύσσεται μέχρι την ηλικία των πέντε ετών.
Η ανοσοσφαιρίνη (lgA) βρίσκεται σε υψηλή περιεκτικότητα στο ανθρώπινο γάλα. Η εκκριτική φόρμα της (slgA) επενδύει το έντερο και το αναπνευστικό σύστημα του ενήλικα. Προσφέρει παθητική ανοσία στο νεογνό που τρέφεται με το μητρικό γάλα. Είναι πολύ σταθερό σ’αυτό και δεν υποβαθμίζεται απ’το γαστρικό οξύ ή απ’τα ένζυμα της πέψης. Η slgA προσφέρει τοπική ανοσία δομώντας μία γραμμή άμυνας στα τοιχώματα του εντερικού σωλήνα, του φάρυγγα και του ουροποιητικού συστήματος. Κατά συνέπεια, η slgA προστατεύει το νεογνό από λοιμώξεις που προέρχονται από οργανισμούς που βρίσκονται στο βλεννογόνο. Καταπολεμά τις ασθένειες χωρίς να προκαλεί φλεγμονή. Προστατεύει το νεογνό από εξωτερικές εισβολές, αλλά δε δομεί μία πλήρη αμυντική γραμμή στο έντερο μέχρι τον έκτο μήνα της ηλικίας του. Θα πρέπει να πάρει μήνες πριν ένα νεογνό να φτιάξει τη δικιά του ανοσοσφαιρίνη. Αντίθετα τα παιδιά που τρέφονται από ξένο γάλα έχουν περιορισμένες δυνατότητες στη μάχη εναντίον παθογενών αιτιών, μέχρι να φτιάξουν τη δική τους ανοσοσφαιρίνη.
Η μεταφορά των ευαισθητοποιημένων κυττάρων του πλάσματος, οι ανοσοπρωτεΐνες, απ’το μητρικό γάλα μεταφέρονται απ΄τις λακτογενετικές ορμόνες. Οι ανοσοπρωτεΐνες δίνουν ουσιώδη προστασία όταν το μητρικό γάλα είναι το μεγάλο μέρος της παιδικής τροφής. Η slgA είναι δραστική εναντίον του E. Coli, της χολέρας, του συγκυτιακού μικροβίου του αναπνευστικού συστήματος, τυ μικροβίου της πολιομυελίτιδας, των μικροβίων της ρινικής κοιλότητας, του ιού της γρίπης, της Β εγκεφαλίτιδας και άλλων αναπνευστικών και εντερικών ιών. Η IgA εμποδίζει την απορρόφηση των μακρομορίων των πρωτεϊνών προστατεύοντας από αλλεργικά προβλήματα. Η εξειδίκευση της lgA σχετίζεται με την αντιγονική έκθεση της μητέρας. Με αυτούς μηχανισμούς, το μητρικό γάλα δεν είναι μόνο ένα μοναδικό προϊόν, αλλά είναι το μοναδικό για το νεογνό και, πάντως, το μοναδικό στο περιβάλλον του.
Το μικρόβιο της γαστρεντερίτιδας, το rotovirus, συνδέεται με τη βλεννίνη στο γάλα, αναστέλλοντας την αντιγραφή του. Τα νουκλεοτίδια είναι ένα μέρος του ανοσοποιητικού συστήματος που μάχονται εναντίον των βακτηριδίων, των ιών, των παρασίτων και των κακοήθειων.
Το μητρικό γάλα βοηθά με τη χαμηλή φαγοκυτταρική λειτουργία των κυττάρων του αίματος του νεογέννητου. Τα λευκοκύτταρα είναι παρόντα στο ανθρώπινο γάλα. Τα μακροφάγα είναι το 90% των λευκοκυττάρων στο μητρικό γάλα. Τα μακροφάγα φτιάχνουν τη λυσοζύμη, με την οποία καταστρέφουν τον εξωτερικό φλοιό των βακτηριδίων. Η λυσοζύμη καταστρέφει τα βακτηρίδια του εντέρου και τα θετικά βακτηρίδια, βοηθά να αναπτυχθεί και να διατηρηθεί η εντερική χλωρίδα.
Η λακτοφερίνη είναι μία πρωτεΐνη συνδεδεμένη με το σίδηρο στο ανθρώπινο γάλα. Ο ρόλος της είναι να απομονώνει τον εξωτερικό σίδηρο, αυτό που δε μεταφέρεται με το μεταβολισμό. Η μεταφορά του σιδήρου, στο μεταβολισμό του νεογνού, γίνεται απ’τις καζεΐνες και τα λιπίδια. Σε μία εβδομάδα, η περιεκτικότητα της λακτοφερίνης είναι περίπου 5 γραμμάρια το λίτρο και σταθεροποιείται, σε δώδεκα εβδομάδες, σε 1.7 γραμμάρια το λίτρο. Το επίπεδο της λακτοφερίνης παραμένει σταθερό για τα επόμενα δύο χρόνια της γαλακτοποίησης. Αναστέλλει την ανάπτυξη των βακτηριδίων που εξαρτούνται απ’το σίδηρο. Δίνοντας συμπληρώματα σιδήρου, με το μητρικό γάλα, στο βρέφος αδρανοποιείς τη λακτοφερίνη, φτάνοντάς την σε κορεσμό με σίδηρο. Ο σταφυλόκοκκος και E. Coli είναι βακτηρίδια εξαρτώμενα απ’το σίδηρο. Επίσης η λακτοφερίνη αναστέλλει την ανάπτυξη του ωίδιου του λευκάζοντος (candidaalbicans), ενός μύκητα ο οποίος προκαλεί κυρίως ευκαιριακές λοιμώξεις σε ανθρώπους, αλλά και συστηματικές λοιμώξεις σε ανοσοκατασταλμένους ασθενείς.