ΙΣΤΟΡΙΑ
ΜΙΧΑΗΛ ΛΑΧΑΝΟΔΡΑΚΩΝ
Βυζάντιο: γράφει ο Θεμιστοκλής Αλμπάνης
Ο Μιχαήλ Λαχανοδράκων ήταν Βυζαντινός στρατηγός του 8ου αιώνα, γνωστός κυρίως για τον ακραίο ζήλο του υπέρ της εικονομαχίας. Θεωρείται από τις πιο αμφιλεγόμενες μορφές της εποχής, καταγόταν πιθανότατα από την Μικρά Ασία και σταδιοδρόμησε κυρίως επί βασιλέως Κωνσταντίνου Ε” (741-775), ενός από τους πιο σκληρούς εικονομάχους αυτοκράτορες.
Βυζάντιο: Στρατηγός
Διετέλεσε στρατηγός του Θέματος των Θρακησίων (σημερινή Δυτική Μικρά Ασία). Αργότερα διατηρήθηκε στο πόστο του και από την Ειρήνη την Αθηναία μέχρι την μάχη της Χρυσούπολης στην οποία ηττήθηκε κατά κράτος από τον χαλίφη Harun Al Rashid χάνοντας 15.000 άνδρες, οπότε παραγκωνίστηκε και απομακρύνθηκε από το αξίωμά του.
Έμεινε στην ιστορία κυρίως λόγω της σκληρής δίωξης των μοναχών και των εικονόφιλων συγκεκριμένα το 769-770:
1. Διέταξε το ξήλωμα και κλείσιμο των μοναστηριών στο θέμα του.
2. Οργάνωσε δημόσιες καύσεις λειψάνων και εικόνων.
3. Θέλησε να εξαλείψει τον μοναχισμό τον οποίο τον θεωρούσε εχθρικό και αντιαυτοκρατορικό, να εκφοβίσει τους εικονόφιλους και να ενισχύσει την εικόνα του Κωνσταντίνου του Ε΄ ως «νικητή των μοναχών».
Βυζάντιο: Ο μοναχισμός
Σύμφωνα με τους νεότερους ιστορικούς επειδή τον 8ο αιώνα υπήρχε έντονο το δημογραφικό και στρατιωτικό πρόβλημα λόγω του γεγονότος ότι πάρα πολλοί άνδρες προτιμούσαν την μοναχική ζωή.
Αυτό συνέβαινε γιατί η στρατιωτική θητεία στα θέματα ήταν βαριά και επικίνδυνη, ενώ στα μοναστήρια η τροφή ήταν εξασφαλισμένη, υπήρχε ασφάλεια, φορολογικά προνόμια και πιθανότητες για κοινωνική άνοδο.
Επειδή ήταν υπεύθυνος σαν αρχηγός του Θέματος να μαζέψει συγκεκριμένο αριθμό στρατιωτών και αντιμετώπιζε δυσκολίες λόγω της πληγής του «μοναχισμού» αποφάσισε να δράσει ακραία.
Βυζάντιο: Ο Ιππόδρομος
Πάντως έχοντας τη συναίνεση του Αυτοκράτορα, έτσι μάζεψε όλους τους μοναχούς και της μοναχές από το Θέμα του και τους οδήγησε στον Ιππόδρομο της Κωνσταντινούπολης.
Ο Ιππόδρομος δεν ήταν απλός χώρος θεάματος, αλλά και χώρος πολιτικής επικοινωνίας μεταξύ κράτους και λαού, χώρος που γίνονταν δημόσιες τελετές, τιμωρίες, ανακοινώσεις, όργανο πολιτικής προπαγάνδας, αλλά και χώρος δημόσιου εξευτελισμού συνηθισμένο ιδιαίτερα σε περιόδους ιδεολογικών συγκρούσεων.
Βυζάντιο: Οι σκηνές
Οι σκηνές που εκτυλίχθηκαν στον Ιππόδρομο με την άφιξη των μοναχών (ανδρών και γυναικών) βασίζονται κυρίως στον Ιωάννη τον Ομολογητή ο οποίος είναι εικονοφιλικός έτσι κάποιες λεπτομέρειες ίσως είναι δραματοποιημένες και υπερβολικές συγκεκριμένα αναφέρει:
«Και τότε ο Μιχαήλ ο Λαχανοδράκων, στρατηγός του Θέματος των Θρακησίων, παρασυρμένος από την μανία του βασιλέως εναντίον των ιερών εικόνων, εκστράτευσε και συνέλεξε από όλη την επαρχία του μοναχούς και μοναχές.
Πολλά τίμια λείψανα κατέκαψε με φωτιά, πολλούς τους θανάτωσε με το ξίφος και όλους τους υπόλοιπους τους ανάγκασε με πολλή αναισχυντία να τελέσουν γάμους. Και αφού τους έφερε στην Κωνσταντινούπολη τους παρουσίασε στον λαό μέσα στον Ιππόδρομο, αφού πρώτα τους έντυσε γελοία με γυναικεία ρούχα και τους ανάγκασε να συζευχθούν μεταξύ τους.
Όποιος δεν υπάκουε την εντολή τιμωρούνταν με τύφλωση και μαστίγωμα ή εξωθείτο στην εξορία χάνοντας τον μακάριο χαρακτήρα του μοναχού. Έτσι καταπίεσε πολλούς, όπως μας παραδίδουν οι πατέρες και η Εκκλησία, υπέμεινε τότε μεγάλο κακό. Σαν στρατηγός συμμετείχε σε εκστρατείες κατά των Αράβων κατά τη διάρκεια της συμβασιλείας της Ειρήνης και του Κωνσταντίνου του ΣΤ΄ Σκοτώθηκε στην μάχη των Μαρκέλλων στις 20/07/792, σε μάχη κατά των Αράβων.
ΠΗΓΕΣ
Θεοφάνης ο Ομολογητής, «Χρονογραφία».
Πατριάρχης Νικηφόρος, «Σύντομη ιστορία».
Α. Kazhadan, «Oxford dictionary of Byzantium».
Warren Treadgold, «A history of the Byzantine state and society».
Brubaker Haldon, «Byzantium in the iconoclast era».
