Θέατρο στη Θεσσαλονίκη

ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ

ΟΙ ΑΡΧΕΣ

Θέατρο στη Θεσσαλονίκη: γράφει ο Κώστας Πετρόπουλος

Η Θεσσαλονίκη αρχίζει να έχει θεατρική ζωή από νωρίς. Ήδη από το 1912. Συνεχίζει μέχρι τις μέρες μας να παρουσιάζει αξιόλογη ζωτικότητα στον τομέα αυτό. Ουσιαστικά, η μόνιμη θεατρική δραστηριότητα της πόλης εμφανίζεται μάλλον ισχνή. Τουλάχιστον σε ποσοτικό επίπεδο.

ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ:

Τα στοιχεία που συνιστούν τη θεατρική ζωή της Θεσσαλονίκης είναι χοντρικά δύο: Οι εισαγόμενες παραστάσεις περιοδείας. Κυρίως από την Αθήνα. Μετά, οι γηγενείς παραγωγές.

Οι τελευταίες διαιρούνται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τις ερασιτεχνικές και τις επαγγελματικές. Στις επαγγελματικές παραγωγές μπορεί να γίνει η διάκριση: Οι ευκαιριακές παραστάσεις ελαφρού μουσικού θεάματος. Οι προσπάθειες δημιουργίας μόνιμων πυρήνων θεάτρου πρόζας.

Η καταγραφή της θεατρικής ιστορίας είναι μία δύσκολη υπόθεση. Πολύ περισσότερο όταν πρόκειται για αυτή της Θεσσαλονίκης. Αυτή η καταγραφή είναι το προϊόν μιας συλλογικής προσπάθειας. Σήμερα αυτή η καταγραφή βρίσκεται στις αρχές της. Πολύ περισσότερο, ξεφεύγει από τις δυνατότητες του γράφοντος. Σα μέσο θα χρειαστούμε τη βοήθεια των θεατρικών παραγόντων, ερασιτεχνών και επαγγελματιών.

Θέατρο στη Θεσσαλονίκη

ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ

Τα τελευταία 25 χρόνια του 19ου αιώνα ανέβαιναν παραστάσεις από ερασιτεχνικούς ομίλους. Αυτό συνέχισε μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα. Κάποιοι από αυτούς τους ομίλους είναι η Ομόνοια, ο Ορφεύς, ο Όμιλος των Συντεχνιών, ο Όμιλος Φιλομούσων και η Εβραϊκή Λέσχη, κυρίως.

Το θέατρο στη Θεσσαλονίκη. Οι περισσότερες παραστάσεις, στις αρχές της θεατρικής κίνησης στη Θεσσαλονίκη, έρχονται από άλλα μέρη.

Η Θεσσαλονίκη ήταν πάντα μία πόλη πολύγλωσση, πολυπολιτισμική και πολυεθνική. Κατά συνέπεια ήταν ένα σταυροδρόμι. Ένας σταθμός για παραστάσεις που πήγαιναν στην Κωνσταντινούπολη. Ιταλικοί, γαλλικοί και αθηναϊκοί θίασοι. Οι δύο πρώτοι είχαν στο ρεπερτόριό τους κωμωδίες και οπερέτες.

ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΙΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΣ

Αναγκαστικά θα βασιστούμε στις εφημερίδες. Στις αναγγελίες τους μπορούμε να ανατρέξουμε. Να φτιάξουμε ένα μωσαϊκό, μία εικόνα της θεατρικής κίνησης στη Θεσσαλονίκη, αυτά τα πρώτα χρόνια.

Θα δούμε ποιοι έδιναν παραστάσεις σε αυτή την πόλη. Ανάμεσα σε αυτούς θα ανακαλύψουμε γνωστούς θιάσους της Αθήνας. Το 1875 θα δούμε ότι έχει έρθει ο Βασιλειάδης. Το 1880 θα φτάσει ο Αλεξιάδης. Την ίδια χρονιά θα σταθμεύσει ο Τασόγλου. Τρία χρόνια αργότερα θα παρουσιάσει τη δουλειά του ο Ταβουλάρης.

Λίγα χρόνια αργότερα ο Δημήτρης Κοτοπούλης θα έρθει στη Θεσσαλονίκη. Θα μείνει λίγο, ακολουθώντας μία διαδρομή από την Κωνσταντινούπολη, το 1896 και το 1898. Αναφέρουν οι πηγές. Θα ακολουθήσει η Νέα Σκηνή, του Χρηστομάνου. Μαζί του ο θίασος του Διονυσίου Λαυράγκα, το 1905, που θα παίξει μελόδραμα.

ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: ΤΑ ΕΡΓΑ

Μπορούμε να αναφέρουμε τα χαρακτηριστικά της παρουσίας των θιάσων που περιοδεύουν. Σταματούν στη Θεσσαλονίκη. Έρχονται από την Αθήνα.

Αυτό που κάνει εντύπωση είναι τα πολλά έργα. Αυτό γίνεται επειδή θα έπρεπε να γίνεται καθημερινή αλλαγή στις παραστάσεις. Το ρεπερτόριο είναι ένα παράξενο χαρμάνι: Η γαλλική φαρσοκωμωδία, το αρχαίο δράμα και το σαιξπηρικό ρεπερτόριο.

Οι θεατές καλούνται να παρακολουθήσουν αυτά τα έργα σε ακατάλληλες αίθουσες. Οι καλλιτέχνες δοκιμάζουν τις αντοχές τους σε χώρους που δεν προσφέρονται για θέατρο.

Εκεί που στοχεύουν είναι να προσφέρουν θέαμα που να εντυπωσιάζει. Όχι θέατρο που να άγει την ψυχή. Υπάρχουν λοιπόν θέματα από την ελληνική ιστορία. Αυτά πλουτίζουν την εθνική μανία, φουσκώνουν τον πατριωτισμό, ενθουσιάζουν το κοινό. Οι φάρσες και οι κωμωδίες στοχεύουν στην απλή διασκέδαση. Δεν υπάρχει ίχνος οποιουδήποτε προβληματισμού.

Επαναλαμβάνουμε όμως ότι με χαρά θα δεχτούμε τις επισημάνσεις από όσους ασχολούνται με οποιοδήποτε τρόπο με το θέατρο.

 

Διαβάστε τα κείμενα για το θέατρο

Δείτε τα βίντεο που έχουμε ετοιμάσει



ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ Ο Γιάννης Φραγκούλης γεννήθηκε στην Αθήνα, το 1960, όπου τέλειωσε το εξατάξιο γυμνάσιο. Σπούδασε χημεία στον Καναδά, στο Μόντρεαλ (Quebec), στο Μόνκτον (New Brunswick) και στην Ορλεάνη (Γαλλία). Το 1989 σπούδασε φωτογραφία στην ΑΚΤΟ, στην Αθήνα. Παρακολούθησε σεμινάρια σημειωτικής, με το Δημήτρη Τσατσούλη (φωτογραφίας, λογοτεχνίας και θεάτρου), στο Ελληνοαμερικάνικο Κολλέγιο. Το 2009 τέλειωσε το Master in Arts, από το Middlesex University, με θέμα της διατριβής του, «Ο μύθος, μια αφηγηματική διακειμενικότητα». Το 1989 άρχισε να αρθρογραφεί και το 1990 ξεκίνησε να γράφει κριτικές κινηματογράφου. Το 1992 έγινε μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου, της οποίας έχει διατελέσει Πρόεδρος, και της FIPRESCI. Το 1994 έγινε μέλος του «Μικρό» (Σωματείο για την ταινία μικρού μήκους), στο οποίο ήταν Πρόεδρος για δύο θητείες. Το 2000 ξεκίνησε να διδάσκει σε σεμινάρια κινηματογράφου στην Ένωση Τεχνικών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης (ΕΤΕΚΤ), στο «Μικρό», στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας, στο Μουσείο Κινηματογράφου, στο Μικρό Πολυτεχνείο, στη Σχολή Κινηματογράφου Λυκούργου Σταυράκου, στο δικό του χώρο και σε συνεργασία με τη filmfabrik Productions, στη Θεσσαλονίκη, όπου διδάσκει κινηματογράφο μέχρι σήμερα στο Κινηματογραφικό Εργαστήρι Fabula, το οποίο διευθύνει. Συμμετείχε στο στρογγυλό τραπέζι της FIPRESCI, στην Κωνσταντινούπολη και στη Φιλιππούπολη με θέμα τον βαλκανικό κινηματογράφο. Συμμετείχε σε κριτικές επιτροπές στα Κρατικά Βραβεία Ποιότητας και σε Φεστιβάλ, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Είναι επιστημονικός σύμβουλος του Εργαστηρίου Almakalma, το οποία ερευνά τον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο (Performance). Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί στην εφημερίδα Εξόρμηση, στην οποία ήταν υπεύθυνος του πολιτιστικού τμήματος, στην Αθηναϊκή, στη Νίκη, στο Μανδραγόρα, στην Ουτοπία, στη Σύγχρονη Εκπαίδευση, στον κατάλογο του Φεστιβάλ της Λάρισας, στη Γραφή, στο Κ.ΛΠ., στο Ριζοσπάστη και στο Αλμανάκ της ΠΕΚΚ. Ίδρυσε το περιοδικό «αντι-Κινηματογράφος», στο οποίο ήταν διευθυντής σύνταξης, το 1992, το περιοδικό «Κινηματογράφος και Επικοινωνία», στο οποίο ήταν διευθυντής, το 2000. Επιμελήθηκε και συνπαρουσίασε, μαζί με τον Κώστα Σταματόπουλο, την εκπομπή «Cineπλάνο», στο 902TV, από το 2008 έως το 2009. Ήταν υπεύθυνος για τους διαδικτυακούς τόπους www.cinemainfo.gr και www.theaterinfo.gr. Ίδρυσε και διεύθυνε το greeceactuality.wordpress.com. και τώρα διευθύνει και αρθρογραφεί στα www.filmandtheater.gr και www.thessalonikinfo.gr. Έχει μεταφράσει το βιβλίο του Jean Mitry, «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», έχει γράψει τα βιβλία «Η κωμωδία στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο», εκδ. Έλευσις, το 2006, «Τι είναι ο κινηματογράφος;», εκδ. Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών (σειρά νεανική Βιβλιοθήκη) και «Κώστας Φέρρης», εκδ. της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών. Έχει οργανώσει διάφορες εκδηλώσεις στην Ελλάδα, όπως το Αφιέρωμα στον Παλαιστινιακό Κινηματογράφο, το 2002, την Εβδομάδα Κλασικού Ιαπωνικού Κινηματογράφου και την Εβδομάδα Σύγχρονου Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, το 2002, ως μέλος της Π.Ε.Κ.Κ. Ήταν καλλιτεχνικός διευθυντής του Πανοράματος Νέων Δημιουργών, στο Ε.Κ.Θ., στη Θεσσαλονίκη, και ιδρυτής της Κινηματογραφικής Λέσχης Solaris, η οποία δραστηριοποιείται πλέον στη Θεσσαλονίκη. Διευθύνει το Αφηγηματικό Εργαστήριο Fabula, που ερευνά τον Ενιαίο Παραστατικό Χώρο. Έχει σκηνοθετήσει τρείς ταινίες μικρού μήκους, οι δύο πτυχιακές για το Master στο πανεπιστήμιο Middlesex, και την ταινία-ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους, «Η αγία της αρχαίας Μαντινείας». ΦΙΛΜΟΓΡΑΦΙΑ «Μέσα από τις βιτρίνες», 8΄, 2009, σκηνοθεσία «Nafasz», 7΄, 2009, σκηνοθεσία «Η αγία της αρχαίας Μαντινείας», 50΄, 2010, ντοκιμαντέρ, σκηνοθεσία «Στιγμή απολιθωμένη», 31΄, 2010, ντοκιμαντέρ, σκηνοθεσία «Η τελευταία λατέρνα», 6΄, 2010, σεναριακή επιμέλεια «Το κλειδί της επιστροφής», 13΄, 2015, σεναριακή επιμέλεια «Το συρματόπλεγμα», 19΄, 2015, σεναριακή επιμέλεια «Στο Τσινάρι», 7΄, 2017, σκηνοθεσία «Sotos, ζωγράφος αει…πράγμων», 2020, 97΄, σκηνοθεσία-φωτογραφία ΒΙΒΛΙΑ «Ο ρυθμός και η μουσική στον κινηματογράφο», του Jean Mitry, μετάφραση, εκδ. Entracte και Σύγχρονη Εκπαίδευση, Αθήνα, 2001 «Τι είναι ο κινηματογράφος;», εκδ. Κέντρο Πολιτιστικών Μελετών, Αθήνα, 2004 «Κώστας Φέρρης», εκδ. Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών, Αθήνα 2004 «Η κωμωδία στον παλιό ελληνικό κινηματογράφο», εκδ. Έλευσις, Τρίπολη, 2006


Copyritght 2022 Thessalonikinfo / All rights reserved