ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΑΝΑΣΦΑΛΙΣΤΩΝ ΔΙΑΖΕΥΓΜΕΝΩΝ ΣΥΖΥΓΩΝ
Ασφάλιση διαζευγμένων: γράφει ο Κώστας Ιωαννίδης
Είναι δυνατόν να ασφαλιστεί ένας διαζευγμένος που είναι ανασφάλιστος. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 22 του νόμου 4529 του 2018. Μπορούν έτσι να διατηρήσουν το δικαίωμα για παροχές σε είδος από τον ΕΦΚΑ.
ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΔΙΑΖΕΥΓΜΕΝΩΝ: Η ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ
Με τις διατάξεις του άρθρου 30 του νόμου 1469 του 1984 έγινε η αρχή. Για πρώτη φορά δόθηκε η δυνατότητα στον ανασφάλιστο διαζευγμένο σύζυγο να διατηρήσει το δικαίωμα παροχών ασθενείας σε είδος, σαν άμεσα ασφαλισμένος. Αρκεί να είχε αυτό το δικαίωμα κατά το χρόνο λύσης του γάμου σε ασφαλιστικό οργανισμό του Υπουργείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Αρκεί βέβαια ο άλλος σύζυγος να ήταν ασφαλισμένος στον ίδιο οργανισμό. Ο διαζευγμένος σύζυγος για τον οποίο μιλάμε θα ήταν ασφαλισμένος ως έμμεσο μέλος.
«Ασφάλιση διαζευγμένων: ο ανασφάλιστος
διαζευγμένος σύζυγος μπορεί να διατηρήσει
το δικαίωμα για παροχές ασθενείας.»
Με τις διατάξεις του άρθρου 29 του νόμου 4488 του 2017 αντικαταστάθηκε το άρθρο 30 του νόμου 1469 του 1984. Από 13/9/2017 παρεχόταν στον ανασφάλιστο διαζευγμένο σύζυγο το δικαίωμα να διατηρήσει παροχές ασθενείας σε είδος ως άμεσα ασφαλισμένος. Αυτό ίσχυε για τον ΕΟΠΥΥ ή για άλλο φορέα ασφάλισης ασθενείας. Αρκεί να είχε ο έτερος πρώην σύζυγος, κατά τον χρόνο λύσης του γάμου, ασφαλιστική ικανότητα. Προϋπόθεση ήταν ο διαζευγμένος σύζυγος να καταβάλλει ο ίδιος τις εισφορές.
ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΔΙΑΖΕΥΓΜΕΝΩΝ: ΙΣΧΥΟΝ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Με τις διατάξεις που έχουν κοινοποιηθεί συνεχίζεται η δυνατότητα. Ο ανασφάλιστος διαζευγμένος σύζυγος μπορεί να διατηρήσει το δικαίωμα για παροχές ασθενείας. Αυτό ισχύει για τον ΕΟΠΥΥ ή για άλλο φορέα ασφάλισης ασθενείας. Αλλάζει όμως το νομοθετικό πλαίσιο που το διέπει.
Με τις διατάξεις του άρθρου 22 του νόμου 4529 του 2018 ρυθμίστηκαν ενιαία τα ζητήματα. Αυτά αφορούν στην υπαγωγή στην ασφάλιση για υγειονομική περίθαλψη από τον ΕΟΠΥΥ. Αφορά στους ασφαλισμένους σε ενταγμένους φορείς στο ΕΦΚΑ.
Με την παράγραφο 4 του άρθρου 22 του νόμου 4529 του 2018 επαναλαμβάνονται οι διατάξεις του άρθρου 29 του νόμου 4488 του 2017. Χωρίς όμως να γίνεται αναφορά σε κατάργηση ή τροποποίησή τους.
«Ασφάλιση διαζευγμένων: θα εφαρμοστούν
αναλογικά οι διατάξεις για προαιρετική υπαγωγή.»
Όμως με βάση τη γενική αρχή του δικαίου μπορούμε να αποφανθούμε. Δηλαδή, ο μεταγενέστερος νόμος υπερισχύει του προγενέστερου. Οι διατάξεις της παραγράφου 4 του νόμου 4529 του 2018 υπερισχύουν των προγενέστερων από την 1/3/2018. Από την ημερομηνία που τέθηκαν σε ισχύ. Επομένως για το εν λόγω θέμα εφαρμόζονται οι νεότερες διατάξεις.
Από το υπουργείο Εργασία και Κοινωνικών Υποθέσεων δόθηκαν διευκρινήσεις για θέματα που δεν ρυθμίζονταν από τις διατάξεις που κοινοποιήθηκαν. Ειδικότερα, για την προθεσμία καταβολής εισφορών, την επιβολή προστίμων, την διακοπή, την απώλεια και την επάνοδο στην προαιρετική ασφάλιση. Έτσι θα εφαρμοστούν αναλογικά οι διατάξεις για προαιρετική υπαγωγή του άρθρου 18 του νόμου 4387 του 2016 και της κατ΄εξουσιοδότηση Κοινής Υπουργικής Απόφασης Φ 80000/οικ.21628/936/17-05-2017 (Β΄ 1721).
ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΔΙΑΖΕΥΓΜΕΝΩΝ: ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΥΠΑΓΩΓΗΣ
Οι προϋποθέσεις υπαγωγής της παραγράφου 4 του άρθρου 22 του νόμου 4529 του 2018 είναι οι εξής:
Σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις ο/η ανασφάλιστος/η διαζευγμένος/η σύζυγος μπορεί να διατηρήσει το ασφαλιστικό δικαίωμα παροχών. Σε κάθε περίπτωση σε είδος από τον ΕΟΠΥΥ. Αυτό που είχε κατά το χρόνο λύσης του γάμου. Όπως υπήρχε στον φορέα, στον τομέα, κλάδο ή λογαριασμό που εντάχθηκε στον ΕΦΚΑ. Εκεί που ήταν ασφαλισμένος για παροχές ασθένειας ο άλλος σύζυγος. Εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι σχετικές προϋποθέσεις:
Ο γάμος θα πρέπει να έχει λυθεί μετά την συμπλήρωση του 25ου έτους της ηλικίας του.
Δεν θα πρέπει να έχει άλλο δικαίωμα άμεσης ή έμμεσης ασφάλισης για παροχές ασθένειας από οποιοδήποτε ασφαλιστικό ταμείο.
Θα πρέπει να υποβάλλει το σχετικό αίτημα εντός έτους από την ημερομηνία έκδοσης της οριστικής απόφασης του διαζυγίου. Αντί της τελεσίδικης απόφασης που ίσχυε με τις διατάξεις του άρθρου 30 του νόμου 1469 του 1984.
Σε περίπτωση που ο/η ανασφάλιστος/η διαζευγμένος/η έχει οφειλή από μη μισθωτή απασχόληση θα πρέπει να προβεί σε ρύθμισή της και να τηρεί τους όρου αυτής.
«Ασφάλιση διαζευγμένων: θα πρέπει
να καταβάλλει στον ΕΦΚΑ μηνιαίως ασφαλιστική εισφορά.»
Τα παραπάνω ισχύουν σύμφωνα με το άρθρο 16 του νόμου 4387 του 2016. Όπως και για τους ανασφάλιστους συμβαλλόμενους σε σύμφωνο συμβίωσης του νόμου 4356 του 2015, το οποίο λύθηκε.
ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΔΙΑΖΕΥΓΜΕΝΩΝ: ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ
Ο διαζευγμένος σύζυγος θα πρέπει να καταβάλλει στον ΕΦΚΑ μηνιαίως ασφαλιστική εισφορά υπέρ υγειονομικής περίθαλψης σε είδος. Αυτή ανέρχεται σε ποσοστό 6,45% επί του ποσού που αντιστοιχεί στον εκάστοτε βασικό μισθό άγαμου μισθωτού.
Κατά συνέπεια:
Από 13/9/2017 μέχρι και 31/1/2019 θα πρέπει να καταβάλλει μηνιαία εισφορά 37,80 ευρώ (6,45% χ 586,08 ευρώ). Για το διάστημα που ίσχυε ο νόμος 1469 του 1984, όπως τροποποιήθηκε με τον νόμο 4488 του 2017.
Από 1/2/2019 μέχρι 31/12/2021 μηνιαία εισφορά 41,93 ευρώ (6,45% χ 650,00 ευρώ).
Από 1/1/2022 μέχρι 30/4/2022 μηνιαία εισφορά 42,76 (6,45% χ 663,00 ευρώ).
Από 1/5/20222 μηνιαία εισφορά 45,99 ευρώ (6,45 % χ 713,00).
ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΔΙΑΖΕΥΓΜΕΝΩΝ: ΗΜΕΡΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Η προαιρετική ασφάλιση αρχίζει από την ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης. Διενεργείτε για μισθωτούς ασφαλισμένους για 25 ημέρες ασφάλισης τον μήνα και 300 ημέρες ασφάλισης το χρόνο. Εκτός από τον μήνα υποβολής της αίτησης εάν αυτή δεν υποβληθεί στην αρχή του μήνα. Για μη μισθωτούς ασφαλισμένους για τουλάχιστον ένα μήνα ή δώδεκα μήνες ανά έτος.
Η μηνιαία εισφορά θα πρέπει να καταβληθεί από τον ανασφάλιστο/η διαζευγμένο/η εντός των προβλεπομένων προθεσμιών. Όπως ισχύουν από την νομοθεσία που διέπει τις ασφαλιστικές εισφορές υποχρεωτικής ασφάλισης. Θα πρέπει να καταβληθεί ως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα που αφορά η εισφορά. Κατ΄αναλογική εφαρμογή του άρθρου 10 της σχετικής Κοινής Υπουργικής Απόφασης.
«Ασφάλιση διαζευγμένων: η διακοπή
ή η λήξη της προαιρετικής ασφάλισης.»
Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής της εισφοράς, αυτή επιβαρύνεται με τις προβλεπόμενες επιβαρύνσεις
ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΔΙΑΖΕΥΓΜΕΝΩΝ: ΛΗΞΗ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Η διακοπή ή η λήξη της προαιρετικής ασφάλισης έρχεται:
Με την υποβολή έγγραφης δήλωσης από τον δικαιούχο ότι δεν επιθυμεί την συνέχιση της ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή εφαρμόζεται αναλογικά η περίπτωση α του άρθρου 7 της Κοινής Υπουργικής Απόφασης. Σύμφωνα με αυτή η διακοπή ή η λήξη της ασφάλισης επέρχεται από την πρώτη του επόμενου μήνα από την υποβολή της αίτησης.
Με την ανάληψη εργασίας ή δραστηριότητας ή απόκτησης ιδιότητας που οδηγεί σε άμεση ασφάλιση στον ΕΦΚΑ.
Με τη δυνατότητα ασφάλισης ως έμμεσα ασφαλισμένου.
Με την συνταξιοδότησή του από τον ΕΦΚΑ ή από άλλο φορέα από την οποία παρέχεται υγειονομική περίθαλψη.
Με τον θάνατο του διαζευγμένου.
Με την τέλεση γάμου. Ανεξάρτητα αν έτσι μπορεί να έχει ασφαλιστική ικανότητα, ως έμμεσο μέλος. Ο αιτών θα πρέπει να παραμένει διαζευγμένος.
ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΔΙΑΖΕΥΓΜΕΝΩΝ: ΑΠΩΛΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ
Το ασφαλιστικό δικαίωμα χάνεται στις εξής περιπτώσεις:
Σε περίπτωση καθυστέρησης καταβολής της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς πέραν των δύο ετών από τότε που αυτή έγινε απαιτητή.
«Ασφάλιση διαζευγμένων: μπορεί
να υποβάλλει εκ νέου αίτημα υπαγωγής στις διατάξεις.»
Σε περίπτωση που ο/η ανασφάλιστος/η διαζευγμένος/η είχε οφειλές από μη μισθωτή απασχόληση και έχει προβεί σε ρύθμισή τους. Η απώλεια της ρύθμισης καταβολής της οφειλής σε δόσεις πέραν του μήνα, από την ημερομηνία που έγινε απαιτητή, οδηγεί σε απώλεια του δικαιώματος συνέχισης της προαιρετικής ασφάλισης.
Επισημαίνεται ότι στις πιο πάνω περιπτώσεις η απώλεια του δικαιώματος είναι οριστική. Με δεδομένο ότι υπάρχει ο χρονικός περιορισμός της άσκησης του δικαιώματος. Εντός ενός έτους από την έκδοση της οριστικής απόφασης του διαζυγίου. Δεν εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις για την επάνοδο των εδαφίων β και γ του άρθρου 8 της Κοινής Υπουργικής Απόφασης.
Σε περίπτωση που ο/η ανασφάλιστος/η διαζευγμένος/η θα είναι ξανά διαζευγμένος από άλλο γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης τότε μπορεί να υποβάλλει εκ νέου αίτημα υπαγωγής στις διατάξεις που προαναφέρθηκαν. Στην περίπτωση αυτή το αίτημα θα εξεταστεί εκ νέου σύμφωνα με τις προϋποθέσεις υπαγωγής.
